Οι τάσεις υπερεπέκτασης της Τουρκίας

γράφει ο Βαγγέλης Χωραφάς

 

Οι κινήσεις και οι επιδιώξεις της Άγκυρας σε Συρία, Λιβύη και Ναγκόρνο Καραμπάχ, έχουν εξετασθεί από πολλούς αναλυτές τα τελευταία τρία χρόνια. Τα τρία αυτά μέτωπα παραμένουν ανοικτά από την Τουρκία, η οποία τα εντάσσει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο διαπραγμάτευσης της με τη Δύση.

Το τελευταίο διάστημα, η Τουρκία έχει αρχίσει να διευρύνει την ήδη υπάρχουσα δραστηριοποίηση της και σε άλλες περιοχές: Κεντρική Ασία, Μέση Ανατολή, Αφρική.

Ωστόσο, το μέλλον της Τουρκίας και οι σχέσεις της με την Δύση θα κριθούν στη Μεσόγειο. Και εκεί η Ελλάδα θα πρέπει να έχει λόγο. Οι τελευταίες εξελίξεις αφορούν τις ακόλουθες περιοχές:

Αφγανιστάν 

Η υπόθεση του Αφγανιστάν παραμένει ανοικτή για την Άγκυρα η οποία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την αποχώρηση του ΝΑΤΟ και τις αδυναμίες της κυβέρνησης των Ταλιμπάν ως σημείο καμπής για την αύξηση της επιρροής της στην χώρα.

Στον βαθμό που οι Ταλιμπάν δεν αποδέχονται την ανάπτυξη τακτικού τουρκικού στρατού στο έδαφος του Αφγανιστάν, η Άγκυρα προσπαθεί να ξεπεράσει το πρόβλημα με την ανάπτυξη μισθοφόρων.

Η τουρκική ιδιωτική εταιρεία μισθοφόρων SADAT στρατολογεί Σύρους μισθοφόρους για το Αφγανιστάν με τον ίδιο τρόπο που το έκανε για την Συρία και το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε 2.000 μισθοφόρους για τον Σεπτέμβριο, αλλά φαίνεται ότι έχει ακυρωθεί λόγω του ότι η διαπραγμάτευση με τους Ταλιμπάν παραμένει ανοικτή.

Το βασικό θέμα στην υπόθεση του Αφγανιστάν είναι ότι η Τουρκία δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στην χώρα, χωρίς την διαμεσολάβηση του Πακιστάν ή του Κατάρ. Η Τουρκία εξακολουθεί να θεωρείται χώρα του ΝΑΤΟ, παρά τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η Άγκυρα να αλλάξει την εικόνα της και το αφήγημα της για την συμμετοχή της στην 20ετή Νατοϊκή επέμβαση στη χώρα.

Η Άγκυρα θεωρεί ότι η ανάπτυξη μισθοφόρων στο Αφγανιστάν με κύρια αποστολή την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ, θα δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες για την επέκταση των Turkish Airlines στην περιοχή, θα ευνοήσει την οικονομική διείσδυση τουρκικών εταιρειών στη χώρα και θα βοηθήσει την προβολή ισχύος στην Κεντρική Ασία. Παράλληλα, θα ενισχύσει την Τουρκία στην διαπραγμάτευση που διεξάγει με τις ΗΠΑ για τον ρόλο της στους διεθνείς συσχετισμούς.

Υεμένη

Καθώς η Τουρκία συνεχίζει να εδραιώνει την παρουσία της στην Υεμένη, η μυστική της υπηρεσία ΜΙΤ, έχει αρχίσει να στρατολογεί και να αναπτύσσει Σύρους μισθοφόρους στη χώρα. Παράλληλα, έχει διαμορφώσει στενούς δεσμούς με το κόμμα Al Islah το οποίο θεωρείται ως παρακλάδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Οι ηγέτες του κόμματος Al Yadomi και Mohammed Al Ajlan βρίσκονται σε εξορία στην Κωνσταντινούπολη.

Οι Σύροι μισθοφόροι φαίνεται να αναπτύσσονται στην επαρχία Chabwa για να αντιμετωπίσουν τους αντάρτες Χούτι μαζί με τον κυβερνητικό στρατό. Πηγές από την Υεμένη υποστηρίζουν ότι οι μισθοφόροι ήδη έλαβαν μέρος στην μάχη του Marib μαζί με τουρκικά drones.

Η στρατολόγηση από την ΜΙΤ συνεχίζεται στα κέντρα Al-Jabwani και Taez τα οποία χρηματοδοτούνται από το Κατάρ. Ταυτόχρονα δραστηριοποιούνται στην χώρα η θρησκευτική διεύθυνση Diyanet, η αναπτυξιακή υπηρεσία ΤΙΚΑ και η ΜΚΟ Insani Yardim Vakfi, ένα προκάλυμμα της ΜΙΤ.

Η Άγκυρα θεωρεί ότι με τις κινήσεις αυτές θα μπορέσει να βελτιώσει τις σχέσεις της με την Σαουδική Αραβία και θα δημιουργήσει ρωγμές στο μέτωπο των μοναρχιών του Κόλπου που κινείται εναντίον της.

Αρμενία

Η συμφιλίωση ανάμεσα στην Τουρκία και στην Αρμενία θα αποτελέσει καταλύτη ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων στον Καύκασο. Δεν έχει δρομολογηθεί ακόμα μια νέα περίοδος στις σχέσεις των δύο χωρών, αλλά εμφανίζονται κάποια πρώτα σημάδια εξομάλυνσης μέσα από τις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και του Αρμένιου πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν.

Εκτός από τις πολιτικές δηλώσεις, υπάρχουν και άλλα σημεία που υποδηλώνουν επαφές μεταξύ των δύο χωρών. Πρώτον, έχει επιτραπεί στην αεροπορική εταιρεία της Τουρκίας Turkish Airlines να εκτελεί δρομολόγια προς το Μπακού, χρησιμοποιώντας τον εναέριο χώρο της Αρμενίας. Δεύτερον, η Τουρκία φαίνεται διατεθειμένη να ανοίξει τα σύνορα της με την Αρμενία, στον βαθμό που έχει εξαφανιστεί από το τραπέζι η αξίωση για μια Μεγάλη Αρμενία. Το άνοιγμα των συνόρων θα βοηθήσει την Άγκυρα να αποκτήσει καλύτερη σύνδεση με το Αζερμπαϊτζάν.

Για την υλοποίηση αυτών των αλλαγών θα πρέπει να συνυπολογιστούν μια σειρά από παράγοντες. Πρώτον, ποια στάση θα κρατήσει το Αζερμπαϊτζάν, δηλαδή αν θα συναινέσει ή αν θα προσπαθήσει, όπως έκανε στο παρελθόν, να υπονομεύσει την προσέγγιση Άγκυρας-Ερεβάν. Δεύτερον, ποια θα είναι η τελική στάση της Μόσχας, η οποία σε πρώτη φάση βλέπει θετικά την προσέγγιση των δύο χωρών. Τρίτον, η Αρμενία θα προτιμούσε το θέμα να λύνονταν με διμερείς διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Τέταρτον, η Άγκυρα θα προτιμούσε το θέμα να λυθεί στα πλαίσια της πρωτοβουλίας «3+3», την περιφερειακή πλατφόρμα Αρμενίας, Αζερμπαϊτζάν, Γεωργίας μαζί με τις Τουρκία, Ρωσία και Ιράν.

Μαρόκο

Πριν από λίγες ημέρες ένα τουρκικής κατασκευής drone παραδόθηκε στο Μαρόκο. Πρόκειται για το πρώτο από τα δώδεκα drones που η Άγκυρα στέλνει στο Ραμπάτ, στα πλαίσια της συμφωνίας που είχε υπογραφεί τον περασμένο Απρίλιο.

Το Μαρόκο θα χρησιμοποιήσει τα drones ενάντια στο Μέτωπο Πολισάριο, το οποίο το καλοκαίρι ενίσχυσε τις θέσεις του στη Δυτική Σαχάρα. Παράλληλα, η απόκτηση drones από το Μαρόκο ασκεί πιέσεις στην Αλγερία, η οποία έχει εισέλθει σε μια νέα φάση έντασης με το Ραμπάτ.

Αλγερία

Η Αλγερία αποτελεί εμπορικό εταίρο της Τουρκίας, αλλά όχι στρατηγικό εταίρο, στον βαθμό που η Άγκυρα έχει βλέψεις στον Ατλαντικό. Η Αλγερία, όπως και η Αίγυπτος, εξακολουθεί να μην έχει στρατιωτικές σχέσεις με την Τουρκία, σε αντίθεση με την Λιβύη, την Τυνησία και τώρα το Μαρόκο.

Πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος της χώρας Abdelmadjid Tebboune έστειλε μηνύματα προς το Παρίσι για την επιθυμία της Αλγερίας να προχωρήσει σε μια στρατηγική συνεργασία με την Τουρκία. Αυτές οι δηλώσεις είναι αποτέλεσμα των τεταμένων σχέσεων με την Γαλλία, μετά την διαφαινόμενη έλλειψη βούλησης από την πλευρά του Παρισιού να διευθετηθεί το θέμα της ιστορίας και της κοινής μνήμης μεταξύ των δύο χωρών.

Ρουάντα - Ουγκάντα

Η τουρκική παρουσία στην Αφρική διευρύνεται συστηματικά. Τον Σεπτέμβριο, η Άγκυρα έκανε κινήσεις για να προωθήσει τα προϊόντα της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας στην Ρουάντα. Αντιπροσωπεία στην οποία συμμετείχαν οι μεγαλύτερες βιομηχανίες Aselsan, Havelsan, Otokar και STM επισκέφθηκαν την χώρα.

Ο στόχος της Άγκυρας είναι να ενισχύσει την στρατιωτική συνεργασία με την Ρουάντα, η οποία διαθέτει ετοιμοπόλεμες ένοπλες δυνάμεις. Συμμετέχουν σε αποστολές διατήρησης της ειρήνης στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, στο Νότιο Σουδάν και στη Σομαλία. Επιπλέον, μετά από αίτημα του προέδρου της Μοζαμβίκης Filipe Nyusi προς τον ομόλογο του της Ρουάντα Paul Kagame, εκστρατευτικό σώμα της Ρουάντα πολεμά κατά των ισλαμιστών ανταρτών στην επαρχία Cabo Delgado της Μοζαμβίκης.

Η Τουρκία προμηθεύει με στρατιωτικό υλικό την Σομαλία εδώ και πολλά χρόνια, η Ουγκάντα έχει αγοράσει ελαφρά στρατιωτικά οχήματα από την Katmerciler, ενώ ακολουθεί και η Κένυα.

Η Άγκυρα καταβάλει μεγάλη προσπάθεια να δημιουργήσει έναν άξονα επιρροής από την Σομαλία μέχρι την Ουγκάντα και η Ρουάντα αποτελεί το κομμάτι που λείπει σε αυτό το σύνθετο γεωπολιτικό σκηνικό.

Δυτική Αφρική

Λίγο πριν από το καλοκαίρι, το τουρκικό ΥΠΕΞ έδωσε είκοσι υποτροφίες σε σπουδαστές από το Τόγκο. Πρόκειται για κίνηση που συνιστά σημαντικό μοχλό επιρροής από την Τουρκία.

Παρόμοιες υποτροφίες έχουν προσφερθεί στην Σενεγάλη και στη Νιγηρία, δύο χώρες στις οποίες η Άγκυρα έχει εδραιώσει ισχυρή παρουσία.

Ο στόχος της Άγκυρας είναι η διείσδυση στην Δυτική και στην Υποσαχάρια Αφρική, μέσα από την χρησιμοποίηση ενός δικτύου πρεσβειών, εμπορικών αντιπροσωπειών και απευθείας πτήσεων.

Ο οικονομικός ανταγωνισμός με την Κίνα σε αυτές τις περιοχές, εκτός από τα όποια οικονομικά οφέλη, δίνει στην Άγκυρα και μοχλούς πίεσης στην διαπραγμάτευση της με την Δύση.

Νίγηρας

Ο Νίγηρας ενδιαφέρεται για τον εκσυγχρονισμό της πολεμικής του αεροπορίας και της αντιαεροπορικής του άμυνας.

Πριν από λίγες ημέρες μια αποστολή της Turkish Aerospace Industries βρέθηκε στη Νιαμέι, προσφέροντας το εκπαιδευτικό αεροσκάφος Hurkus, καθώς και τα Anka drones, της οποίας το τελευταίο μοντέλο εξοπλίζεται με πυραύλους.

Δεν άργησε να ακολουθήσει η Baykar η οποία πρόσφερε το Bayraktar TB2, το ίδιο μοντέλο drone που παραλαμβάνει και το Μαρόκο και το οποίο έχει δοκιμαστεί στο μέτωπο της Λιβύης.

Η Τουρκία ανταγωνίζεται τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για οικονομική επιρροή στο Νίγηρα, ενώ η διαμάχη για την χρησιμοποίηση του παλιού φρουρίου Madama έχει λήξει χωρίς νικητή. Ταυτόχρονα, ανταγωνίζεται την Αίγυπτο που συζητά με το Νίγηρα για το ενδεχόμενο δημιουργίας στρατιωτικής βάσης στην χώρα, στον τομέα των εξοπλισμών και της στρατιωτικής επιρροής.

Η Τουρκία υπερεπεκτείνεται, ενώ την ίδια στιγμή η Δύση είναι επιφυλακτική απέναντι της. Η μείωση του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής και η στροφή τους προς τον Ινδο-Ειρηνικό, δεν διαμορφώνει ένα ελεύθερο πεδίο δράσης για την Άγκυρα.

Η Γαλλία, οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου με την επιτήρηση των ΗΠΑ διαμορφώνουν ένα πρώτο πλαίσιο ανάσχεσης των κινήσεων της Άγκυρας. Πολλοί θεωρούν ότι η υπερεπέκταση της Άγκυρας έχει φτάσει στο τέλος της. Στην πραγματικότητα το μέλλον της Τουρκίας αφορά τρία κύρια μέτωπα, την Συρία, την Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο, όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα.

Το μέτωπο της Συρίας αφορά τις σχέσεις και την διαπραγμάτευση της Ρωσίας με τις ΗΠΑ. Η Τουρκία δεν μπορεί να έχει τον κύριο λόγο. Το ίδιο ισχύει σε μεγάλο βαθμό και με την Λιβύη, αν και εκεί μπλέκονται και τρίτες δυνάμεις.

Το μέτωπο της Ανατολικής Μεσογείου αποτελεί μία εσωτερική υπόθεση της Δύσης. Η τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα» αρθρώνεται κυρίως γύρω από την Κύπρο και τις ΑΟΖ των χωρών της περιοχής και οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να αφήσουν την Άγκυρα να κινηθεί με τους όρους της.

Το Ισραήλ και η Αίγυπτος βρίσκονται εδώ. Η Γαλλία διευρύνει την παρουσία της στην περιοχή υπογράφοντας αμυντικές συμφωνίες με Ελλάδα και Κύπρο και κινώντας τις διαδικασίες για την δημιουργία ευρωπαϊκού στρατού. Το θέμα είναι που βρίσκεται η Ελλάδα. Αν θα είναι ενεργητικός ή παθητικός παίκτης στην περιοχή.

 

EU Fights For Nabucco's Future

By Ahto Lobjakas

BRUSSELS -- The fate of the Nabucco pipeline project appears to be hanging by a thread. No EU official would publicly admit this, but the signs tell their own story. First, as a senior EU official told reporters in Brussels on November 4 on condition of anonymity, transit talks with Turkey have stalled. Second, Azerbaijan is dithering between competing Russian and EU bids for its gas exports, which are crucial to bringing Nabucco on line in 2012 as planned. Third, in the long term, Azerbaijani gas alone will not be sufficient. The EU official said that "other countries in the region" must supply most of the 31 billion cubic meters (bcm) of gas Nabucco is expected to carry by 2020.

But Iran, with the world's second-largest reserves, remains off-limits as long as it continues to enrich uranium. And Turkmenistan, with its enormous export potential, has yet to decide whether to invest in a trans-Caspian pipeline linking it to Azerbaijan -- and Nabucco. The common thread for all these countries, and the EU as the ultimate beneficiary of the 3,300-kilometer-long pipeline, is the question of intent and commitment.

EU Makes Its Case
On November 5-7, EU Energy Commissioner Andris Piebalgs will visit Turkey and Azerbaijan to demonstrate the bloc's continued commitment to Nabucco.

"The first objective of this trip is to show the political commitment of the European Commission to the Nabucco project and to reaffirm once more that we are convinced that it is going to be online according to the planned timetable," says Piebalgs' spokesman, Ferran Tarradellas.

The Russian-Georgian conflict sent shock waves through the region and among potential investors. But official Brussels remains steadfast in the belief that Nabucco is safe from Moscow's interference. "Russia would jeopardize its reputation as a reliable supplier" to the EU if it acted in any way to damage Nabucco, said one official.

However, none of Nabucco's essential building blocks is currently in place. Turkey continues to hold out for a better transit deal while Azerbaijan has yet to formally commit its gas exports to the project. Tarradellas says that while Piebalgs' visit is a sign that the EU is upping the ante in its talks with the two countries. "We're going to discuss also the remaining differences with the Turks and the question of the transit of the gas through Turkey," he says, "and then we're going to be visiting Azerbaijan, which will be probably be the first supplier of gas for the Nabucco pipeline."

The senior EU official who spoke on condition of anonymity said that, apart from charging a transit fee, Turkey wants to divert 15 percent of Nabucco's gas for cheap domestic use. As Azerbaijan is insisting on selling its gas at European market rates minus transit costs, the Nabucco consortium and its subsidiaries in Turkey, Bulgaria, Romania, Hungary, and Austria would be left to pick up the tab. Piebalgs is keen to break the deadlock before the end of the year. In Turkey this week he will meet with the country's president, prime minister, foreign minister, and economy minister.

Where Will Gas Come From?
Azerbaijan, meanwhile, has yet to decide to whom to sell the estimated 7-9 bcm of gas it is able to export annually in the early years of Nabucco's operations. The senior Brussels official said EU companies are pitted against Russian competitors. There are fears in the EU that Russian political pressure could clinch the deal for Russian bidders. A decision is expected sometime in 2009.

EU officials say that the fact that Piebalgs has secured a meeting with Azerbaijani President Ilham Aliyev is a sign of "interest" on the part of Baku in doing business with the EU. But Azerbaijan's gas reserves, even if supplemented by the planned expansion of the Shah Deniz field, will not be sufficient to keep Nabucco in business.

And this is where Nabucco currently hits a wall. Iran will remain untouchable  in trade terms as long as it refuses to cease uranium enrichment. Like Azerbaijan, Turkmenistan and Kazakhstan can be swayed by Moscow's cash -- or outright pressure. And even if Turkmenistan's recently confirmed reserves of 14 trillion bcm dwarf Russia's own transit capacity, Moscow will be seeking to deny the EU a piece of the pie.
Piebalgs is hoping to soon visit Turkmenistan and Kazakhstan, his aides say. This leaves Iraq and Egypt as the only other viable regional suppliers for Nabucco -- with one extremely unstable and the other rather remote.

Meanwhile, EU officials reject suggestions Nabucco could eventually carry Russian gas diverted south. This, they say, would defeat the purpose of Nabucco -- which is to diversify supplies. (Competing Russian projects, such as South Stream, are not seen as a problem, however. The EU's growing demand for gas will make sure it has a market and the diversification of transport routes is a good in itself).

If the degree of insecurity associated with the 8 billion-euro ($10.3 billion) project coupled with the global financial crisis is making potential investors nervous, officials in Brussels remain serene. When pressed, they do point out, however, that should private investors balk, public lenders such as the European Investment Bank and the World Bank stand ready to step in.

Initially published at RFE/RL

Copyright (c) 2008. RFE/RL, Inc. Reprinted with the permission of Radio Free Europe/Radio Liberty, 1201 Connecticut Ave., N.W. Washington DC 20036.

Turkmen Gas Riches Revive Pipe Dreams

By Bruce Pannier

The announcement this week that Turkmen gas riches may exceed the West's wildest dreams is likely to focus attention back on pipeline projects that bypass Russia in pumping Caspian energy supplies to European markets.

White Stream, a pipeline first proposed by Ukrainian officials in 2005, is just one such project that looks set to come under the spotlight following a Western audit of a key gas field in Turkmenistan, which showed that the Central Asian country has enough reserves to become a "world-class" gas supplier. White Stream and proposed projects such as the trans-Caspian and Nabucco pipelines are aimed at enhancing Western energy independence by transporting Caspian gas supplies to Europe while skirting Russia.

"The interest and attention toward Turkmenistan will rise and we must expect even more heated competition for Turkmen gas," says Federico Bordonaro, a Rome-based energy analyst. "We will see how the European Union and United States are able to quickly react in such a way that the trans-Caspian, Nabucco, and White Stream pipelines will be more realistic."

But real work has yet to begin on any of those projects, which for now remain no more than pipe dreams. Indeed, the Caspian region still only has one route for energy exports that bypasses Russia: the relatively modest Baku-Tbilisi-Erzurum (BTE) pipeline.

White Stream aims to change that. Formerly known as the Georgia-Ukraine-European Union pipeline, White Stream would run 2,000 meters under the Black Sea, its preferred route going from Georgia to Ukraine's Crimean coast and on to Europe. Plans call for building in three phases with an eventual output of 32 billion cubic meters (bcm) annually.

With Europe's thirst for energy supplies expected to double over the next two decades, the need for such a project is increasingly obvious, says Giorgi Vashakmadze, White Stream's corporate development chief.

According to the results of a British company's survey on October 13, one Turkmen field, Yolotan-Osman, appears to have enough gas to become the world's fourth- or fifth-largest gas reserve. But to tap into it and other Turkmen resources, Vashakmadze says it will take a much more determined show of Western political will to persuade Caspian countries -- already wooed by markets in Russia, China, and Iran -- to back projects like White Stream.

"We have enormous riches in the Caspian,” Vashakmadze told RFE/RL before the gas audit results were announced. "We have a huge demand in Europe, and the issue is why it's not linked yet and why supplies from the Caspian to Europe have not been achieved at a level which would correspond to supply and demand."

Russian Influence
The obvious answer is Russia. The Caspian power for more than 100 years, Russia had a monopoly over the region's gas exports to Europe until the BTE’s completion in late 2006. And now, through its gas giant Gazprom, Moscow is backing South Stream, a pipeline that would pump Caspian gas via Russia to Italy.

Because of Russia's influence over former Soviet republics like Turkmenistan, many analysts see South Stream as the pipeline most likely to be built, even if Gazprom recently delayed its planned launch by two years to 2015. Vashakmadze acknowledges that both White Stream and Nabucco, which he calls complimentary projects, face major hurdles. "Russia does not seem to be irritated by [Caspian gas] deals related to China or maybe even with Pakistan or India [TAPI], but it shows a negative attitude toward deals going to Europe," he says.

Gazprom is currently seeking to increase the amounts of gas it buys from both Kazakhstan and Turkmenistan, eastern Caspian states with which it has long-term supply contracts. Those two countries have shown interest in alternative export routes but have only committed to the Russian one.

To win them over, Vashakmadze says Caspian countries will need to see concrete European interest for much larger amounts of gas and the possibility of unhindered and sufficiently low-risk transportation.

"These countries need to decide if they can afford to contradict what they understand is Russia's desire -- and would they do this for very small volumes -- for peanuts?" Vashakmadze says. "Is it worthwhile to irritate a neighbor and partner for something that really does not bring much benefit? Only in cases where countries can see that potential exports to Europe are sufficiently high, capable of providing a significant part of their future revenues, will they decide to go this way -- otherwise it is not worthwhile for them."
The EU currently sees the Nabucco project as a top priority. This month, however, the EU is considering according the same priority status to White Stream.

That would create an important multiplier effect. "This effect goes far beyond the simple result of establishing bigger combined potential capacity,"  Vashakmadze says. "A more important result is the dramatic reduction of perceived transportation risks, so important for governments in [the Caspian region] and potential upstream investors."

Planning For Conflict
Risk has risen, however, in the wake of the August war between Russia and Georgia. Some analysts, for example, have suggested that Ukraine's Crimea, the headquarters for Russia's Black Sea Fleet, could in the future become the object of a conflict between Moscow and Kyiv. French Foreign Minister Bernard Kouchner has called Crimea a possible "future South Ossetia," referring to the Georgian breakaway region that Russia says it defended against Georgian aggression.

An alternative, or possibly additional, route for White Stream includes a pipeline to Romania -- either directly from Georgia or from Crimea. White Stream would also make use of already-developed pipeline technology used in Blue Stream, a Russian pipeline to Turkey.

Vashakmadze says that while Russia has shown its willingness to influence the Caucasus, the conflict’s outcome may help push forward Nabucco and White Stream. He says an EU resolution passed on September 1 "cites very loudly the need to develop the alternative supply routes. This probably makes the countries in the Caspian much more confident.... Probably much more needs to be done, but this is the way for us to succeed."

Vashakmadze won't name the project's partners, but says they are "more than 10." He also says White Stream is in constant consultation with shippers and distributors and "all relevant parties who might have gas or might want to transport gas."

Initially published at RFE/RL

Copyright (c) 2008. RFE/RL, Inc. Reprinted with the permission of Radio Free Europe/Radio Liberty, 1201 Connecticut Ave., N.W. Washington DC 20036.

διαβάστε επίσης στην Πολιτική Προσέγγιση: Κεντρική Ασία , nCa: Massive Gas Reserves: Dangers Ahead for Turkmenistan

Η Κεντρική Ασία στο επίκεντρου του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού (ανανεωμένο)

Πολλές φορές, έχω αναφερθεί μέσα από τις σελίδες της Πολιτικής Προσέγγισης στον πλούτο και την σημασία της Κεντρικής Ασίας, κυρίως στα ζητήματα της ενέργειας και των φυσικών πόρων που την κάνουν ελκυστική και συγχρόνως αναγκαία, όχι μόνον για τον ευρύτερο ασιατικό χώρο αλλά και για την Ευρώπη και ιδιαίτερα την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ελκυστική και αναγκαία τόσο, που να δικαιολογείται ο "αγώνας δρόμου" μεγάλων και μικρών δυνάμεων, στην απολαβή μέρους της "ενεργειακής πίτας" μέσω διπλωματικών, πολιτισμικών, οικονομικών, εκπαιδευτικών και άλλων πρωτοβουλιών...

Ούτε λίγο ούτε πολύ, μοιάζει με εκείνη την πολυπόθητη παρθένα(;) νύφη που δέχεται στο σαλόνι της κάθε λογής μνηστήρα, έτοιμη να δοθεί σ' εκείνον που θα προσφέρει τα πιο πολλά... "δώρα".

Στο blog της Foreign Policy Association,  αναρτήθηκε χθες ένα άρθρο αναφορικά με τον ανταγωνισμό συμφερόντων που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία στον χώρο της Κεντρικής Ασίας. Άρθρο που ουσιαστικά δεν παρουσιάζει λεπτομέρειες και πτυχές αυτού του ανταγωνισμού, ούτε και δημοσιεύει στοιχεία της εφαρμοζόμενης διπλωματίας από τις δύο χώρες, όπως θα περίμενε κανείς.  Αντίθετα, προσπαθεί να παρακινήσει σε διάλογο, επισημαίνοντας μία πραγματικότητα που περνά απαρατήρητη από το ευρύ κοινό.

Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε στο μυαλό διαβάζοντάς το, ήταν μία από τις πρώτες αναρτήσεις του δικού μου ιστολογίου με τίτλο: Η Τουρκική ηγεμονία: Μήπως βρισκόμαστε λίγο πριν την αναβιώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας;, γεγονός που ήρθε να επιβεβαιώσει την τότε σκέψη μου αναφορικά με την τουρκική εξωτερική πολιτική και την εφαρμογή της στις χώρες της Κεντρικής Ασίας.

Μεταξύ άλλων, έγραφα τότε:

... Η φράση «ένα κράτος – ένα έθνος» που στήριξε για ογδόντα χρόνια τώρα, τα όνειρα και τις ελπίδες του τουρκισμού, δεν ανταποκρίνεται πλέον στην πραγματικότητα και φαίνεται, η τουρκική κοινωνία το αντιλαμβάνεται καθώς όλο και περισσότερο μορφώνεται, ταξιδεύει, εργάζεται και απεγκλωβίζεται από την απομόνωση (κάθε είδους) που οι ηγεσίες της την είχαν θέσει. Καταλαβαίνει πως μερίδα αυτής της ηγεσίας ακόμη και σήμερα, αποτελεί το ουσιαστικό εμπόδιο για την αποδοχή της στην Ε.Ε ισότιμα.

Η επιλογή του εκδημοκρατισμού και της φιλελευθεροποίησης της Τουρκίας, αποφασίστηκε και τέθηκε σε εφαρμογή – κατά την ταπεινή μου άποψη – πριν από δέκα περίπου χρόνια. Πολλά συνέβησαν από τότε, μέχρι σήμερα. Βήματα προς τα μπρος και κάποτε, βήματα προς τα πίσω.

Ο ευρωπαϊκός δρόμος της Τουρκίας – πολιτικά – περνάει από την Ελλάδα. Ο οικονομικός της, όμως, δρόμος μπορεί να ακολουθήσει άλλες διαδρομές, μέσω της ενδυνάμωσης του τουρκογενούς στοιχείου κυρίως στον χώρο της Κεντρικής Ασίας, κάτω από την ομπρέλα της Τουρκικής Δημοκρατίας η οποία είναι η μόνη τουρκική χώρα που μπορεί – λόγω ιστορικών, εθνικών, γλωσσικών, πολιτισμικών δεσμών και οικονομικών δυνατοτήτων – να ηγηθεί κοινωνικοπολιτικά, να διαχειριστεί και να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς πόρους μιας τεράστιας σε έκταση περιοχής, που οριοθετείται από τις ανατολικές ακτές του Αιγαίου μέχρι το Τατζικιστάν και την επαρχία Xinjiang της Κίνας, δηλαδή το Κινεζικό Τουρκεστάν...

Πράγματι, η περίπτωση της Τουρκίας έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και βασίζεται σε ισχυρούς ιστορικούς, θρησκευτικούς, γλωσσικούς, πολιτισμικούς και εθνολογικούς δεσμούς με τους λαούς και τις χώρες της περιοχής, πράγμα που διευκολύνει αφάνταστα την διείσδυσή της στις εκεί τοπικές κοινωνίες και αυξάνει την οικονομική και πολιτική επιρροή της μέρα με τη μέρα. Η Τουρκία είναι σε θέση να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, και θα το πράξει!

Έπειτα και από την πρόσφατη ανάφλεξη του Καυκάσου που, ως αποτέλεσμα είχε τον κλυδωνισμό των σχέσεων Ρωσσίας-Ε.Ε., η Τουρκία αποκτά ένα επιπλέον και πιο σταθερό "πάτημα" στην διαπραγμάτευσή της με την Ε.Ε., και επαναφέρει στο τραπέζι σχέδια για την κατασκευή αγωγού που θα παρακάμπτει την Ρωσία και θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν στην Τουρκία και από εκεί προς την Ευρώπη και την Ε.Ε., γεγονός που αν συμβεί (πράγμα απίθανο προς το παρόν λόγω αμερικανικών ενστάσεων), θα υποβοηθήσει και θα εντείνει τις πιέσεις της στο άμεσο μέλλον για αποδοχή της στους κόλπους της Ένωσης.

Εκεί ακριβώς στοχεύει η τουρκική εξωτερική πολιτική: Στην αποκλειστική (αν είναι δυνατόν) εκμετάλλευση και διαχείριση του φυσικού πλούτου της Κεντρικής Ασίας από αμιγώς τουρκογενείς παράγοντες - κυρίως όμως από τουρκικούς, που αναμένεται να αποφέρει κέρδη στην Τουρκία τέτοια που να της επιτρέπουν να συνομιλεί και να συν-εργάζεται με την Ευρώπη ως ισχυρός ενεργειακός παράγοντας αποδεσμευμένος από την "ελληνική τροχοπέδη".

Η περίπτωση της χώρας μας, είναι λίγο διαφορετική. Με δεδομένη την μέχρι τώρα ελιτίστικη αντιμετώπιση του διπλωματικού μας έργου και την απαράδεκτη επιλεκτική εφαρμογή της εξωτερικής μας πολιτικής που συνήθως υστερεί σε ποιότητα και περιεχόμενο, σιγά-σιγά  αρχίζει να γίνεται κατανοητό ότι δεν μπορούμε να περιορίζουμε την χώρα μας και τα συμφέροντά της - και κατά συνέπεια τα συμφέροντα των ελλήνων πολιτών, μονάχα εκεί που δικαιολογείται το... glamour και η επίδειξη.

Η Ντόρα Μπακογιάννη φαίνεται να κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, δεν γνωρίζω όμως κατά πόσο θα απολαύσουμε σύντομα αποτέλεσματα καθώς, τέτοιου είδους στοχεύσεις απαιτούν έμπειρο και ειδικευμένο (όχι απαραίτητα διπλωματικό) προσωπικό, απαιτούν συνέπεια, απαιτούν σοβαρότητα και ευελιξία, απαιτούν συνεχείς και μακρόχρονες προσπάθειες και χρήζουν δεσμών εμπιστοσύνης που δεν μπορούν να μετρηθούν με δυο-τρεις εκδηλώσεις, ευχολόγια και ανάλογου είδους πρακτικές...

Το σίγουρο είναι ότι όλοι έχουμε να κερδίσουμε από αυτήν την υπόθεση. Το ζήτημα όμως είναι ότι και σε αυτήν την περίπτωση, εκεί που οι τούρκοι επιδεικνύουν περισσή κινητικότητα και εξυπνάδα, εμείς αποδεικνυόμαστε... "βλάκες"! Επιτέλους. Κάποια στιγμή θα πρέπει αυτή η κατάσταση να αλλάξει... και ο χώρος της Κεντρικής Ασίας μπορεί ν' αποτελέσει πεδίον δόξης λαμπρό!   

Asia's new 'great game' is all about pipelines

 

TheStar.com | Opinion | Asia's new 'great game' is all about pipelines

γράφει ο John Foster

The quest for control of energy resources has been dubbed the "new great game" – a rivalry for pipeline routes to access energy resources in Central Asia and the Caspian Sea.

It's a geopolitical game that is openly analyzed in U.S. think-tanks, widely reported in the Asian press but rarely commented upon in Canada. It began after the Soviet Union broke up and the five "Stans" of Central Asia became independent.

Recent reports have linked the conflict in Georgia with pipelines that bring oil and gas to Europe but the pipeline rivalry extends far beyond Georgia to the vast oil and gas resources of the Caspian region and Central Asia.

When the countries of Central Asia were part of the Soviet Union, their oil and gas flowed only to the north through Soviet-controlled pipelines. After the Soviet breakup in 1991, however, competing world powers began to explore ways to tap these enormous reserves and move them in other directions.

Pipelines are important today in the same way that railway building was important in the 19th century. They connect trading partners and influence the regional balance of power.

Both Georgia and Afghanistan are seen as energy bridges – transit routes for the export of land-locked hydrocarbons.

Washington has long promoted a gas pipeline south from Turkmenistan through Afghanistan to Pakistan and India. It would pass through Kandahar.

Realistic or not, construction is planned to start in 2010, and Canadian Forces are committed until December 2011. Richard Boucher, U.S. Assistant Secretary of State, said last year: "One of our goals is to stabilize Afghanistan," and to link South and Central Asia "so that energy can flow to the south."

Unwittingly or willingly, Canadian forces are supporting American goals.

The BTC (Baku-Tbilisi-Ceyhan) oil pipeline and South Caucasus gas pipeline that pass through Georgia to Turkey originate in Azerbaijan. Recently built, they are the jewels in the crown of U.S. strategy to secure energy resources that bypass Russia and reduce European dependence on pipelines from Russia.

Two Central Asian countries are rich in hydrocarbons. According to the International Energy Agency, Turkmenistan has the world's fourth largest reserves of natural gas, while Kazakhstan's oil reserves are said to be three times those of the North Sea. Turkmenistan exports virtually all its gas to Russia. Last year, the presidents of Russia, Turkmenistan and Kazakhstan agreed on a new gas line north to expand the export system. Construction starts this summer.

China is tapping into Central Asia's treasure, too. There is a new pipeline that brings oil from Kazakhstan to China. And a gas pipeline is being built from Turkmenistan through Kazakhstan to China.

The rivalry continues with plans for new gas lines to Central Europe. The Russians plan a line under the Black Sea to Bulgaria called South Stream, and the EU backs a project called Nabucco that would supply gas via Turkey.

As well, Washington is pushing for new pipelines under the Caspian Sea that would link Kazakhstan and Turkmenistan to Azerbaijan and the pipelines to Europe.

But Russia is blocking these plans. Boucher asserts that European energy security is important to the United States as well as to Europeans and that it "is based on having multiple sources."

The United States expresses great concern about European dependence on oil and gas imports from Russia. But Europe has imported energy from Russia for 40 years. It imports from the Middle East and Africa, too.

Is Russia less reliable? Much is made of Russia's temporary cuts in gas supplies to Ukraine and Belarus, but these countries were enjoying highly subsidized gas (a hangover from the Soviet era) and refusing to pay full European border prices. In similar circumstances, what would Canadian energy suppliers do?

Energy has become an issue of strategic discussions at NATO. At recent NATO summits the United States sought to commit NATO to energy security activities, calling for NATO to guard pipelines and sea lanes.

Last year, Prime Minister Stephen Harper said energy security required "unprecedented international co-operation, ... protecting and maintaining the world's energy supply system."

NATO proposals could have enormous consequences for Canada. U.S. strategic thinking is to get other NATO countries involved in guarding the world's oil and gas supplies. Canada is in danger of being drawn into long-term military commitments relating to energy.

Recently, Defence Minister Peter MacKay told a Halifax talk show that Canadian troops were not in Afghanistan "specifically" to guard a pipeline, but "if the Taliban are attacking certain projects, then yes we will play a role."

Neither Afghanistan nor Georgia is a member of NATO, but both are transit countries in the new great game.

Energy geopolitics are worthy of public discussion. The rivalry for energy resources is a power game – and militarizing energy is a long-term recipe for disaster.

SCO Annual Summit

Central Asia » Blog Archive » SCO Annual Summit 

It’s that time of year again. The Shanghai Cooperation Organization Annual Summit! The meeting will be held in Dushanbe, Tajikistan on August 28, and foreign ministers from all six of its member states have already concluded a meeting going over a few topics to be discussed at the larger summit. The group of ministers decided that no new members, not Iran, Pakistan, Mongolia, or India (all have Observer Status), will be enshrined, but that a SCO Dialogue Partners mechanism will be instituted to increase cooperation between the organization and these important neighbors. During last years meeting, the main topic of media/geopolitical debate was the appearance of Iran’s President Ahmadinejad, who brought with him Iran’s ‘right to have nuclear energy’ and his own bombastic style of speaking and railing against the US. Well, he’s back for more. Iran will lose some spotlight this year, as Russia’s actions in Georgia and China’s Olympic spectacle will take center stage once again. Both dominating members of this alliance will come with their chests bursting.

The debate of the SCO’s nature and actual power, and how these may affect US policy and influence in Central Asia, have been major topics since its existence in 2001. Is it a rival, partner, both? How well does it function? Does it provide benefits to its CA members or does it only provide a venue for China and Russia to dominate them? Well, the host of Summit, Tajik President Rahmon seems to be quite excited about the upcoming meeting and the SCO’s accomplishments so far. “The SCO has demonstrated specific results in the years of its existence, and its future is cloudless.” Rahmon went on to discuss how important its relations with Russia and China were, which is indeed obviously true. The US State Department view of the SCO is not as glowing, but not fearful either, at least not in the words of Deputy Assistant Secretary for South and Central Asia Evan A. Feigenbaum. He acknowledges that the US does not have a clear idea of what the SCO is and does, but is quick to assert that it ‘is no Warsaw Pact’ and that there are many shared interests between the US and the Organization’s professed goals: border security, economic development, Afghanistan stability, and defeating radical terrorist elements. However, Feigenbaum draws a firm line when it comes to supporting the region’s smaller states’ sovereign and independent rights to look in all ‘four directions of the compass’ for economic and strategic opportunities, i.e. he wants the states to be able to look and work with the West, not just be dominated by Russia or China.

A perennial concern for the growth of the SCO as a regional and international powerhouse is the relationship, or lack thereof, between Russia and China. The two have been getting along nicely in past years, and have used the SCO to work out many differences between the two Great Powers, especially regarding border demarcations. But man, oh man, do they have some fundamental differences, as any two large nations would who share an extensive border. In fact, they both desire to use the SCO to cooperate in CA, but also to get their individual interests in the region’s resources further embedded. In many ways, its pipeline vs. pipeline and gas deal vs. gas deal between the two. But there have been very few times of crisis/conflict between the two growing powers and the SCO probably deserves some credit for this smooth management.

So how do you see the SCO changing, evolving in the recent geopolitical context? Are its motivations the same? Is its power the same? Does it help the CA states autocrats keep their hold on power? How will the recent Georgian-Russian conflict and the terrorist attacks in Xinjiang Province affect this year’s meeting and future policies of the organization? What about the Observer States? What about them? Should they allow Iran in and receive energy help but diplomatic pain? Is there any chance in Nirvana that India might become a Full Member?

On a less geopolitically fun note, The Central Asia Regional Economic Cooperation (CAREC) will have an important summit on September 25 featuring high level officials. Here is a short article discussing the organization’s positive elements and some of its challenges in being an effective force for economic development in the region.

Iran Isolation Attempts Backfire

γράφει ο Hannes Artens

Iran’s provocative missile tests ten days ago again fueled the debate on the likelihood of aerial strikes against Iran. Since last week’s thaw, however, an attack on Iran by the end of President Bush’s tenure no longer appears in the offing. Moreover, the narrow, exclusively military focus of the debate misses the broader picture. The overall U.S. strategy of containing Iran has failed in principle. And the attempt to impose a sanctions regime on Iran has led to an erosion of U.S. strategic influence in Asia and the Middle East. Over the long term, Washington’s shortsighted containment policy will only hurt Western business in the region. It will also play into the hands of China, drive crucial allies away, and render Iran untouchable.

At the eleventh hour, even the Bush administration seems to have realized, albeit in a limited way, the inherent failure of the containment approach. In an important about-face, the White House not only agreed to direct talks between U.S. and Iranian officials in Geneva this weekend but also held out the prospect of soon opening an American interest section in Tehran. This sea change suggests that the realists around Secretary of State Condoleezza Rice and Secretary of Defense Robert Gates having finally gained the upper hand over the faction around Vice President Dick Cheney in the intra-administration feud. The reversal also acknowledges that the dual approach of sanctions and military threats have produced nothing but America’s own isolation. The far-reaching repercussions of these counterproductive sanctions against Iran and America’s increasing isolation in Asia are best illustrated by this month’s breakthrough on the Iran-Pakistan-India pipeline.

It’s the Gas, Stupid
The Iran-Pakistan-India pipeline (IPI) is a $7.5 billion project designed to supply Indian mega-cities with natural gas from Iran’s Persian Gulf fields via a 1,700 miles long pipeline across Pakistan. The project has been repudiated and boycotted by one project partner or the other uncounted times since its conceptualization. But on July 3, Indian Oil Minister Murli Deora affirmed on the sidelines of the World Petroleum Congress in Madrid that India expects to finally sign the deal next month. This long-time-in-coming breakthrough constitutes a crucial step toward energy security for India.

For the United States, on the other hand, it deals a resounding blow to the fragile international sanctions front the Bush administration has crafted to contain Iran. What is more, with China keen on joining the project, a new geo-strategic axis – Tehran-Islamabad-New Delhi-Beijing – is about to emerge. This axis will radically reshuffle the power structure in Asia and, with it, the global balance of power.

Despite the Cheney faction’s saber-rattling, the Bush administration has banked on economic sanctions strangling investment and beating a technology-dependant Tehran into submission. This strategy of tightening the economic corset choking Iran and thus forcing it to renounce its nuclear ambitions, however, has isolated the United States and its allies more than Iran. For the time being, Washington has succeeded in cajoling French Total SA, Anglo-Dutch Shell, and Spanish Repsol to withdraw their bids to exploit the Iranian South Pars field, the world’s largest gas field, and the EU approved freezing the assets of a major state-owned Iranian retail bank, Bank Melli, last month.

But Iran’s countermeasures have been in the works for quite a while. After all, the country has long suffered from the effects of sanctions and the reluctance of Western companies to invest in its energy sector. So it has increasingly looked eastward for new financiers and partners. The most striking example is Iran’s March 24 bid for membership in the Shanghai Cooperation Organization (SCO), the Central Asian security group dominated by Russia and China.

This new “looking east” -- negahe be shargh -- policy concept is the brainchild of Bangalore-educated, Iranian Foreign Minister Manouchehr Mottaki. While an Iranian SCO membership is still in the future, Asian dominance over the Iranian market is a current reality. China already ranks as the number one foreign investor in Iran. Malaysian Petronas and LG Korea feature prominently in the exploitation of South Pars. The new IPI would be a final nail in the coffin of the sanctions regime.

The Empire Strikes Back
The United States has fought hard against the new pipeline linking Iran, India, and Pakistan. As recently as July 15, Senators Christopher Dodd (D-CT) and Richard Shelby (R-AL) threatened to strengthen the Iran and Libya Sanctions Act of 1996 that allows for the litigation of foreign firms investing in sanctionable business in Iran – a clear warning signal to India. Meanwhile, since the three countries could not bear the projected costs of $7.5 billion on their own, Washington has also used its considerable influence at the World Bank in the person of former president Paul Wolfowitz. He bluntly informed Pakistan that the bank would not allow any international institution to finance the project.

In its attempts to destabilize Iran and disrupt the possible route of the pipeline, the United States is allegedly supporting Jundallah. This militant insurgency in the Iranian Sistan and Baluchistan Province, has suspected links to the Taliban and the Baloch Liberation Army (BLA), which has been fighting a guerilla war against the Pakistani army since 2000. This clandestine Baloch connection – recently exposed by Seymour Hersh in The New Yorker – undermines America’s fragile, always-on-the-brink-of-a-coup ally, Pakistan. Washington is also pushing for the alternative of a Turkmenistan-Afghanistan-Pakistan-India pipeline (TAPI), the construction bids for which, as a side benefit, would go to U.S. companies. This alternative scheme is strikingly similar to the pipeline deal Unocal struck with the Taliban in 1996.

U.S. obstruction is not the only problem facing the IPI project. Iran is asking for a lot of money; India and Pakistan have notorious difficulties cooperating. But this cluster of American threats and coercions proved until recently to be pivotal in preventing the project from getting off the ground. Former Undersecretary of State Nicholas Burns cited preventing IPI as one of his greatest accomplishments at a conference at Harvard University in March.

Push Factors
India, however, desperately needs energy for its growing economy. And it will risk its relationship with the United States to get this energy. Moreover, its heavily subsidized low gas prices are no longer sustainable, especially now before an election year. After all, with oil around $140 per barrel and a global recession looming on the horizon, the United States no longer has the ability to pressure countries to sever energy ties with Iran, as it did when a fire-breathing John Bolton forced Japan to withdraw its bid to exploit the Iranian Azadegan oil field. It is now every country for itself in the new energy environment.

Despite U.S. opposition, then, the IPI pipeline is back on line. The last commercial difficulties between Pakistan and India concerning transit fees have been cleared away, and only minor technical details remain for a trilateral meeting in Tehran scheduled for the coming weeks. If an agreement is reached this summer, construction could commence in 2009 and be completed by 2012. Pakistan is eager to expand its new role as the energy corridor of the future. It expects an annual $600 million in transportation fees from IPI and is vigorously politicking for China to join the project in order to increase those revenues. Until Indian consent was secured, Pakistan used the Chinese wild card as a bargaining tool to force a wavering India’s hand. But now it seems that Islamabad and Tehran can have it both ways. If World Bank financing is off the table, China can step in to foot the bill.

Finalization of IPI in the coming weeks would be more than a slap in the face for President Bush. After all, in 2006 he personally fought for a nuclear cooperation pact with India designed to meet India’s energy needs while tying it closer to the United States as a counterweight against a rising China. Now however, not only has the Indian government so far failed to get the pact ratified in the Indian parliament, but India is about to collaborate with China in undermining America’s sanctions on Iran. Pakistan, beefed up with more than $10 billion in military aid by the Bush administration, is also giving the cold shoulder to Washington. And Iran, soon to be the number one energy supplier for East Asia, becomes more untouchable by the day.

The Bush administration’s lofty design to keep Iran in the box and use the Indian tiger to tame the Chinese dragon runs the risk of collapsing in the last months of his presidency. In fact, the American sanctions regime is driving Iran into China’s arms and facilitating a Sino-Indian rapprochement. Even worse, America is facing the rise of a new strategic axis in Asia that stretches from Tehran to New Delhi to Beijing, with Islamabad as a central hub, and financed by petrodollars. Then again, the Bush policy, by giving a lift to this new strategic energy alliance, may ultimately strengthen support in Washington for a military strike against Iran: to accomplish what containment failed to do.

initially published at Foreign Policy in Focus

διαβάστε επίσης:
Η Κεντρική Ασία στο επίκεντρο του ενεργειακού ανταγωνισμού

Do Azerbaijan's Ethnic Minorities Face Forced Assimilation?

γράφει η Liz Fuller

Over the past 10 days, representatives of ethnic minorities in Azerbaijan have issued two separate public statements affirming their fear of assimilation and soliciting international support. Azerbaijani commentators have dismissed those appeals as unfounded and orchestrated by Moscow.

The ethnic groups in question are the Avars, Tsakhurs, and Lezgins, and according to official statistics together they constitute less than 1 percent of Azerbaijan's total population of 8.65 million. They live compactly in several districts of northern Azerbaijan bordering on the Russian Federation. Avars are the largest ethnic group in neighboring Daghestan, where they account for approximately 29 percent of the population, and Lezgins the third largest (13 percent). The Tsakhurs, who number around 8,000, constitute less than 0.5 percent of Daghestan's population.

Estimates of the number of Lezgins in Azerbaijan range from 178,000 to 400,000 or even 850,000. Azerbaijan's Lezgins have lobbied sporadically for greater protection of their rights since the early 1980s; some Lezgins in both Daghestan and Azerbaijan have gone so far as to propose creating an independent state that would encompass their historic homeland to the north and south of the Samur River that forms the border between Russia and Azerbaijan. A conference on the Lezgins organized in Moscow last month under the aegis of the Russian Foreign Ministry was construed by some Azerbaijani commentators as possibly heralding a new Lezgin separatist threat.

On June 16, the website rossia3.ru posted an appeal "To all people of good will" signed by eight separate organizations representing the Avars, Lezgins, and Tsakhurs. One of those organizations is the Imam Shamil Avar National Front headed by Dagneft President and Russian State Duma Deputy Gadji Makhachev, who many observers believe has close ties with, and on occasion acts on orders from, the Kremlin.

The appeal deplored the fact that the creation in 1918 of the Azerbaijan Democratic Republic effectively split the ancestral homeland of the three ethnic groups, and that during the seven decades that those lands were part of the USSR, they were subjected to "nightmarish" discrimination. It claimed that they were the only ethnic minorities in the entire Soviet Union who were obliged to pay for secondary and higher education. It further argued that Azerbaijan's secession in 1991 from the USSR was illegal as it was not preceded by a referendum, in which they would have voted against (Armenia was in fact the only Soviet republic to comply with the referendum requirement), and that "twice during the 20th century Azerbaijan occupied our homeland and unlawfully seized power there."

The appeal claimed that the leadership of the newly independent Azerbaijan Republic then embarked on the systematic annihilation of the three ethnic groups, sending "tens of thousands" of young men to fight in Nagorno-Karabakh, of whom "thousands" were killed. (That figure is difficult to reconcile with official population figures.) Members of the intelligentsia from all three ethnic groups were allegedly thrown into prison, and Azerbaijanis from other regions of Azerbaijan or from Georgia resettled in their abandoned homes in what the appeal terms a systematic "Turkicization" process. Those resettlers allegedly hold most official posts in the districts where the three groups constitute the majority of the population. The most recent crackdown was in March 2008 against the predominantly Lezgin population of the Kusar and Khachmas raions of Azerbaijan. The appeal concluded by requesting help in clarifying what has happened to those arrested and support for the creation of autonomous regions for the three groups.

Two days later, on June 18, the Daghestan-based Avar National Council, which was not a signatory to the June 16 appeal, addressed an open letter to Daghestan's President Mukhu Aliyev (himself an Avar) to "protect" Azerbaijan's Avar minority from the threat of "genocide," kavkaz-uzel.ru reported. The agency quoted Magomed Guseinov, a leading Council member, as estimating the size of Azerbaijan's Avar minority at 200,000, and the number of Avars currently imprisoned in Azerbaijan at almost 300. Guseinov repeated the claim that in the Zakatala, Belokany, and Kakh raions Azeris, mostly resettlers from the Naxcivan Autonomous Republic, occupy most prominent political posts even though they account for just 27 percent of the population. He contrasts the plight of the Avars in Azerbaijan unfavorably with that of Daghestan's Azerbaijani minority, which at the time of the 2002 Russian Federation census numbered 111,656 people, or approximately 4 percent of the republic's population. As one of Daghestan's 14 titular nationalities, the Azeris have the right to radio broadcasts and education in their native language.

Guseinov recalled that during a visit to Baku in late April 2007, President Aliyev discussed the plight of Azerbaijan's Avars with President Ilham Aliyev, who declared on that occasion that the Avars have no grounds for complaint and accused unnamed "forces" of seeking to stir up unrest among Azerbaijan's ethnic minorities. Mukhu Aliyev is scheduled to visit Azerbaijan again on June 26.

Meanwhile, political scientist Vafa Quluzade, who served as an adviser to Ilham Aliyev's late father Heydar, was quoted by kavkaz-uzel.ru on June 19 as accusing Russia of deliberately seeking to fuel disaffection among Azerbaijan's Avar, Lezgin, and Tsakhur minorities on the eve of a visit to Baku by Russian President Dmitry Medvedev. Quluzade suggested the objective is to coerce Azerbaijan into accepting a recent offer from Gazprom to buy natural gas from Azerbaijan's offshore Shah Deniz field. A commentary published on June 19 in the online daily zerkalo.az similarly argued that separatism on the part of the Lezgins, the Kurds, and the Talysh (who live in the southern districts of Azerbaijan bordering on Iran) constitutes a very real threat to Azerbaijan's territorial integrity, and compared the Lezgins in Azerbaijan with the Ossetian population of the breakaway Georgian republic of South Ossetia.

Initially published at RFE/RL

Copyright (c) 2008. RFE/RL, Inc. Reprinted with the permission of Radio Free Europe/Radio Liberty, 1201 Connecticut Ave., N.W. Washington DC 20036.

Notice: The opinions expressed in this post does not necessarily reflect the opinion and the policies of this blog

useful links:

The Kurds and the Caucasus

The Yezidi Kurds' tribes & clans of south Caucasus

Azerbaijan infringe on the rights of Russians

The treatment of Representatives

The new conflict in the Caucasus

Lezgins orientation

Assessment for Lezgins in Azerbaijan

Lezgins

Tsakhur people

Tsakhurs

The Tsakhurs

The Avars

Eurasian Avars

Talyshistan

Ethnic Diversity

Jewish community in former USSR under threat of assimilation

Η Κεντρική Ασία στο επίκεντρο του ενεργειακού ανταγωνισμού

Οι δρόμοι της ενέργειας αποκτούν συνεχώς νέους "σταθμούς" και "προορισμούς", πράγμα που καθιστά την Κεντρική Ασία κομβικό σημείο τόσο για την παραγωγή και την διαχείριση των φυσικών πόρων όπως το νερό, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, όσο και για την διαμόρφωση και εφαρμογή νέων πολιτικών και οικονομικών (κυρίως) επιδιώξεων, που θα αλλάξουν τον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη για πάντα.

Αν τις προηγούμενες δεκαετίες μιλούσαμε για την ξέφρενη πορεία των εξοπλιστικών προγραμμάτων, με βασικούς πυλώνες ανάπτυξης αυτής της πολιτικής, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την πρώην Σοβιετική Ένωση - συμπεριλαμβανομένων των "δορυφόρων" τους, σήμερα, το "παιχνίδι παίζεται αλλού".

Νέοι παίκτες αναλαμβάνουν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην διεθνή σκακιέρα και το διακύβευμα είναι πολυδιάστατο, καθώς δεν αποτελεί σκοπό τους μόνον η παραγωγή και η εκμετάλλευση των φυσικών τους πόρων αλλά και η επιβολή εξαρτήσεων και ελέγχου της οικονομικής, πολιτικής και κοινωνικής οργάνωσης / λειτουργίας των γειτονικών τους λαών, με αναπόφευκτο αντίκτυπο στην διεθνή κοινότητα.

Τώρα, το ποιος θα καταφέρει να γίνει ο "κυρίαρχος του παιχνιδιού" είναι κάτι που θα μας απασχολήσει τα χρόνια που έρχονται σίγουρα όμως, όχι στο μακρινό μέλλον!

Η χώρα μας θ' αποτελέσει "ενεργειακή γέφυρα" μεταξύ ανατολής-δύσης είτε το θέλουμε, είτε όχι. Και το τονίζω αυτό το... "είτε το θέλουμε, είτε όχι"! Υπό αυτό το πρίσμα, θα πρέπει να εκτείνουμε την ματιά μας πέραν της περιοχής των Βαλκανίων και ακόμη πιο πέρα από τον TGI ή τον SOUTH STREAM, εάν επιθυμούμε να έχουμε πρωτεύοντα ρόλο στον ευρύτερο γεωγραφικό μας χώρο.

Αυτή την συγκεκριμένη χρονική περίοδο επέλεξαν ο Τουρκμένος Πρόεδρος Gurbanguly Berdymukhammedov, από το Αφγανιστάν όπου βρέθηκε για επίσημη επίσκεψη στις 28 Απριλίου και ο Ιρανός Πρόεδρος Mahmud Ahmadinejad, από το Ισλαμαμπάντ του Πακιστάν την ίδια ακριβώς ημέρα, να αναπτύξουν τα επιχειρήματά τους στην εξαγωγή φυσικού αερίου, ο μεν πρώτος μέσω του αγωγού που θα συνδέει Τουρκμενιστάν - Αφγανιστάν - Πακιστάν - Ινδία (ΤΑΡΙ) και ο δεύτερος, για τον αγωγό που θα συνδέει Ιράν - Πακιστάν - Ινδία (ΙΡΙ), προσπαθώντας ο καθένας από την πλευρά του, να παρουσιάσει την δική του πρόταση όσο πιο ελκυστική γίνεται.

Και οι δύο προτάσεις έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, ενώ το Πακιστάν και η Ινδία έχουν εκφραστεί θετικά τόσο για τον ΤΑΡΙ όσο και για τον ΙΡΙ, καθώς θα συνδράμουν σημαντικά στην ικανοποίηση των ενεργειακών τους αναγκών και όχι μόνο.

Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην Καμπούλ, ο τουρκμένος Πρόεδρος αναφέρθηκε εκτενώς στα οφέλη που θα επιφέρει η κατασκευή του ΤΑΡΙ στην ευρύτερη περιοχή και επισημοποίησε την συμφωνία - κατ' αρχάς με την κυβέρνηση του Αφγανιστάν, για την κατασκευή του αγωγού που θα ξεκινήσει το 2010 και θα ολοκληρωθεί έως το 2015.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του προγράμματος, το οποίο υπολογίζεται ότι θα κοστίσει περίπου 7,6 δις. $ με τρέχουσες τιμές, το μήκος του αγωγού θα ξεπερνά ίσως τα 1680 χλμ., θα ξεκινά από την τουρκμενική πόλη Dauletabad, θα διασχίζει το Αφγανιστάν και μέσω Kandahar θα περνά από την Quetta του Πακιστάν και θα καταλήγει στην ινδική κωμόπολη Fazilka. Προβλέπεται πως θα διακινούνται περίπου 33 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου ετησίως!

Παρά την ικανοποίηση που εκφράζουν οι ενδιαφερόμενες πλευρές, αρκετοί αναλυτές επισημαίνουν - και όχι άδικα - δύο πολύ σημαντικά μειονεκτήματα του ΤΑΡΙ. Το πρώτο, αφορά στην ασφάλεια του αγωγού και της μεταφοράς του φυσικού αερίου από αυτόν, καθώς θα διασχίζει το Αφγανιστάν μέσω της Kandahar, όπου συνεχίζονται οι εχθροπραξίες μεταξύ των Ταλιμπάν και των κυβερνητικών δυνάμεων. Το δεύτερο, και ίσως πιο πρακτικό, αφορά στο κατά πόσο το Τουρκμενιστάν διαθέτει αρκετά αποθέματα φυσικού αερίου τόσα, ώστε να διασφαλιστεί η επί μακρόν απρόσκοπτη λειτουργία του αγωγού!

Σύμφωνα με την Ρωσσική Kommersant, το Τουρκμενιστάν έχει ήδη υπογράψει σύμβαση με την Gazprom, σύμφωνα με την οποία υποχρεούται στην εξαγωγή 50 bcm ετησίως προς την Ρωσσία για περισσότερο από δύο δεκαετίες τουλάχιστον. Επίσης, έχει προχωρήσει σε παρόμοια συμφωνία με την Κίνα για εξαγωγή 30 bcm ετησίως, η οποία θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2009. Παράλληλα ο τουρκμένος Πρόεδρος έχει δεσμευτεί για την αποστολή 10 bcm φυσικού αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά οι λεπτομέρειες αυτής της συμφωνίας δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί.

Όπως γίνεται κατανοητό, αν όλες αυτές οι συμφωνίες ισχύουν, τότε το Τουρκμενιστάν θα πρέπει να εξάγει περισσότερα από 100 bcm φυσικού αερίου ετησίως! Έχει αυτή τη δυνατότητα; Υπάρχουν τα αποθέματα; Σε αυτά τα ερωτήματα πρέπει να απαντήσει και πολύ σύντομα μάλιστα η ηγεσία του.

Από την άλλη, ο ΤΑΡΙ έχει και δύο σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του ΙΡΙ: α) υποστήριξη από την Ασιατική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ADB) και β) καμμία Ιρανική συμμετοχή. Η υποστήριξη από την ADB προσδίδει στο πρόγραμμα ένα ευρύτερο διεθνές πεδίο ανάπτυξης και με δεδομένη την απουσία του Ιράν από κάθε διαπραγμάτευση, είναι πιο εύκολο να προσελκύσει επενδυτές συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η επίσκεψη του Ahmadinejad στο Πακιστάν ήταν παρόμοιας φύσης με την επίσκεψη Berdymukhammedov στο Αφγανιστάν.

Το Ιράν, λόγω των έντονων αντιδράσεων της διεθνούς κοινότητας σχετικά με το αμφισβητούμενο πυρηνικό πρόγραμμά του, επιθυμεί πάση θυσία την κατασκευή του αγωγού ΙΡΙ καθώς έτσι θα ωφελούνταν πολύ, όχι μόνο οικονομικά, αλλά και πολιτικά από την υπογραφή μιας τέτοιας συμφωνίας. Σύμφωνα με τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας, η Ινδία και το Πακιστάν βρίσκονται πολύ κοντά στην περάτωση της από μέρους τους πρότασης για την διαπράγματευση με το Ιράν. Από τη μεριά του, το Ιράν έχει αρχίσει ήδη τη σωλήνωση στο έδαφός του και θα μπορούσε να επιτύχει την κατασκευή του τμήματος του αγωγού έως και τα πακιστανικά σύνορα μέχρι το 2012.

Ο αγωγός IPI, εάν τελικά υπάρξει συμφωνία, θα έχει μήκος περίπου 2.600 χιλιόμετρων και θα κοστίσει $7 δις. Ο IPI, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του, θα μεταφέρει αρχικά περίπου 30 bcm ετησίως, αλλά μέσα σε τρία έως τέσσερα χρονιά από την έναρξη λειτουργίας του, η ποσότητα θα αυξηθεί στα 70 bcm. Να σημειώσουμε ότι, το Ιράν είχε προτείνει την κατασκευή του αγωγού ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του '90, αλλά οι εντάσεις μεταξύ του Πακιστάν και της Ινδίας κράτησαν το πρόγραμμα ανενεργό έως σήμερα.

Τα μειονεκτήματα του ΙΡΙ είναι ακριβώς τα πλεονεκτήματα του ΤΑΡΙ. Από την άλλη, ένα ευδιάκριτο πλεονέκτημα του είναι, το ενδιαφέρον που έχουν επιδείξει δύο σημαντικές επιχειρήσεις για συμμετοχή στο πρόγραμμα: α) η Gazprom και β) η εθνική εταιρία πετρελαίου της Κίνας. Η Gazprom έχει υποστηρίξει το έργο IPI για αρκετά χρόνια, αλλά το ενδιαφέρον της Κίνας είναι σχετικά νέο και υπάρχουν σκέψεις, οι οποίες τροφοδοτούνται από ανάλογες προτάσεις του στρατηγού Pervez Musharraf για την κατασκευή μιας επιπλέον διακλάδωσης του αγωγού, από πλευράς Πακιστάν, που θα μεταφέρει αέριο ή και πετρέλαιο ακόμη, στην Κίνα, μέσω των Ιμαλαϊων.

Διαβάστε επίσης:

Persian Games in Afghanistan

Turkmen leader tries to end the personality cult of his predecessor

Turkmenistan opens up

President of Turkmenistan invites Japanese businessmen to take part in oil and energy projects

TAPI gas pipeline finalised

Central Asia's Energy Game Intensifies

IPI pipeline project talks progressing: Deora

Russia can help in pipeline project

Το Ιράν παίζει καλύτερα το Ενεργειακό Σκάκι

Η Τουρκική ηγεμονία: Μήπως βρισκόμαστε λίγο πριν την αναβιώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας;

update # 1, 2/7/08:

Uzbekistan begins construction of gas pipeline connecting Turkmenistan and China

update #2, 10/07/08:
The Afghan Pipeline You Don't Know About

update #3, 13/07/08:
Central Asia Pipeline to Secure Gas for China
EU and Turkmenistan talk energy and trade

update #4, 12/08/08:
Μια αρκετά ενδιαφέρουσα ανάλυση, με τίτλο: "Toward A New Paradigm For The Post-Soviet Petrostates", δημοσίευσε ο Daniel Kimmage στο RFE/RL την 7η Αυγούστου, αναφορικά με τις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, τις νέες αναδυόμενες δυνάμεις στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, λόγω των τεράστιων αποθεμάτων τους σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο... Παρόμοιες αναλύσεις βλέπουμε και θα βλέπουμε συχνά, καθώς, η σημασία και ο ρόλος των πρώην αυτών Δημοκρατιών στη παγκόσμια οικονομία ολοένα και θα αυξάνεται λόγω της οικονομικής και ενεργειακής κρίσης που εκ των πραγμάτων σπρώχνει τις χώρες και τους λαούς κάθε γωνιάς του πλανήτη σε αναζήτηση εναλλακτικών ή επιπρόσθετων προμηθευτικών πηγών ενέργειας.

Πιθανόν να γίνεται κατανοητό ότι ο ανταγωνισμός για την διαχείριση (πέραν της παραγωγής) των φυσικών πόρων της περιοχής, δηλαδή πετρέλαιο, νερό και φυσικό αέριο, είναι πολύ έντονος και μπορεί να προκαλεί πολιτικές και κοινωνικές μεταβολές με μη προβλέψιμες επιπτώσεις για ολόκληρο τον κόσμο και ειδικότερα για τους λαούς των χωρών αυτών! Δεσπόζουσα θέση (όπως ήταν αναμενόμενο) κατέχει η Ρωσσία έστω και παρά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης στις αρχές της δεκαετίας του '90. Θα μπορούσε να είχε γίνει διαφορετικά; Μην ξεχνούμε ότι κατά τη διάρκεια της οκταετούς προεδρίας του Βλαντιμίρ Πούτιν, η Μόσχα κατέστησε απολύτως σαφές ότι δεν θα δεχόταν πλέον υποδείξεις από κανέναν... Ποιός θα μπορούσε να αρνηθεί ότι ο πόλεμος στον Καύκασο, που διεξάγεται αυτές τις ημέρες, είναι αποτέλεσμα - όσο κι αν ακούγεται κυνικό αυτό - του ανταγωνισμού των "Μεγάλων Δυνάμεων" στον έλεγχο των ενεργειακών δρόμων; Ας μην γελιόμαστε άλλο: Δεν είναι ουτέ οι ιστορικοί, ούτε οι συναισθηματικοί δεσμοί που οδήγησαν σε αυτήν την παράλογη αιματοχυσία.

Σύμφωνα με όλες τις σκέψεις και όλες τις αναλύσεις που βασίζονται σε πραγματικά στοιχεία και γεγονότα, θεωρείται βέβαιο ότι η σταδιακή αύξηση των κερδών από την διαχείριση και την μεταφορά τόσο του πετρελαίου όσο και του φυσικού αερίου (λόγω ζήτησης), αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην ανάπτυξη της ελεύθερης και δημοκρατικής διακυβέρνησης των χωρών αυτών.

Όπως ο ίδιος ο αρθρογράφος αναφέρει: "...Economies and geopolitical clout growing faster than a speeding bullet! Presidents more powerful than a locomotive! Able to ignore demands for political reform at a single bound! Look! On the shores of the Caspian! Nations in transition? Developing countries? No! It's the post-Soviet petrostates!

With oil and gas prices at stratospheric highs, these are the new supermen of the international arena, nimbly casting off the drab garb of "developing," "transiting," and "emerging" nations to perform astounding feats of outsize influence. Four of them have arisen on the territory that was once the Soviet Union: Azerbaijan, Kazakhstan, Russia, and Turkmenistan. Each reaps a significant portion of GDP from the export of oil and gas, and all pose difficulties for Western nations that wish to woo them for their resources.

The competition for those resources is fierce, even as democratic reform in all four countries requires an exceptionally powerful, and perhaps uniquely curved, magnifying glass to be seen. All of this was on display in July, with Russian President Dmitry Medvedev touring Azerbaijan, Turkmenistan, and Kazakhstan, while the U.S. Helsinki Commission held hearings on Azerbaijan and Kazakhstan, wrestling with the vexed issue of resources and reforms...". Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ:

Η απορρόφηση αυτών των πόρων ενέργειας από την ... "Δύση" (κατά κύριο λόγο), διευκολύνει κάθε αντιδημοκρατική πρακτική και ενδυναμώνει καθεστώτα και πρόσωπα, που δεν υπολογίζουν τίποτε μπροστά στο κέρδος και την διατήρηση της εξουσίας (χαρακτηριστικό πραράδειγμα αποτελεί και ο σημερινός Πρόεδρος της Γεωργίας Mikheil Saakasvillin...).

Εκ των πραγμάτων κάποια στιγμή θα μάς γυρίσει ως μπούμερανγκ, αν δεν ληφθούν μέτρα ανακοπής αυτών των πολιτικών ή παρόμοιων μελλοντικών..."διαθέσεων".

Μέχρι σήμερα, κανείς δεν "αγγίζει" την Ρωσσία και την ηγεσία της αφού, ακόμη δεν έχει κατανοηθεί το εύρος της δύναμής της και της επιρροής που μπορεί να ασκήσει στον χώρο της Κεντρικής Ασίας και τον Καύκασο... με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

Σε ό,τι αφορά στις Ηνωμένες Πολιτείες όμως, ως ηγέτιδα δύναμη μεταξύ των χωρών του λεγόμενου δυτικού κόσμου, θα έπρεπε να επιλέγει πιο συνετά το "είδος" των συμμαχιών και των συμφωνιών που επιθυμεί ή επιδιώκει και των πολιτικών που θέλει να εφαρμόζει.

Θα περιμένουμε την επόμενη κρίση ή θα είμαστε έτοιμοι ν' αντιμετωπίσουμε κάθε πιθανό κίνδυνο;

update #5, 19/09/08:
πηγή: RFE/RL (16/9/08)

EU and Kazakh officials have met in Brussels to discuss energy cooperation, the Russian-Georgian conflict, and other issues of mutual interest.

The annual EU-Kazakh meeting brought no breakthroughs, although Brussels' interest in the Central Asian country's vast oil and natural-gas reserves was apparent.

Kazakh officials expressed general interest in energy cooperation with the EU, but stressed that projects for new gas-transit routes are still in the planning stages. Kazakhstan is trying to strike a delicate balance between Russia and the European Union. Moscow has offered to buy up all of its gas, while the EU is interested in direct access to Kazakhstan's hydrocarbons bypassing Russian mediation.

Kazakh officials refrained from any direct endorsement of the EU's Nabucco project --a planned gas pipeline from Turkey to Austria that would serve as a direct link to Caspian energy reserves. Neither did the Kazakh representatives publicly comment on plans for a possible trans-Caspian gas pipeline, which would be needed for the EU to reach Central Asian gas.

Kazakhstan has in recent years become one of the largest investors in Georgia, a key transit country.

Kazakh Trade and Industry Minister Vladimir Shkolnik said Astana strives to continue cooperating with all its current partner countries. But he admitted there are "risks" affecting his countries multibillion-dollar investments in Georgia's energy sector in the wake of the recent Georgian-Russian war.

update #6, 26/9/08: Gazprom, Iran in Cooperation Talks
Gazprom has informed that a meeting between Alexi Miller, Chairman of Gazprom, and Syed Reza Kasaizade, MD of Iranian National Oil Company and deputy minister for petroleum, took place Thursday in Moscow.

The sides discussed implementation of the memorandum of understanding between Gazprom and the Iranian National Oil Company.

According to Gazprom, Iran has 28.13 trillion cubic meters of proven gas reserves, making it the world’s second largest holders of gas reserves after Russia.

update #7, 4/11/08:

The recent Russian intervention in Georgia has made an American rapprochement with Iran highly desirable both for the United States and for the West as a whole. Israel has long opposed such a rapprochement, but this would also serve its interests too. Here’s why:

Nick Hannes: Οδοιπορικό στην Κεντρική Ασία

Ο Βέλγος φωτορεπόρτερ Nick Hannes ταξίδεψε για έναν ολόκληρο χρόνο από τις Βρυξέλλες έως το Βλαδιβοστόκ και κάλυψε μία απόσταση 50000 χλμ, διασχίζοντας τα Βαλκάνια, τον Καύκασο, την Κεντρική Ασία, έως την Μογγολία την Κίνα και την Ρωσική Άπω Ανατολή. Σε αυτό το φωτογραφικό του οδοιπορικό, συνάντησε πλήθος ανθρώπων και αποθανάτισε με τον φακό του πλήθος εικόνων που μοιάζουν βγαλμένες μέσα από χρόνους περασμένους… ίσως και ξεχασμένους!

Το euroasianet.org, παρουσιάζει με οπτικοακουστικό τρόπο την πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά του, δίνοντας έμφαση στις πιο σημαντικές στάσεις του ταξιδιού του. Επίσης, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του ίδιου του Nick Hannes για περισσότερες φωτογραφίες εδώ…

Turkmentistan: audio/visual report
Uzbekistan: audio/visual report
Armenia: audio/visual report

Πηγή: eurasia.net.org

Το σύνδρομο της «παιδικής χαράς» στην εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου

α. Βαλκάνια: "η αιτία του κακού"

Ο «ορθολογισμός» της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής όπως, αυτός εκφράζεται με δηλώσεις του τύπου «…το Κόσσοβο αποτελεί μία και μοναδική περίπτωση, και η ανεξαρτησία του από την Σερβία - με τον τρόπο που αυτή υποβοηθήθηκε από τις ΗΠΑ & ΕΕ και εφαρμόστηκε, δεν αποτελεί προηγούμενο για ανάλογες «διευθετήσεις» σε παρόμοια ζητήματα πουθενά στον κόσμο…» μάλλον αγωνία περιγράφει, παρά πεποίθηση που βασίζεται σε λογικά επιχειρήματα και στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, έγγραφους ή άγραφους…

Η αμερικανική εξωτερική πολιτική έχει επίγνωση των επιπτώσεων της παρέμβασής της στο Κοσσυφοπέδιο και αναγνωρίζει την συμβολή της στην αμφισβήτηση της διεθνούς νομιμότητας, προσπαθώντας να περιορίσει αυτές τις επιπτώσεις μέσα στα στενά όρια ενός - κατά πως φαίνεται - θνησιγενούς κρατικού μορφώματος, το οποίο δεν διαθέτει τα απαιτούμενα «υλικά» σύνθεσης, συνεργασίας άρα και ισότιμης συμμετοχής των διαφόρων εθνικών ή άλλων ομάδων πληθυσμού του, στην διακυβέρνηση στο εσωτερικό… κατ’ επέκταση και ισότιμης συμμετοχής στο διεθνές πεδίο.

Το μέλλον ενός λαού, το μέλλον ενός κράτους, δεν μπορεί να προσδιορίζεται και να εξαρτάται μόνον από τις οικονομικές ή άλλες επιδιώξεις τρίτων… «πατρόνων» θα τους χαρακτήριζα, που ευελπιστούν στην άνευ όρων διαχείριση των πλούσιων φυσικών πόρων ή στον απρόσκοπτο έλεγχο μιας ευρύτερης γεωγραφικής περιοχής, όπως και στην περίπτωση του Κοσόβου.

Αυτό, ασφαλώς το γνωρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Ασφαλώς και το γνωρίζουν όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το «ενδιαφέρον» για την «αναβάθμιση» των Σκοπίων, αιτιολογεί και διευρύνει τον γεωγραφικό ορίζοντα των παραπάνω επιδιώξεων. Όμως, το ζήτημα των Σκοπίων και η πιθανή ή μη ένταξή τους στο ΝΑΤΟ ή την ΕΕ, δεν θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο.

Όπως έχω δηλώσει κατ’ επανάληψη, καθώς η Ελλάδα - όπως στην προκειμένη περίπτωση - είναι η άμεσα ενδιαφερόμενη και καθ’ όσο διαρκεί η διαπραγματευτική διαδικασία επίλυσης του ζητήματος του ονόματος της γειτονικής χώρας και των παρελκόμενων αυτού, που συνιστούν αιτία αποσταθεροποίησης στην περιοχή των Βαλκανίων, υπάρχουν συγκεκριμένα πρόσωπα και όργανα που νομιμοποιούνται θεσμικά στην άσκηση της εξωτερικής μας πολιτικής. Θεωρώ πως κάθε άλλη παρέμβαση η οποία ενδεχομένως θα περιείχε μια υποψία υποστήριξης ή το αντίθετο στην άσκηση της από τον οποιονδήποτε, συμπεριλαμβανομένου και του γράφοντος, θα ήταν τουλάχιστον περιττή… έστω και αν θα χαρακτηριζόταν ως χρήσιμη. Επιμένω σε αυτή την άποψη και ελπίζω στην κατανόησή σας.

@

β. Η διεθνής πραγματικότητα αντιμέτωπη με τα διλήμματα που η ίδια δημιούργησε

Κάθε τι το οποίο πράττουμε και δεν νομιμοποιείται από συγκεκριμένους κανόνες ή αν αυτοί οι κανόνες δεν λαμβάνονται υπόψη και δεν υπάρξει αντίδραση σε αυτήστάση από την διεθνή κοινότητα, ως αποτέλεσμα θα έχουμε την χρήση του ίδιου ακριβώς σκεπτικού στην επίτευξη παρόμοιων επιδιώξεων, από τον οποιονδήποτε.

Η αλήθεια είναι, πως το διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον - κυρίως οικονομικό - μέσα στο οποίο ζούμε, ενισχύει αποσχιστικές τάσεις και δεν επιτρέπει να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα με προχειρότητα ή με ευσεβείς πόθους ή υποκειμενικές σκέψεις.

Παρόμοια ζητήματα, σαν αυτά του Κοσόβου, μπορούν να απαντηθούν σε διάφορα μέρη του κόσμου, τόσο στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο της Ευρώπης και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και στην Εγγύς και την Άπω Ανατολή ή την Αφρική. Όμως, η μονομερής ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσόβου έχει συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραβλέψουμε!

Το γεγονός ότι, αρκετές Ευρωπαϊκές και τρίτες χώρες στήριξαν και αναγνώρισαν ευθύς αμέσως την παράνομη και παράτυπη (με βάση το Διεθνές Δίκαιο) απόσχιση του Κοσσυφοπεδίου από την Σερβία, ουσιαστικά, νομιμοποίησε παρόμοιες περιπτώσεις οπουδήποτε στον κόσμο. Με δεδομένη όμως την αμφισβητούμενη οικονομική / κοινωνική / πολιτική / πολιτισμική βιωσιμότητα τέτοιων κρατικών μορφωμάτων, πώς η διεθνής κοινότητα θα μπορεί φέρει στους ώμους της το βάρος τέτοιων αποφάσεων και μάλιστα, του όποιου κόστους διατήρησης και συντήρησής τους; Κι αν το νεοσύστατο αυτό κρατικό μόρφωμα ή όπως αλλιώς θέλετε ονομάστε το, δεν τα καταφέρει να «επιβιώσει», τότε ποιος θα πληρώσει τη ζημιά; Επιπρόσθετα, ποιός θα μπορούσε να εγγυηθεί, στο ελάχιστο, την ευημερία των πολιτών του αλλά, και των λαών τριγύρω αυτού, γνωρίζοντας τον τρόπο με τον οποίο η «ανεξαρτησία» του επιτεύχθηκε; Παράλληλα, ποιός μπορεί να εγγυηθεί την αποτροπή ή έστω ελαχιστοποίηση πιθανών «παράπλευρων» κινδύνων αποσταθεροποίησης, όπως οι επακόλουθες εδαφικές διεκδικήσεις έναντι των γειτονικών κρατών, που συνηθίζονται σε τέτοιες περιπτώσεις; Εν πάση περιπτώσει, νομίζω, πρέπει να σοβαρευτούμε.

Και τα Σκόπια, αποτελούν ένα πρώτης τάξεως παράδειγμα που ενισχύει αυτόν τον προβληματισμό, αν αναλογιστούμε ότι ο πληθυσμός της χώρας δεν είναι ομοιογενής ούτε θρησκευτικά, ούτε εθνικά, ούτε ιστορικά, ούτε καν πολιτισμικά, ενώ προσπαθεί να «επιβιώσει», να αποκτήσει ταυτότητα και συνοχή με τον σφετερισμό χαρακτηριστικών και συμβόλων γειτονικού τους λαού, δηλαδή, εις βάρος αυτού του λαού, βάζοντας σε περιπέτειες και τον δικό τους!

Για να επιστρέψουμε όμως στην «αιτία του κακού», οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι συν αυτής, φαίνεται πως εξαπάτησαν την ηγεσία και τον λαό του Κοσσόβου σκόπιμα! Η πιο ενδεδειγμένη λύση, θα μπορούσε να είναι η ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οπότε και το Κόσσοβο θα μπορούσε να απολαμβάνει τα οφέλη που θα προέκυπταν. Πλέον, κάτι τέτοιο φαντάζει αδύνατο! Άρα, από εδώ και στο εξής θα έχουμε ένα κράτος-υποχείριο οποιασδήποτε οικονομικής ή πολιτικής παρέμβασης από έξωθεν δυνάμεις. Έχω την αίσθηση ότι υπεδείχθη ανωριμότητα από πολλές χώρες στην προκειμένη περίπτωση, πλην των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες κατάφεραν να «βάλουν πόδι» για τα καλά στην Βαλκανική… άρα και στην Ευρώπη. Το πείραμα, μπορεί να χαρακτηριστεί επιτυχημένο!

Πολλοί εκφράζουν τον φόβο ότι, ανάλογες εξελίξεις μπορούμε να αναμένουμε στο μέλλον για περιοχές εντός της επικράτειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πράγματι, είναι γνωστά σε όλους τα ζητήματα των Βάσκων στην Ισπανία ή των Φλαμανδών του Βελγίου. Δεν συμμερίζομαι αυτή την άποψη. Όχι γιατί δεν μπορεί να συμβεί, αλλά δεν έχει κανένα απολύτως νόημα σε μία Ευρωπαϊκή Ένωση που διακρατική μεν, ενιαία δε ως θεσμική / οικονομική οντότητα, δίχως εσωτερικά σύνορα, δεν προσφέρει το ανάλογο περιβάλλον που θα μπορούσε να θρέψει αποσχιστικές τάσεις-λύσεις και μάλιστα βιώσιμες.

Λίγο πιο πέρα, έχουμε το ζήτημα της Νότιας Οσετίας, η οποία το 1990 κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία της από την Γεωργία ενώ, μόλις προχθές για μία ακόμη φορά το Κοινοβούλιό της ζήτησε από τον ΟΗΕ, την Ρωσσία και την Ε.Ε. να αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία της. Μέχρι στιγμής κανείς δεν έχει προχωρήσει στην αναγνώρισή της ως ανεξάρτητο κράτος. Δεν αποκλείεται όμως να επιτευχθεί η απόσχισή της σύντομα, αν αυτό εξυπηρετεί ευρύτερα συμφέροντα και όχι μόνον εκείνα του πληθυσμού της.

Το ελεύθερο, ανεξάρτητο και κυρίαρχο Κουρδιστάν. Αποτελεί πονοκέφαλο και για την Τουρκία και για τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής με έντονο το Κουρδικό στοιχείο στο εσωτερικό τους. Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες, θα επιθυμούσαν ένα ανεξάρτητο Κουρδικό κράτος μέσα στην καρδιά της Κεντρικής Ασίας, με σκοπό την πιο «βολική» διαχείριση των φυσικών της πόρων εν τούτοις, δεν έχουν αποφασίσει αν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει καλλίτερα τα συμφέροντά της.

Γι’ αυτό άλλωστε, η Τουρκία έχει μείνει μόνη της στον αγώνα ενάντια των Κούρδων.Το Κουρδικό, δεν αποτελεί πρόβλημα εσωτερικής κοινωνικής συνοχής και ασφάλειας της Τουρκίας - όπως ισχυρίζεται - αλλά, βασικό ζήτημα εξωτερικής και οικονομικής πολιτικής καθώς, πιθανή ενίσχυση των Κούρδων στην ευρύτερη περιοχή και μάλιστα με δικό τους κράτος, θα έθετε σε κίνδυνο τον ηγεμονικό ρόλο της στην Κεντρική Ασία! Και σε αυτή την περίπτωση, η Τουρκία θα βρισκόταν μόνη της, απέναντι στις ΗΠΑ και την διεθνή κοινότητα, δεδομένου ότι η πολεμική της πολιτική δεν τυγχάνει αποδοχής, παρά ανοχής καθώς, προς το παρόν, δεν έχει αποσαφηνιστεί ο ρόλος που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι Κούρδοι στο διεθνές πολιτικό / οικονομικό παιχνίδι.

Το παράδοξο, βρίσκεται στην επιδοκιμασία και αναγνώριση του δικαιώματος των Αλβανών του Κοσόβου για ανεξαρτησία, από την πλευρά της Τουρκίας καθώς, έτσι επιβεβαιώνει από μόνη της την νομιμότητα της επιθυμίας του Κουρδικού Λαού για ανεξαρτησία! Αρνούμενη να αποδεχθεί αυτή την πρώτου μεγέθους «γκάφα» της εξωτερικής της πολιτικής, θα χάσει σε αξιοπιστία και θα ενισχύσει τα σενάρια που θέλουν σύντομα τμήματα της Τουρκικής επικράτειας να ενσωματώνονται σε μια νέα κρατική οντότητα, με έντονο το Κουρδικό στοιχείο.

Υπάρχουν ένα σωρό συγκριτικά παραδείγματα, με σημείο αναφοράς το Κόσσοβο, που θα μπορούσαν να επιφέρουν ανάλογες εξελίξεις και μεταβολές στον παγκόσμιο χάρτη. Θα ήταν αδύνατο, μία τέτοια πιθανότητα, να μην αποτελεί καταστροφική προοπτική για την διατήρηση της διεθνούς νομιμότητας! Αυτή ασφαλώς, είναι η μία πλευρά των πραγμάτων.

Η άλλη πλευρά, υποδεικνύει την ανάγκη ακόμη περισσότερης δημοκρατίας, διασφάλιση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης εθνικών πληθυσμιακών ομάδων και μεταβολή συνόρων που ενδεχομένως, θα διάνοιγαν πιο ασφαλείς ενεργειακούς δρόμους. Η «μαγιά» χαλάει εκεί όπου κάποιος ή κάτι επιβάλλει την λογική αυτή όχι προς όφελος της διεθνούς κοινότητας, αλλά για την ικανοποίηση των δικών του και μόνο εθνικών(;) συμφερόντων! Άραγε, είναι τυχαίες οι «Ευρωπαϊκές παρεμβάσεις» των Ηνωμένων Πολιτειών, έπειτα από τις συνεχείς τους αποτυχίες στο Αφγανιστάν και το Ιράκ με το αιτιολογικό της καταπολέμησης της τρομοκρατίας;

Όπως σε όλα τα θέματα, έτσι κι εδώ, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Ένα είναι σίγουρο. Θα πρέπει να συμφωνήσουμε σ’ ένα συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο δεν θα αδικεί οποιοδήποτε κράτος, δεν θα θέτει σε κίνδυνο την εδαφική του ακεραιότητα και θα εξασφαλίζει το απαραβίαστο της εθνικής του κυριαρχίας! Παράλληλα, θα πρέπει να κατανοηθεί ότι η ανάγκη αυτοδιάθεσης εθνικών μειονοτήτων που ζουν εντός των ορίων μιας χώρας, μπορεί να υποστηριχθεί αν και εφόσον συντρέχουν ειδικοί και πολύ συγκεκριμένοι λόγοι, για τους οποίους η διεθνής κοινότητα (και όχι ένα κράτος ή ομάδα κρατών) μπορεί ν’ αναλάβει την ευθύνη της διευθέτησης του όλου ζητήματος, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η κοινωνική συνοχή και η ειρήνη εντός, γύρω και πέρα των ορίων του συγκεκριμένου κράτους.

@

Χρήσιμο υλικό:

"Η νέα βαλκανιοποίηση των Βαλκανίων", Χριστίνα Κουλούρη, "Το Βήμα" 24 Φεβρουαρίου 2008
"Διπλή παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου", Γ. Δημητρακόπουλος, "Ελευθεροτυπία" 2 Μαρτίου 2008
"Φρένο στις αποσχιστικές τάσεις", Θάνος Ντόκος, "Ελευθεροτυπία" 2 Μαρτίου 2008

wikipedia, "Έθνος", "Ελευθεροτυπία", "Le monde diplomatique"

update #1, 05/07/08:

Window on Eurasia: Moscow Seen Overplaying its Hand Along Its Borders in the Caucasus

Window on Eurasia: Moscow Caught Between Two Kinds of Russian Nationalism

update #2, 09/07/08:

Το ανεξάρτητο Κόσοβο και τα επικίνδυνα μεθεόρτια

update #3, 08/08/08, 21:10μμ:
Η ανανέωση έρχεται να συμπληρώσει την αναφορά στην διένεξη ανάμεσα στην Γεωργία και την αυτόνομη περιοχή της Ν. Οσετίας καθώς, σήμερα είχαμε εκτεταμένες πολεμικές επιχειρήσεις μεταξύ γεωργιανών και ρωσσικών στρατευμάτων, για το έλεγχο της περιοχής (λόγω της εισβολής των γεωργιανών δυνάμεων), με εκατοντάδες νεκρούς και τραυματίες. Ακόμη οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες και τα links που παραθέτω στην συνέχεια έχουν σκοπό να παρουσιάσουν όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένα το ζήτημα στην εξέλιξή του.

Πιθανόν να επανέλθω στο θέμα τις επόμενες ημέρες με νεώτερη ανάρτηση και όχι με ανανέωση του ήδη υπάρχοντος υλικού, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Russia Warns Georgia Over Breakaway South Ossetia
SOUTH OSSETIA CRISIS STOKES TENSION BETWEEN RUSSIA AND GEORGIA
Russia Profile - South Ossetia Looks North
Russia and Georgia Come to Blows
Mεγάλης κλίμακας στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Νότια Οσετία
Well, That Didn't Last Long--Fighting Resumes in the Caucasus
Troops move in to South Ossetia
Δραματικές ώρες στη Νότια Οσετία
Πολεμική αναμέτρηση Γεωργίας - Ρωσίας την ώρα της έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων
Στα πρόθυρα πολέμου!
Update on the Caucasus War