Weekend στην Πόλη για τον πρωθυπουργό

 

Επιτέλους! Μας ανακοινώθηκε χθες επίσημα από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ό,τι ήδη γνωρίζαμε από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης! Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη με την περιβόητη... «θετική διάθεση» που τον διακατέχει κάθε τριήμερο βρέξει-χιονίσει.

Το πρόβλημα δεν είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης θα συναντηθεί με τον κ. Ερντογάν, αλλά υπό ποιες προϋποθέσεις και συνθήκες θα πραγματοποιηθεί αυτή η συνάντηση, όταν γνωρίζουμε εκ των προτέρων τα ζητήματα που θα θέσει ο Τούρκους πρόεδρος στον Έλληνα πρωθυπουργό, και όταν για δύο και πλέον χρόνια οι Τούρκοι μάς έχουν καταστήσει αντικείμενο οργανωμένης διεθνούς δυσφημιστικής καμπάνιας, κι αποδέκτες μιας επιθετικής και προσβλητικής ρητορικής που καταδεικνύει όχι μόνον τη διαφορά αντίληψης αλλά και την διαφορά πολιτισμού ανάμεσα στις δύο χώρες και τους δύο λαούς.

Επομένως, με δεδομένες τις θέσεις και τις αξιώσεις της Τουρκίας έναντι των εθνικών μας συμφερόντων και με διαρκώς αμφισβητούμενη της εθνική μας κυριαρχία, τί ακριβώς περιμένει να αποκομίσει από αυτή τη συνάντηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης; Με ποιά «θετική διάθεση προσέρχεται σε αυτή τη συνάντηση» και τί σημαίνει ότι θα «επικεντρωθεί στην ουσία κι όχι στην ρητορική» και πως «δεν θα διαφοροποιηθεί από τις καθαρά διατυπωμένες θέσεις της Ελλάδας»; - Αυτό μας έλειπε!

Προφανώς, ο Έλληνας Πρωθυπουργός δεν έχει καταλάβει ακόμη την ζημιά που προκάλεσε στην πατρίδα μας με τις πρωτοβουλίες του, όπως για παράδειγμα με την αποστολή παράνομου και κατασχεμένου στρατιωτικού υλικού σε εμπόλεμη χώρα· και πάλι τώρα, με δική του πρωτοβουλία θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο…

Από την άλλη, πολύ φοβάμαι, ο κ. Ερντογάν έχει κάθε λόγο να αισθάνεται ικανοποιημένος. Η Τουρκία δείχνει πως έχει λόγο και ρόλο στα περιφερειακά ζητήματα που απασχολούν την περιοχή μας κι ο Κυριάκος Μητσοτάκης με κάθε του δήλωση και με κάθε του κίνηση τον αναδεικνύει σε ισχυρό παίκτη και του προσφέρει και τον «αέρα» που χρειάζεται στο εσωτερικό της χώρας του.

Ενώ εδώ καλλιεργείται η αντίληψη περί «απομονωμένης» διπλωματικά Τουρκίας και αναβάθμισης της Ελλάδας για να εξυπηρετηθεί το κυβερνητικό αφήγημα, η γειτονική μας χώρα υπηρετεί με συνέπεια την εθνική της στόχευση, ξεκινώντας από την δημιουργία μίας ευρύτερης σφαίρας επιρροής και καταλήγοντας στην υφαρπαγή - με κάθε τρόπο - εθνικών πόρων των γειτονικών της χωρών, μέχρι και την επικυριαρχία αν κι εφόσον οι συνθήκες της το επιτρέπουν.

Να μην έχουμε αυταπάτες. Οι Τούρκοι δεν παρεκκλίνουν ποτέ των στόχων τους – παρά τις όποιες κατά καιρούς διορθώσεις – κι οδηγούν το εθνικό όχημα στον προορισμό του. Εμείς αντίθετα, τρέχουμε πίσω από τις εξελίξεις και πέφτουμε συνεχώς πάνω στο δέντρο γιατί είμαστε κοντόφθαλμοι και δεν βλέπουμε το δάσος.

Από εκεί και πέρα, δίχως αμφιβολία, κάθε προσπάθεια συνεννόησης, σε όποιο επίπεδο, είναι και επιθυμητή και καλοδεχούμενη όταν υπάρχει καλή θέληση και από τα δύο μέρη. Ο τρόπος πραγματοποίησης αυτής της συνάντησης μάς προκαταβάλλει για το αποτέλεσμα. Μάλλον έχουν δίκιο όσοι αμφιβάλλουν για την χρησιμότητά της την δεδομένη χρονική στιγμή.

 

Η βαρβαρότητα των πολιτισμένων

Πριν οτιδήποτε άλλο, επιτρέψτε μου να εκφραστώ πέραν των ορίων της λεγόμενης αστικής ευγένειας καθώς, τα όσα ακούω, διαβάζω, βλέπω κι αντιλαμβάνομαι τις τελευταίες ημέρες, με βγάζουν από τα ρούχα μου και με τις τιμές στο πετρέλαιο, το γκάζι και το ρεύμα να τραβούν την ανηφόρα, φοβάμαι θα πουντιάσω κι αυτό δεν το θέλω διότι μπορεί να νοσήσω κι από κορωνοϊό και τότε, βράσ’τα Χαράλαμπε!

Δεν σας κρύβω, διασκεδάζω αφάνταστα με την φωνή, την προφορά και με τα όσα δραματικά διακηρύττει μέρα παρά μέρα το ραμολί της άλλης όχθης του Aτλαντικού. Την ίδια στιγμή, παρακολουθώ με μεγάλη προσοχή την κομψευόμενη ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκείνες ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών - μεταξύ αυτών και της δικής μας - να εκδηλώνουν ανερυθρίαστα την φασίζουσα νοοτροπία με την οποία διαχειρίζονται την καθημερινότητα και αποφασίζουν για την ζωή μας, ειδικά τώρα που βρήκαν φταίχτη να του φορτώσουν την ευθύνη.

Για να είμαστε ξεκάθαροι: Στην κάθε πολεμική σύρραξη δεν υπάρχουν καλοί από τη μία και κακοί από την άλλη. Υπάρχουν μόνον κακοί. 

 

Επομένως, ό,τι λέγεται και ό,τι ακούγεται περί ελευθερίας, δημοκρατίας, δικαίου, ηθικής κ.ο.κ. δεν είναι τίποτε άλλο από μία ανέξοδη προσπάθεια νομιμοποίησης σχεδιασμών, αποφάσεων και δράσεων που αφενός θίγουν το κοινό - αν κι αμφιλεγόμενο - ευρωπαϊκό αξιακό σύστημα - όπως το αντιλαμβάνεται ο μέσος Ευρωπαίος κι αφετέρου, απομυθοποιούν πλήρως κάθε έννοια περί οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής σταθερότητας, ευημερίας κι ασφάλειας, οδηγώντας μας αναπόφευκτα σε εκτροπή.

Άραγε ποιά η ηθική νομιμοποίηση της νεκρανάστασης της Βέρμαχτ που έπνιξε στο αίμα ολόκληρη την Ευρώπη και ποιά η πολιτική νομιμοποίηση της δημοκρατικής κι ελεύθερης Γερμανίας να κουνάει το δάκτυλο απέναντι στον οποιονδήποτε, όταν αρνείται να πληρώσει έστω, έστω!, τις οφειλόμενες αποζημιώσεις για τα εγκλήματα που διέπραξε ως χώρα και ως λαός;

Άραγε για ποιά δημοκρατία ομιλούν οι ευρωπαϊκές ηγεσίες όταν φιμώνουν κάθε φωνή και ποινικοποιούν κάθε άποψη που τολμά να αμφισβητεί τις Βρυξέλλες, το Βερολίνο ή το Παρίσι; 

Για ποιά δικαιοσύνη ομιλούν; Την δικαιοσύνη που έζησαν στο πετσί τους οι Σέρβοι και οι Κύπριοι ή οι Έλληνες της Μικράς Ασίας παλαιότερα; Ή μήπως για την δικαιοσύνη των γαλλογερμανών στην Ναμίμπια και την Ινδοκίνα ή το Βελγικό Κονγκό;

Για ποιόν πολιτισμό μας ομιλούν; Για εκείνον που εκλάπη στην καλύτερη ή κατεστράφη στην χειρότερη περίπτωση; Για το κάψιμο βιβλίων; Για την ενοχοποίηση της τέχνης και των δημιουργών της; Για την εμπορευματοποίηση της παιδείας και την αναθεώρηση της ιστορίας κατά περίπτωση έτσι, ώστε να είναι πιο συμβατή με τα συμφέροντα χορηγών, εμπόρων κι επιχειρήσεων στα πρότυπα της άλλοτε κραταιάς Βρετανικής Αυτοκρατορίας;

Για ποιά ελευθερία μας ομιλούν; Για εκείνη που δόθηκε ενέχυρο σε τράπεζες και funds - σε τοκογλύφους δηλαδή, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους,  υποχρεώνοντας ένα μεγάλο κομμάτι του ευρωπαϊκού πληθυσμού να βιώνει την ακραία φτώχεια;  

 

Δημοκρατία α λα καρτ, δικαιοσύνη α λα καρτ, πολιτισμός α λα καρτ κι ελευθερία με αστερίσκους και υποσημειώσεις. Αν πρέπει να μιλήσουμε, να μιλήσουμε για όλα. Όχι μόνον για έναν πόλεμο ή μία πολεμική σύρραξη ή στρατιωτική εισβολή. Δεν υποφέρει μόνον ο ουκρανικός λαός. Όλοι οι ευρωπαϊκοί λαοί υποφέρουν και όλοι οι λαοί που έρχονται σε επαφή με την Ευρώπη… με την «Δύση»… με τον «πολιτισμένο κόσμο».

Όχι αγαπητοί μου φίλοι. Δεν ξεφεύγουμε καθόλου από το θέμα που κυριαρχεί στα τηλεπαράθυρα και τα πρωτοσέλιδα της επικαιρότητας. Άλλωστε, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες ομιλούν για «δημοκρατία», «δικαιοσύνη», «πολιτισμό» κ.λπ. Δεν αρκέστηκαν στο γεγονός της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Θέλησαν να της προσδώσουν χαρακτηριστικά γενικευμένης απειλής για ό,τι έχουμε χτίσει και δημιουργήσει. Για τον τρόπο ζωής μας και ό,τι τον ορίζει.  

Ωστόσο, αυτή ακριβώς η Ευρώπη είναι ο κακός της υπόθεσης. Εξαιτίας της υπάρχουν καθίκια τριγύρω μας όπως ο Πούτιν, ο Λουκασένκο, ο Ερντογάν και τόσοι άλλοι. Κι όταν κοιτάζετε από την μία ή την άλλη πλευρά, μην ξεχνάτε ποτέ τις αγκαλιές και τα φιλιά και τις θερμές χειραψίες και την «κατανόηση» που δείχνουν αναμεταξύ τους όταν τα βρίσκουν στις λεπτομέρειες...

Ο αντίλογος υποστηρίζει ότι το «ανήκειν εις την Δύσιν» μας έδωσε και πολλά καλά. Πράγματι. Τόσα ώστε να απαξιωθεί κάθε δεύτερη σκέψη και να αποκλειστεί κάθε πιθανή αντίρρηση ή αντίδραση. Νομίζετε ότι ο κόσμος μας αρχίζει με τις Η.Π.Α. και τελειώνει στην Ευρώπη; Πιστεύετε ότι εμείς οι «δυτικοί» είμαστε ο μόνος πιστοποιημένος φορέας της αλήθειας; 

 

Εφεύραμε έννοιες όπως οι «παράπλευρες απώλειες», τα «μεμονωμένα περιστατικά» και το «αναγκαίο κακό» έτσι, ώστε διαιρώντας με τον κατάλληλο διαιρέτη την αδικία, τον πόνο, την ένδεια να μειώνεται (αλλοιώνεται) ανάλογα και το μέγεθος της αντίδρασης που εκ των πραγμάτων προκαλούν οι σχεδιασμοί, οι πολιτικές και οι συμπεριφορές που μας γυρνούν πίσω ολοταχώς στον 19^ο αιώνα και πιο παλιά αν γίνεται! Ο εχθρός είναι ένας και δεν έχει εθνικότητα.

… Εκείνος που νομίζαμε ότι είχαμε νικήσει με αίμα, ιδρώτα και αγώνα; Δεν τον είχαμε νικήσει τελικά. Και τώρα, εμφανίζεται μπροστά μας και πάλι για να εκδικηθεί όλους εμάς που είχαμε το θράσος να ποθήσουμε ελευθερία, δικαιοσύνη, ειρήνη, ευημερία, ασφάλεια, ίσες ευκαιρίες για όλους… ένα καλύτερο αύριο για τα παιδιά μας.

Στις πεδιάδες της Ουκρανίας δεν αντιμάχονται Ουκρανοί και Ρώσοι. Στους δρόμους των πόλεων και των χωριών της δεν μονομαχεί το φως με το σκοτάδι, ούτε η Ανατολή με τη Δύση. Οπωσδήποτε, δεν έχουμε έναν ιδεολογικό πόλεμο ανάμεσα σε αγγλοσάξονες κι ευρασιάτες. Η Ουκρανία είναι το πεδίο στο οποίο ερχόμαστε αντιμέτωποι εμείς με εμάς! Και σε αυτό το πεδίο θα βγει όλη μας η βρώμα. Ξανά. Όπως βγήκε στις λάσπες του Βατερλώ, στο Μανιάκι, την Ισαντλουάνα ή στα ερείπια του Στάλινγκραντ, την ζούγκλα του Βιετνάμ, στην έρημο του Ιράκ και στα άνυδρα υψίπεδα του Αφγανιστάν.

Παντού ο ίδιος εχθρός. Εμείς! Τί να μας πει η Ούρσουλα κι ο Σαρλ Μισέλ; Τί να μας πει ο Κυριάκος κι ο Μανώλης; Τί έχει να μας πει ο γέρο-Τζο με το πάντζο του; Όλοι τους είναι υπεύθυνοι. Όλοι τους είναι ένοχοι.

 

Ουκρανία: Θα χρησιμοποιηθούν πυρηνικά όπλα;

γράφει ο Βαγγέλης Χωραφάς 

Είναι δυνατόν να γίνει ένας πυρηνικός πόλεμος; Η απάντηση είναι ναι, αφού πολλές χώρες κατέχουν πυρηνικά όπλα. Είναι πιθανόν; Η απάντηση είναι όχι. Είναι πιο πιθανό από ό,τι στο παρελθόν; Κανένας δεν μπορεί να απαντήσει με βεβαιότητα, αλλά δεν φαίνεται να υπάρχουν μεγαλύτερες πιθανότητες.

Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αποκάλυψε πώς οι ρωσικές πυρηνικές δυνάμεις έχουν τεθεί σε κατάσταση συναγερμού. Για να καταλάβουμε εάν η απειλή είναι σοβαρή ή όχι, είναι απαραίτητο να κατανοήσουμε το πώς οι Ρώσοι, και οι Σοβιετικοί πριν από αυτούς, αντιλαμβάνονται τον πυρηνικό πόλεμο.

Το πυρηνικό δόγμα της ΕΣΣΔ

Το σοβιετικό δόγμα βασίστηκε στο «δεύτερο πλήγμα»: τα πυρηνικά όπλα χρησιμοποιούνται ως αντίποινα, μόνο αν πρώτα τα χρησιμοποιήσουν οι αντίπαλοι. Ο τελευταίος διάσημος αρχιστράτηγος των σοβιετικών δυνάμεων, ο Νικολάι Ογκάρκοφ, είχε αναπτύξει παράλληλα και ένα δόγμα για «ταυτόχρονα πλήγματα».

Η στιγμή του Ψυχρού Πολέμου που εμφανίστηκε μεγαλύτερος κίνδυνος πυρηνικού πολέμου, εκτός από τη γνωστή πυραυλική κρίση της Κούβας το 1962, ήταν η κρίση των ευρωπυραύλων, όταν το ΝΑΤΟ ανέπτυξε νέα οπλικά συστήματα (τους βαλλιστικούς πυραύλους Pershing 2 και τους πυραύλους κρουζ Gryphon) στη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ολλανδία και την Ιταλία. Σε εκείνη την περίπτωση, ο σοβιετικός συναγερμός έφτασε στο μέγιστο, αν και η κοινή γνώμη δεν το γνώριζε. 

Υπήρχαν όμως και άλλες κρίσεις που πέρασαν στη λήθη, ακόμη και τους τελευταίους μήνες της ΕΣΣΔ. Συναγερμός διατάχθηκε επίσης τον Αύγουστο του 1991, κατά τη διάρκεια του αποτυχημένου στρατιωτικού πραξικοπήματος κατά του Γκορμπατσόφ.

Στη μετασοβιετική εποχή, οι στρατηγικές πυρηνικές δυνάμεις της Ρωσίας τέθηκαν σε πολεμικό συναγερμό τουλάχιστον άλλες τρεις φορές: κατά τη διάρκεια του πολέμου μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν το 1993, κατά τη διάρκεια του αποτυχημένου πραξικοπήματος κατά του Γιέλτσιν το 1993 και στο περιστατικό του 1995. όταν ένας πύραυλος Northern Lights που εκτοξεύτηκε από τη Νορβηγία παρερμηνευόταν ως βαλλιστικός πύραυλος. 

Το σύγχρονο πυρηνικό δόγμα της Ρωσσίας

Με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, τα πράγματα έχουν αλλάξει μόνο εν μέρει. Το δόγμα δεν άλλαξε ποτέ επίσημα, ισχύει το «δεύτερο πλήγμα». Η χρήση στρατηγικών πυρηνικών όπλων κατά των δυτικών χωρών και των ΗΠΑ θεωρείται μόνο ως απάντηση σε μια επίθεση των ΗΠΑ στη Ρωσία. Όμως, στον τελευταίο εκσυγχρονισμό του δόγματος, προβλέπεται πυρηνική απάντηση και κατά της χρήσης συμβατικών όπλων. Αλλά το νόημα δεν αλλάζει: εάν οι ΗΠΑ ή το ΝΑΤΟ εξαπέλυαν συμβατικές επιθέσεις εναντίον ρωσικών στρατηγικών στόχων (όπως τα κεντρικά κέντρα διοίκησης και ελέγχου ή η πρωτεύουσα), η Ρωσία θα απαντούσε με πυρηνικά αντίποινα. 

Παράλληλα, το δόγμα για τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων στο πεδίο της μάχης εξακολουθεί να είναι ασαφές. Σήμερα δεν γνωρίζουμε ακριβώς πότε ένας Ρώσος πρόεδρος μπορεί να επιτρέψει τη χρήση τακτικών όπλων εναντίον ενός εχθρικού στρατού.

Επισήμως θα έπρεπε να τα χρησιμοποιεί μόνο ως αντίποινα (μετά από μια εχθρική πυρηνική επίθεση) ή ως απάντηση σε μια απελπιστική κατάσταση στο έδαφος: αν οι ρωσικές δυνάμεις συντρίβονταν και υπήρχε ο κίνδυνος μια εισβολή στο ρωσικό έδαφος. 

Τίποτα από αυτά δεν ισχύει για τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο ουκρανικός στρατός, στην καλύτερη περίπτωση, είναι ικανός να αντέξει την επίθεση, αλλά δεν έχει την ικανότητα να συντρίψει τον εχθρό, ούτε να εισβάλει στη Ρωσία.

Κάποια ακραία σενάρια

Σύμφωνα με κάποιους Αμερικανούς ειδικούς, οι Ρώσοι μπορεί να μην έχουν κοινοποιήσει μια επιλογή προληπτικής χρήσης τακτικών πυρηνικών όπλων. Σε αυτή την περίπτωση, δεν θα περίμεναν να χάσουν τη μάχη ή να δεχθούν εισβολή, αλλά αν εκτιμούσαν ότι ο πόλεμος γυρίζει προς το χειρότερο (επειδή διαρκεί πολύ ή δημιουργείται ένας μεγάλος συνασπισμός εχθρικών κρατών), θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ένα ή περισσότερα τακτικά πυρηνικά όπλα και να περιμένουν τον εχθρό να καθίσει αμέσως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν αυτό ισχύει, ο πιο πιθανός στόχος θα ήταν η Ουκρανία. Αυτό είναι ένα πολύ απίθανο σενάριο, που δεν προέρχεται από ρωσικές πηγές, αλλά όχι αδύνατο.

Υπάρχουν επίσης αναλυτές στη Δύση που θεωρούν ότι ο Πούτιν μπορεί να υιοθετήσει το «δόγμα του τρελού». Δηλαδή, εάν ο Πούτιν θέλει πραγματικά να δημιουργήσει πανικό και να αναγκάσει τις ΗΠΑ να ζητήσουν διαπραγματεύσεις και συνομιλίες, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι ο στόχος μιας περιορισμένης πυρηνικής επίθεσης να είναι μια χώρα του ΝΑΤΟ χωρίς πυρηνικά όπλα, όπως η Πολωνία οι Βαλτικές ή η Νορβηγία. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο Πούτιν θα έπαιζε το χαρτί του «τρελού» και θα ανάγκαζε έναν εχθρό που δεν σκέφτεται πλέον να κλιμακώσει τα πυρηνικά αντίποινα να απαιτήσει αμέσως ειρήνη, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες, για να αποφύγει περαιτέρω «τρελές» ενέργειες. Αυτή είναι μια ακόμη λιγότερο πιθανή υπόθεση, αλλά μαθηματικά δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Για να ακυρωθούν όλα αυτά τα σενάρια, όσο ανορθολογικά και απίθανα και αν είναι, δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τις διαπραγματεύσεις. Διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Αλλά και διαπραγματεύσεις για να λυθούν τα θέματα ασφάλειας της Ρωσίας και ότι δεν θα υπάρξει κλιμάκωση από την πλευρά της Δύσης, η οποία έχει τα μέσα για καταστροφικά αντίποινα. Είναι όμως ο Τζο Μπάιντεν ικανός να το καταφέρει; Αυτό δύσκολα μπορείς να το περιμένεις από κάποιον που εκφράζεται με όρους όπως: «Η μόνη εναλλακτική στις κυρώσεις είναι ο Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος». Αλλά οι πιθανότητες να συμβεί αυτός ο πόλεμος είναι μηδαμινές. Προς το παρόν.