Συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια, στις επετείους συγκεκριμένων αξιομνημόνευτων γεγονότων - σαν την χούντα των αλητήριων συνταγματαρχών της 21ης Απριλίου του 1967 - να αναφερόμαστε σε αυτά, στους πρωταγωνιστές τους, σε έννοιες και συμβολισμούς, με τρόπο που μάλλον ικανοποιεί το ψευτοκουλτουριάρικο πάθος μας μονάχα και δεν εκπέμπει κάποιο μήνυμα ιδιαίτερο και σημαντικό, τουλάχιστον, όχι με τον τρόπο που συνέβαινε την δεκαετία του ‘80 ή στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν οι μνήμες ήταν ακόμη νωπές. Για το «ξεθώριασμα» αυτό, της συλλογικής μνήμης, δεν νομίζω ότι θα πρέπει να βρούμε την αιτία κάπου αλλού, πέραν της καθημερινότητάς μας, η οποία - όπως έχει διαμορφωθεί - δεν μας επιτρέπει σε μεγάλο βαθμό να ασχολούμαστε με πράγματα και ζητήματα, τα οποία θα ήταν ωφέλιμα και χρήσιμα τόσο στην προσωπική, όσο και την κοινωνική μας ζωή.
Παλαιότερα, στην ανάμνηση αυτής της μελανής περιόδου στην Ιστορία του ελληνισμού, έγραφα για τις θυσίες των ελλήνων και για τα οράματα, τα ιδανικά και τις ελπίδες που μας άφησαν, ως παρακαταθήκη, με σκοπό να μην επαναληφθούν τα ίδια λάθη… Σήμερα, θα προσπαθήσω μία διαφορετική προσέγγιση.
Η χούντα των συνταγματαρχών, η δήθεν «επανάστασή» τους και η επταετία που ακολούθησε, καταδίκασαν την Ελλάδα και τους έλληνες σε πολιτική / κοινωνική / θεσμική / οικονομική / πολιτισμική σκλαβιά και πέρα από το αίσχος του γεγονότος, δεν αποτελεί παρά μια μικρή χρονική περίοδο της ελληνικής Ιστορίας, κυρίως της πολιτικής Ιστορίας που ως αίτιο είχε 2 πράγματα: α) την αλαζονεία των Ανακτόρων και β) την ανυπαρξία ή ανικανότητα ή δειλία ή το «βόλεμα» των τότε «εθνοπατέρων» μας, οι οποίοι, ασφαλείς μέσα στο χρυσό τους κλουβί, δεν μπορούσαν (δεν ήθελαν ίσως;) να αντιληφθούν τις ανάγκες των πολιτών, ούτε και τους λάμβαναν σοβαρά υπόψη, όταν εκείνοι, οι απλοί πολίτες, φώναζαν και παρακαλούσαν για λίγη περισσότερη ελευθερία - παιδεία - ασφάλεια - εργασία και δίκαιη ανταπόδοση του μόχθου τους.
Δεν είναι τυχαίες οι εκατοντάδες χιλιάδες των μεταναστών, που εγκατέλειψαν την Ελλάδα, την πατρίδα τους, λόγω πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής ανέχειας!
Χρειάστηκε «ένα ακόμη ξημέρωμα», το ξημέρωμα της 21ης Απριλίου του 1967, για να αναλογιστούν όλοι τις ευθύνες τους, όταν τα όπλα παρέδιδαν στην πυρά, κάθε ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Και έπειτα; Έπειτα τι απέμεινε;
@
Χωρίς διάθεση για κανενός είδους μομφή και διατύπωση αορίστων αφορισμών, θα πρέπει επιτέλους να παραδεχθούμε με ειλικρίνεια ότι ουδέποτε η χώρα μας δεν δοκίμασε… δεν γεύτηκε την πραγματική έννοια της δημοκρατίας! Κάποτε, οι «ηγέτες» μας χρησιμοποιούσαν συνθήματα. «Λέξεις-κλειδιά» για τον αυτοπροσδιορισμό της καταχρηστικής τους εξουσίας τους, εν ονόματι του ελληνικού έθνους. Και σήμερα τα χρησιμοποιούν. Τότε ήταν η «επανάσταση», αργότερα η «αλλαγή», μετά η «κάθαρση», έπειτα ο «εκσυγχρονισμός» και τώρα τελευταία, η «μεταρρύθμιση». Η δημοκρατία όμως, δεν χρειάζεται ταμπέλες ούτε… «αυτοπροσδιορισμούς».
Όπως αναφέρει και ο Γιώργος Οικονόμου στα σχόλιά του στο «Εγχειρίδιο Προεκλογικής Εκστρατείας» του Κουίντου Κικέρωνα: … «Έτσι λοιπόν, στο Commentariolum αναγνωρίζουμε την ουσία της Ρωμαϊκής Republica - που κακώς μεταφράζεται «δημοκρατία». Το ρωμαϊκό πολίτευμα ουδέποτε υπήρξε δημοκρατία, παρέμεινε από την αρχή ω το τέλος ολιγαρχία. Σ’ αυτή τη Ρωμαϊκή Ολιγαρχία πρέπει να αναζητηθούν επίσης οι ρίζες και οι θεσμοί των νεώτερων κοινοβουλευτικών δυτικών συστημάτων. Όχι όπως γίνεται από πολλούς, ψευδεπίγραφα και εσφαλμένα, στην αρχαία άμεση αθηναϊκή δημοκρατία».
Ανασυνθέτοντας το παζλ, ψάχνοντας να αιτιολογήσουμε και να προσδιορίσουμε το σήμερα - γιατί αυτό μας ενδιαφέρει, η κεκαλυμμένη δημοκρατικά ολιγαρχική μας διακυβέρνηση - από σύστασης του ελληνικού κράτους, θα βρει τις απαρχές της τόσο στην Ρωμαϊκή κατοχή, όσο και στην Βυζαντινή αυτοκρατορία και την Οθωμανική κυριαρχία αργότερα.
Με δεδομένη την «βολικότητα» που προσέφεραν αυτές οι απολυταρχικές μορφές διακυβέρνησης, σε ευνοούμενους, σε καιροσκόπους και κάθε είδους «σωτήρα», το ελληνικό κράτος δεν θα μπορούσε ν’ ακολουθήσει άλλη διαδρομή πέρα από εκείνην της «πεπατημένης». Αυτό βόλευε… αυτό βολεύει και… κατά την άποψή μου, δεν πρέπει να μας κακοφαίνεται καθόλου καθώς, εμείς οι ίδιοι στηρίζουμε αυτή τη μορφή διαχείρισης της εξουσίας και της καθημερινότητας. Εμείς οι ίδιοι - αν και δεν το προκαλέσαμε - βοηθήσαμε στον ξεπεσμό των εξουσιών και των θεσμών.
@
Να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή; Πότε εμείς οι έλληνες μπορούσαμε να εκφράζουμε πραγματικά ελεύθερα την άποψή μας; Πότε εμείς οι έλληνες μπορούσαμε πραγματικά να είμαστε μέτοχοι και συνυπεύθυνοι της διακυβέρνησης του τόπου μας; Πότε εμείς οι έλληνες νοιώσαμε σιγουριά και ασφάλεια; Πότε εμείς οι έλληνες είχαμε πραγματικά όλα τα μέσα στην διάθεσή μας για να προοδεύσουμε; Θα με ρωτήσει κάποιος: «μα καλά, τίποτε σωστό δεν έχει γίνει σ’ αυτόν τον τόπο;» «Ασφαλώς» και θα του απαντούσα! Τόσα καλά ώστε να δικαιολογούνται όλα τα κακώς κείμενα, η αδιαφάνεια, η κερδοσκοπία, η κατάχρηση, η αυθαιρεσία και το βόλεμα των ολίγων εις βάρος των πολλών δίχως ποτέ να φταίει κανείς!
Πέρασαν 41 χρόνια από το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967 και 34 χρόνια από την αποκατάσταση της νομιμότητας. Τι επιτύχαμε από τότε έως σήμερα; Ας απαριθμήσουμε τις επιτυχίες μας. Διώξαμε την βασιλεία. Τιμωρήσαμε ορισμένους εκ των υπαιτίων του πραξικοπήματος. Δώσαμε νέα πνοή στον ελληνισμό παράλληλα όμως, τοποθετήσαμε τους έλληνες πολίτες σε πράσινα, μπλε και κόκκινα καφενεία και ήμασταν υπερήφανοι γι’ αυτό. Λίγο αργότερα, ανακαλύψαμε τα «λαοφιλή θεάματα» όπως το Ειδικό Δικαστήριο και τις δημοσκοπήσεις!
Έπειτα, και αφού εντοπίσαμε ορισμένα από τα «λάθη» μας, επιθυμήσαμε να τα διορθώσουμε και ανακαλύψαμε τον «εκσυγχρονισμό»… της καθημερινότητάς μας, των θεσμών και του τρόπου διακυβέρνησης, ενώ αναγάγαμε το εύκολο κέρδος και την ανοχή σε ορισμένες «αναπόφευκτες» «παρεκτροπές», ως τις μόνες πραγματικές κοινωνικές μας αξίες. Όμως, και αυτό δεν μας ήταν αρκετό! Πώς θα μπορούσε άλλωστε; Έτσι φτάσαμε στα έτη της «μεταρρύθμισης»!
«Μεταρρύθμιση» στην παιδεία, «μεταρρύθμιση» στην εργασία, «μεταρρύθμιση» στην ασφάλεια, «μεταρρύθμιση» στην δικαιοσύνη, «μεταρρύθμιση» στον πολιτισμό και τον αθλητισμό, «μεταρρύθμιση» στην ενέργεια, την έρευνα και την τεχνολογία, «μεταρρύθμιση» στην λειτουργία της κρατικής μηχανής, «μεταρρύθμιση» στην διακυβέρνηση, «μεταρρύθμιση» στις επικοινωνίες και τις μετακινήσεις… έστω κι αν που και που (καθημερινά δηλαδή) όλο και κάποιο σκάνδαλο βγαίνει στην επιφάνεια…
Έτσι, με το πέρασμα του χρόνου, όσο και αν τα βάζουμε κάτω (και εφόσον δεν ανήκουμε σε εκείνους τους λίγους τυχερούς), καταλήγουμε ξανά και ξανά στα ίδια συμπεράσματα! Δηλαδή, αν θέλουμε να επιτύχουμε επαγγελματικά, πρέπει να επενδύσουμε (και μάλλον να μεταναστεύσουμε) στο εξωτερικό.
Αν επιθυμούμε πιστοποιημένη επαρκή γνώση και κατάρτιση με αντίκρισμα στην αγορά εργασίας, θα πρέπει να μορφωθούμε σε εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού, καθώς τα δικά μας σχολεία, από εργαστήρια γνώσης που θα έπρεπε να είναι, έχουν καταντήσει πεδία συμφεροντολογικών και κομματικών αντιπαραθέσεων!
Επίσης, θα πρέπει να προσέχουμε τι λέμε, γιατί η Δικαιοσύνη καραδοκεί να μας «καλέσει εις την τάξη», να μας τιμωρήσει(!) και αν παρ’ ελπίδα κάνει λάθος… θα πρέπει να κλείσουμε τα μάτια και να κάνουμε πως δεν είδαμε!
Αν επιθυμούμε στην δύση της ζωής μας να ζήσουμε αξιοπρεπώς, για όσα χρόνια θα μας απομένουν, θα πρέπει τώρα που είμαστε νέοι και παραγωγικοί, να γίνουμε «απατεώνες» και «κερδοσκόποι» στα πρότυπα ορισμένων ούτως, ώστε να μην αντιμετωπίσουμε πρόβλημα, κυρίως οικονομικό, αφού ασφαλιστικό σύστημα… δεν έχουμε! Το πιο σοβαρό απ’ όλα: Οι πολιτικοί μας δεν φέρουν ευθύνη για σκάνδαλα / αδικίες / μεροληψία / αυθαιρεσία / καταχρήσεις της δημόσιας ζωής…
Η πολιτική μας και κοινωνική μας ανεπάρκεια, καταβαραθρώνει κάθε υγιή προσπάθεια ανάκαμψης και επαναπροσδιορισμού του κράτους, όχι ως ρυθμιστή αλλά ως διαχειριστή της καθημερινότητας και τελικά το διαμορφώνει (το κράτος) ως δυνάστη που νέμεται τη δημόσια περιουσία εις βάρος των πολιτών!
Η πολιτική μας ηγεσία, θα έπρεπε πρώτα-πρώτα να αναλάβει τις ευθύνες της και αντί να «βολεύει» τα δικά της παιδιά, εξαγοράζοντας με αυτόν τον τρόπο τις ψήφους τους… αντί να ξεπουλάει την περιουσία του ελληνικού λαού, θα έπρεπε να δημιουργεί και να στηρίζει κάθε φορά και νέες πηγές παραγωγής πλούτου και να θέτει νέες προϋποθέσεις πολιτικού, οικονομικού, κοινωνικού, πολιτισμικού, θεσμικού πλεονάσματος! Θα έπρεπε προ πολλού να έχει θέσει σε εφαρμογή μηχανισμούς αυτοελέγχου και αυτοκάθαρσης.
Θα έπρεπε να δίδει κάθε φορά όλο και περισσότερες ευκαιρίες για την ευόδωση κάθε πρωτοβουλίας και δραστηριότητας των πολιτών μέσα στα πλαίσια μιας ελεύθερης αγοράς που σέβεται τον ανταγωνισμό και προσπαθεί να εξαλείψει τις ανισότητες που δημιουργεί ένα κράτος δυσκίνητο και αναποτελεσματικό, με παρεμβάσεις που αναδεικνύει περισσότερα προβλήματα από εκείνα που επιλύει!
Θα έπρεπε τέλος, να έχει περισσότερη εμπιστοσύνη στον πολίτη, αν επιθυμεί την επιβίωσή του μέσα σ’ ένα δύσκολο και διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον που δεν επιτρέπει το «καλούπωμα» της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Αυτή είναι πραγματική δημοκρατία.
@
Πέρασαν 41 χρόνια από εκείνη την ημέρα για την οποία όλοι οι έλληνες ντρεπόμαστε! Επειδή όμως ήταν η θέληση και το δημιούργημα ορισμένων αρρωστημένων μυαλών, δεν βλέπω τον λόγο για τον οποίο θα έπρεπε - ασυναίσθητα τουλάχιστον - σε όλους εμάς που δεν ζήσαμε την εποχή εκείνη, να μας δημιουργούνται διαφόρων ειδών συναισθήματα. Ας αφήσουμε εκείνη την ημέρα και του υπαίτιους μιας μαύρης εποχής, στην λήθη του παρελθόντος, γιατί μόνον αυτό τους αξίζει. Ας γίνει όμως η 21η Απριλίου - από τότε και κάθε χρόνο, ημέρα συλλογισμού και ας αναλογιζόμαστε κάθε φορά τι έχουμε επιτύχει, που έχουμε αποτύχει και πόσο κοντά βρισκόμαστε στην δημοκρατία…
