Πώς πέφτουν οι αυτοκρατορίες

γράφει ο Martin van Creveld 

Όπως γνώριζαν πολύ καλά ο φιλόσοφος Πλάτωνας (428-348 π.Χ.) και ο πολιτικός/ιστορικός Πολύβιος (200-118 π.Χ.), οι αυτοκρατορίες έρχονται και παρέρχονται. Η Βαβυλωνιακή Αυτοκρατορία ανήλθε και παρήκμασε. Η Περσική Αυτοκρατορία ανήλθε και παρήκμασε. Η Μακεδονική Αυτοκρατορία του Αλέξανδρου αναδύθηκε και διαλύθηκε. Τον πρώτο αιώνα π.Χ., η ιδέα ότι και η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία θα παρακμάσει και θα πέσει μια μέρα είχε γίνει συνηθισμένη στους μορφωμένους κατοίκους της, όπως έγραψε ένας από αυτούς, ο Ρωμαίος ιστορικός Λίβιος, η αυτοκρατορία «πάλευε με το δικό της μεγαλείο». Ωστόσο, δεν υπήρξε συμφωνία για το πότε θα συμβεί αυτό, πόσο μάλλον για το πώς. Διαβάστε τη συνέχεια εδώ: https://www.geoeurope.org/2023/04/10/pos-peftoyn-oi-aytokratories/

Ο αυτοκρατορικός έλεγχος των αφηγημάτων

γράφει η Caitlin A. Johnstone

Τα χειρότερα προβλήματα του κόσμου μας δημιουργούνται από τους ισχυρούς. Οι ισχυροί θα συνεχίσουν να δημιουργούν αυτά τα προβλήματα έως ότου οι απλοί άνθρωποι χρησιμοποιήσουν την αριθμητική υπεροχή τους για να τους κάνουν να σταματήσουν. Οι απλοί άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν αυτή την υπεροχή για να σταματήσουν τους ισχυρούς, επειδή οι ισχυροί χειραγωγούν συνεχώς την κατανόηση των ανθρώπων για το τι συμβαίνει. Διαβάστε τη συνέχεια εδώ: https://www.geoeurope.org/2022/09/23/o-aytokratorikos-elegxos-ton-afigima/

Η οθωμανική κληρονομιά των τούρκων

Παρακολουθώντας την άσκηση της "Γαλάζιας Πατρίδας" σε ζωντανή σύνδεση, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν απείλησε για πολλοστή φορά την Ελλάδα λέγοντας πως η Τουρκία δεν θα επιτρέψει την καταπάτηση των δικαιωμάτων του τουρκικού έθνους και των τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Μεταξύ άλλων ανέφερε και τα εξής: «Είμαστε μια χώρα που περιβάλλεται από θάλασσες από τρεις πλευρές, οπότε βλέπουμε ότι η ναυτική δύναμη κατέχει τεράστια σημασία σε όλη την ιστορία μας. Στις εποχές που το ναυτικό μας ήταν ισχυρό, βιώναμε χρυσή εποχή στα Βαλκάνια και τη Βόρεια Αφρική. Καθώς η σκιά της οθωμανικής σημαίας αποδυναμώθηκε, επικράτησε η αποικιοκρατία.

Με τη νίκη μας στην ναυμαχία της Πρέβεζας, πέρα από το ότι κατέστη Μεσόγειος μια τουρκική λίμνη, στήσαμε επί αιώνες ένα κλίμα γαλήνης, ειρήνης και σταθερότητας.

Στις εποχές που ο στόλος μας ήταν ισχυρός, μαζί με την λεκάνη της Μεσογείου, τα Βαλκάνια η Μέση Ανατολή και η βόρεια Αφρική έζησαν την χρυσή τους εποχή.»

Ας δούμε μερικές εικόνες αυτής της χρυσής εποχής των οθωμανών για να έχουμε στο μυαλό μας τι εννοούν οι τούρκοι και ποιο το μέλλον σε περίπτωση που ο ισλαμοφασισμός κι η βαρβαρότητα νικήσουν την δημοκρατία και τον πολιτισμό.

Το ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης 1821
 

Οι σφαγές στη Χίο 1822

 

Η σφαγή του χωριού Μπατάκ της Βουλγαρίας 1876

Γενοκτονία των Αρμενίων 1915-1917

 

Γενοκτονία των Αρμενίων 1915-1917

Σφαγές στον Λίβανο και τη Συρία 1916

 Γενοκτονία των Ελλήνων, Θράκη, Πόντος, Μικρά Ασία 1914-1923

 Οθωμανικό "Δίκαιο"

Αυτή είναι η οθωμανική κληρονομιά για την οποία οι τούρκοι αισθάνονται υπερήφανοι. Ούτε οι τέχνες, ούτε τα γράμματα, ούτε οι επιστήμες. Μόνον η φρίκη κι ο όλεθρος. Αυτά είναι τα μοναδικά τους επιτεύγματα και σήμερα, μας κουνούν το δάκτυλο και μας μιλούν για δημοκρατία (sic) και ιστορικά δικαιώματα (sick) για τα οποία νομιμοποιούνται δήθεν από το "ένδοξο" παρελθόν τους.

Μας απειλούν και μας εκβιάζουν, καθιστώντας τον πολιτικό πολιτισμό της Ευρώπης υπόχρεο σε ένα ατέρμονο ανατολίτικο παζάρι μέχρι να επιβληθεί με το έτσι θέλω ο δικός τους τρόπος σκέψης και η δική τους αντίληψη διότι, το διακύβευμα δεν είναι τα πλούτη της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου αλλά η τουρκοποίηση και η κυριαρχία του (τουρκικού) Ισλάμ.

Αν δεν πετύχουν τώρα απέναντι στην "μικρή" Ελλάδα και την αδύναμη Κύπρο, θα εντείνουν τις προσπάθειές τους σε άλλο πεδίο. Εκεί που γνωρίζουν πως η "πολιτική ορθότητα" είναι διάτρητη κι ως εκ τούτου ανίκανη να ανακόψει την επίθεσή τους.

«No ships, no troops, no flags»

Σαν σήμερα πριν από εικοσιπέντε χρόνια γραφόταν μία από τις πιο μελανές σελίδες στην Ιστορία της χώρας μας με την πτώση του ελικοπτέρου του Πολεμικού μας Ναυτικού, τον χαμό των τριών αξιωματικών μας και τα όσα ακολούθησαν στη συνέχεια. Η τελευταία πράξη του δράματος των Ιμίων - διότι περί δράματος πρόκειται - παίχτηκε στην Βουλή των Ελλήνων (1/2/96), πριν καν περάσουν 24 ώρες!, με πρωταγωνιστή τον τότε Πρωθυπουργό για τον οποίον η Ιστορία επιφυλάσσει τη θέση που αξίζει σε ανθρώπους του είδους του.

Όπως κι αν δω τα πράγματα και με την ευχέρεια της χρονικής απόστασης που πάντα αφήνει χώρο σε μια πιο ψύχραιμη και λογική ματιά, μου είναι αδύνατο να ξεχάσω τα πρόσωπα των ηρωικών πληρωμάτων των Φ/Γ «Ναβαρίνο», «Έλλη», «Θράκη», του Α/Τ «Θεμιστοκλής» κι όλων των αξιωματικών και ναυτών όλων των πλοίων μας που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή (πολλούς από τους οποίους γνώρισα λίγες μόλις εβδομάδες αργότερα) αποφασισμένοι να υπερασπιστούν όχι τα χώματα και τα νερά της πατρίδας μας, μόνο, αλλά το ίδιο μας το είναι! Η «κρίση των Ιμίων» δεν ήταν ποτέ ζήτημα «δύο βράχων στο νερό»! Στο «πεδίο» βρισκόταν εκτεθειμένο κάθε μας ιερό και κάθε μας όσιο.

Το ξημέρωμα εκείνης της ημέρας, της ημέρας που προηγήθηκε της αδιανόητης κυβερνητικής και όχι εθνικής «ευγνωμοσύνης» προς την κυβέρνηση των Η.Π.Α., δεν χάσαμε 3 αξιωματικούς. Χάσαμε ένα κομμάτι της ψυχής μας. Αφεθήκαμε παθητικά στον παρά φύσιν βιασμό μας κι έπειτα, δίχως αιδώ, ευχαριστήσαμε τους βιαστές μας, αναγνωρίζοντας στη Μαδρίτη και στο Ελσίνκι αργότερα, «ζωτικά τους συμφέροντα» στις δικές μας θάλασσες! Το δικαίωμα δηλαδή να μας βιάζουν κατά την διάθεσή τους.

Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας και από τεχνικούς όρους που οι απλοί πολίτες «δεν καταλαβαίνουμε» αλλά, δεν έχουν και καμία απολύτως αξία για κανέναν. Οι γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο αν υφίστανται, δεν υφίστανται εξαιτίας του επεκτατισμού της Τουρκίας παρά ως απόρροια της δικής μας πολιτικής ανικανότητας.

Θυμάμαι, να ακούω έκπληκτος από τον εξώστη της αίθουσας της Ολομέλειας, τον τότε Πρωθυπουργό να ευχαριστεί την κυβέρνηση των ΗΠΑ όταν, όλοι είχαμε αντιληφθεί τον ρόλο των αμερικανών πριν και κατά τη διάρκεια των γεγονότων εκείνων των ημερών. Λίγες ώρες πιο πριν, δεν είχαμε χάσει έναν «βράχο στην θάλασσα» - τούτο δεν συνέβη ποτέ, αλλά, τρεις γιους! Τρεις γιους τους οποίους έφτυσαν κατάμουτρα ο τότε Πρωθυπουργός και ο τότε - συνεπής στην οικογενειακή του παράδοση - Υπουργός των Εξωτερικών. Και οι δύο εξακολουθούν και θα εξακολουθούν να αμείβονται και να τιμώνται από όλους μας για τις «υπηρεσίες» που «πρόσφεραν» στην πατρίδα και το έθνος!

Ο τουρκικός επεκτατισμός ως επακόλουθο του (παν)τουρκισμού, είναι ό,τι χειρότερο έχει να επιδειχθεί στην ιστορία της ανθρωπότητας από ανεμομαζώματα που φθονούν την ευημερία, τον πλούτο, την παράδοση και τον πολιτισμό όλων των λαών της γης χωρίς εξαίρεση. Έλαχε στη μικρή Ελλάδα να αποτελεί το πρώτο και κύριο ανάχωμα στην αποτροπή κάθε επίθεσης πολιτισμικής ή εδαφικής όμως, μόνη της δεν θα καταφέρει πολλά. Κι η Γερμανία μόνη της δεν μπορεί να καταφέρει πολλά. Κι η Γαλλία το ίδιο. Κι η Ιταλία και κάθε άλλη χώρα της Ευρώπης.

Ας μην έχουμε καμία αμφιβολία επ’ αυτού ούτε εμείς, ούτε και οι αφελείς ευρωπαίοι που υπονομεύουν την κοινή μας ασφάλεια - βλέπε Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα, Ουγγαρία - και με άγνοια του κινδύνου, εμμένουν με συνέπεια σε μια κακώς εννοούμενη εξασφάλιση διμερών σχέσεων και συμφερόντων που εκ των πραγμάτων δεν στέκει ικανή να αντιμετωπίσει και να διαχειριστεί την έχθρα και το μίσος που τρέφουν οι τούρκοι ισλαμιστές, εθνικιστές κι εθνολαϊκιστές για όλους μας.

Οι τούρκοι δεν θα ησυχάσουν έως ότου κατορθώσουν να επανακτήσουν τουλάχιστον τα εδάφη που κατείχε η Οθωμανία. Κι αυτή θα είναι μόνον η αρχή. Με το ζόρι, με το καλό, με τα όπλα ή με τον τηλεοπτικό τουρκοπολιτισμό και τα λοιπά… αλατοπιπερώματα. Συνεπώς, δεν ομιλούμε για μία «μετεξελισσόμενη επιθετικότητα της οποίας τα ακραία όρια είναι δύσκολο να αποσαφηνισθούν»… κατά την φρασεολογία των λεγόμενων «εκσυγχρονιστών» που εξακολουθούν να υπάρχουν και να δρουν ανάμεσά μας… για όσους τους θυμούνται και τους αναγνωρίζουν.

Η διπλωματία όμως έχει τα όριά της. Και τα όρια αυτά εξαντλούνται στο σημείο υπεράσπισης και διασφάλισης της εθνικής κυριαρχίας. Και εθνική κυριαρχία το υπογραμμίζω, δεν είναι μόνον τα χώματα, τα νερά και οι αιθέρες. Είναι και ο πολιτισμός, η ιστορία, ο τρόπος ζωής, το παρόν και το μέλλον.

Όσο θρέφουμε φίδια στον κόρφο μας, δεν μπορούμε να περιμένουμε προκοπή. Το είπαν άγιοι άνθρωποι και οι σοφοί του λαού μας πολύ πριν από εμένα. Επομένως, δεν μοιράζομαι μαζί σας καμία νέα ιδέα και τίποτε το καινούριο.

Το κακό με εμάς τους έλληνες είναι η προχειρότητά μας. Διαρκώς ευκαιριακοί, δίχως σχέδιο και δίχως όραμα για το μέλλον, καταλήγουμε μοιραίοι για εμάς και τους επόμενους. Οι δε 300 πρώτοι μας (συν γυναιξί και τέκνοις) - συμβολικά κι ουσιαστικά - αποκομμένοι τελείως από το υπόλοιπο σώμα, βολεμένοι μέσα στον βαθύ τους ύπνο, τα προνόμια, τα πάθη και τις ιδεοληψίες τους, αδυνατούν να δουν την πραγματικότητα κι εμείς τους χειροκροτούμε και τους ζητωκραυγάζουμε γιατί… τα πιάσαμε τα λεφτά μας… τι κι αν προέρχονται από part time opportunities, επιδόματα και παροχές;

Παρ’ όλα αυτά, καταφέραμε πολλά. Ανήκουμε στην Δύση, έχουμε τρόπους, έχουμε σπίτια κι αυτοκίνητα, ταξιδεύουμε από εδώ κι από εκεί με ελευθερία… πήραμε και κανά δυο νόμπελ αλλά, εκστασιαζόμαστε με το μπιγκ μπράδερ και το σερβάιβορ! Μας αρέσει πολύ η δημιουργική απασχόληση. Ρουφιανεύουμε ο ένας τον άλλον, βάζουμε εμπόδια αναμεταξύ μας, ζηλεύουμε την επιτυχία και χαιρόμαστε με την αποτυχία… Μιλάμε πολύ κι ακούμε λίγο! Πράγματι, καταφέραμε πολλά!

Αυτή η Ελλάδα γιορτάζει τα 200 της χρόνια από την Επανάσταση; Επανάσταση απέναντι σε τί;

Δεν με νοιάζει τι κάνουν οι άλλοι λαοί. Ούτε πως σκέφτονται, ούτε τι θέλουν. Με νοιάζει όμως το τι κάνουμε εμείς. Εικοσιπέντε χρόνια μετά αποδεικνύεται ιστορικά πως δεν κάνουμε τίποτε σωστά. Τίποτε δεν έχουμε μάθει. Και η ευθύνη μάς βαραίνει όλους. Η αναπόφευκτη σύγκρουση στο εγγύς μέλλον θα είναι οικονομική, θρησκευτική και πολιτισμική. Μέχρι το επόμενο δράμα λοιπόν. Εκτός κι αν….   

 

Πότε θα μιλήσουμε για τον σκοταδισμό της λεγόμενης διανόησης;

 

Πριν λίγες ημέρες, κι ενώ διανύουμε ήδη το έτος των εορτασμών από τα διακόσια χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, συμμετείχα σε έναν διάλογο με αντικείμενο ένα μικρό απόσπασμα από το πρόσφατο άρθρο του Νίκου Δήμου με το οποίο, ούτε λίγο ούτε πολύ, προσπαθεί να μας δείξει ότι η Εκκλησία αντιπροσώπευε κι αντιπροσωπεύει τον σκοταδισμό και την οπισθοδρόμηση, βλάπτοντας εν πολλοίς το εθνικό συμφέρον(!).

Ποιό το διακύβευμα; Οι εμβολιασμοί και η υποστήριξη των πολιτικών επιλογών της Κυβέρνησης καθώς, η τελευταία δεν καταφέρνει να πείσει - όχι αναίτια - μία μεγάλη μερίδα του ελληνικού πληθυσμού. Έτσι λοιπόν, ως σημαντικός και σπουδαίος διανοητής είναι, στο ψευτοδίλημμα «με εμάς ή με τους άλλους» προσπαθεί να απαξιώσει τους μεν σε σχέση με τους δε.

Ο ίδιος, μιλά για έρευνα κι αναζητά την κριτική σκέψη και τον ορθό λόγο όμως - την ίδια ώρα, κάπως ανορθόδοξα μας τα λέει και τα παρουσιάζει, σερβίροντάς μας τελικά μία σούπα άνοστη και κρύα.

Η γνώμη που εξέφρασα - κι ενόχλησε - κάποιους από τους συνομιλητές μου, στηριζόταν στην έκδηλη υποκειμενικότητά του, την ελλιπή γνώση του επί συγκεκριμένων παραμέτρων (π.χ. γλωσσολογικών σε ό,τι αφορά στο εν λόγω απόσπασμα) καθώς, και στην αίσθησή μου περί εξυπηρετούμενης σκοπιμότητας.

Προφανώς και πρόθεσή του δεν ήταν και δεν είναι η συνδρομή στον δημόσιο διάλογο έτσι, ώστε όσοι δεν γνωρίζουν ή αμφιβάλλουν να έχουν ένα σημείο αναφοράς, ένα μπούσουλα, ένα κίνητρο, εν πάση περιπτώσει κάτι για να ψάξουν τα πράγματα λίγο περισσότερο αλλά, η επίθεση - μέσω της εκκλησίας - στο θρησκευτικό αίσθημα όλων εκείνων που βρίσκουν στην πίστη μία κάποια ηρεμία. Από την άλλη μεριά της παλάντζας, τοποθετεί την επιστήμη με το «ειδικό» της βάρος έτσι, ώστε καταδειχθεί η «συγκριτική διαφορά», αρνούμενος να δει το οφθαλμοφανές: Η «επιστήμη» κατάντησε reality show κι οι θεράποντές της μεταμορφώθηκαν σε τηλεοπτικούς μαϊντανούς. Για ποιόν διαφωτισμό ομιλεί;

Με μία κατ’ επίφαση αγωνία περί ποιότητας της παρεχόμενης παιδείας - άραγε ποιοί οι αγώνες του; - επιχειρεί να ενισχύσει τα γραφόμενά του με την περιγραφή της πραγματικότητας που όλοι γνωρίζουμε κι αναγνωρίζουμε, κανείς όμως δεν τολμά να αλλάξει! Κάπου πήρε το μάτι μου και τον ... ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Σιγά μην τον άφηνε απ' έξω... είναι η πλέον trendy αντίληψη περί τεκμηρίωσης.

Χαρακτήρισα το άρθρο του προβληματικό στη δομή και στο περιεχόμενο, εντοπίζοντας όλες εκείνες τις εκτιμήσεις και τα στερεότυπα του γραπτού του λόγου που η ίδια η Ιστορία και η επιστημονική έρευνα έχουν διαψεύσει.

Αντίθετα, κάποιοι εκ των συνομιλητών μου, το βρήκαν άριστο, περιεκτικό κι ακριβές. Όταν όμως τους ρώτησα πως μπορεί να αμφισβητηθεί η «αυθεντία» του κι όταν εξ αφορμής του αποσπάσματος, αναφέρθηκα ονομαστικά σε παραδείγματα Φαναριωτών (ας πούμε διανοούμενων και πεφωτισμένων) που με τα έργα τους κατέδειξαν ό,τι χειρότερο έχει να επιδείξει ο Ελληνισμός, κι όταν επεσήμανα - λόγω της προσωπικής μου εμπειρίας - πως η χρήση της γλώσσας κατά την Οθωμανική περίοδο αλλά και κάθε φορά, είναι διαφορετική σε σύγκριση με τη χρήση της γλώσσας στην Ελλάδα και το παρόν, η αντίδρασή τους με εξέπληξε δυσάρεστα... και με εξέπληξε δυσάρεστα διότι άνθρωποι με γνώσεις, δύναμη πνεύματος και με επαγγελματική/κοινωνική ταυτότητα που προϋποθέτει μία κάποια διαλεκτική ικανότητα, δεν επιτρέπεται να εμμένουν δογματικά στην διαχείριση πραγμάτων, προσώπων και γεγονότων κι ούτε είναι πρέπον να απαξιώνουν την οποιαδήποτε διαφορετική, τεκμηριωμένη όμως, θέση μόνο και μόνο επειδή δεν προέρχεται από έναν γνωστό δημοσιογράφο ο οποίος, παρά το έργο και τις περγαμηνές του, έχει προκαλέσει κατ’ επανάληψη αλγεινή εντύπωση με τα γραπτά του...

Όταν εκφράζουμε μία άποψη, δεν την εκφράζουμε για να πείσουμε κανέναν! Ούτε για να έχουμε κάτι να λέμε. Αντίθετα, την προσφέρουμε προς αξιολόγηση και συμμετέχουμε στον γενικότερο προβληματισμό με αγαθή πρόθεση για να βρούμε την αντικειμενική αλήθεια. Και μιλώ για εμένα.

Ο καθένας, ασφαλώς μπορεί να γράφει και να λέει ό,τι θέλει. Μπορεί και να πιστεύει ό,τι θέλει. Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε. Η ίδια η Ιστορία γράφεται και ξαναγράφεται και κυκλοφορούν πολλές και διαφορετικές εκδοχές της. Επομένως, το ζήτημα δεν είναι να πειστεί κανείς, ούτε και να υπερισχύσουμε ενός διαλόγου στον οποίο όλοι συμμετέχουμε ισότιμα. Διαφορετικά, ο διάλογος δεν έχει νόημα.

Η Ελληνική Ιστορία και ιδιαίτερα η Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης, είναι η δική μας Ιστορία και οφείλουμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι για τα μεγάλα και τα σπουδαία, όπως ακριβώς δικαιούμαστε να αισθανόμαστε απέχθεια κι αποτροπιασμό για όλες εκείνες τις βρομιές, τις ρουφιανιές, τις προδοσίες, τα μίση και τα πάθη. Κανείς δεν έχει το αποκλειστικό δικαίωμα της μίας ή της άλλης πλευράς. Όπως και να έχει, όλα ορίζουν ό,τι εμείς είμαστε σήμερα κι είναι βέβαιο, αν κοιταχτούμε στον καθρέπτη θα δούμε όλα εκείνα για τα οποία μπορούμε να υπερηφανευόμαστε αλλά, κι όλα εκείνα για τα οποία ντρεπόμαστε.

Κι ο Δήμου, ο κάθε Δήμου, κι εγώ και όλοι εσείς, είμαστε προϊόντα αυτής της Ιστορίας. Όλοι, είτε το θέλουμε είτε όχι, διαδραματίζουμε τον μικρό ή τον μεγάλο μας ρόλο. Με τις ευστοχίες μας και τις αστοχίες μας. Κάθε ρόλος είναι σημαντικός και στο τέλος τέλος η ιστορία δεν γράφεται από τους «διάσημους» και τους «δυνατούς» αλλά από τους «άσημους» και τους «αδύναμους» που ενίοτε αποφασίζουν και πράττουν.

Αν ο κ. Δήμου, είχε την ευγενή καλοσύνη και την διάθεση και την πρόθεση να συμβάλλει με το πνεύμα του στην παιδεία των Ελλήνων, τότε μετά χαράς όλοι θα τρέχαμε να τον συνδράμουμε. Από εκεί και ύστερα, ναι! Να συζητήσουμε για όλα όσα θα πρέπει να αλλάξουν ή να βελτιωθούν... με δίχως πάθη κι ανιδιοτέλεια, για να οδηγηθούμε σε ένα κάποιο αποτέλεσμα για εμάς κι όχι για να "γίνουμε" ή να δείχνουμε "Ευρωπαίοι".

Να μιλήσουμε για όλα! Καμία αντίρρηση. Όμως, διερωτώμαι, αναρωτήθηκε ποτέ ο κ. Δήμου αν με την αρθρογραφία του και τις πολιτικές του προτιμήσεις - αν, λέω αν - μάλλον αποτελεί μέρος του προβλήματος κι όχι της λύσης; Ή μήπως τα «μεγάλα πνεύματα» δεν επιτρέπουν στον εαυτό τους τόσο ευτελείς συλλογισμούς;