όταν ο φιλελευθερισμός απαντά σ' εκείνους που απαξιώνουν τους θεσμούς
Προχθές, είχα μια πολύ ωραία συζήτηση με τον πατέρα μου... μια από εκείνες που συνηθίζουμε να απολαμβάνουμε συχνά. Αυτή τη φορά - μού φαίνεται - ήταν πολύ πιο ευχάριστη, πιο χρήσιμη και πιο διδακτική ίσως, γιατί μόλις είχε επιστρέψει από τις διακοπές του. Η αλήθεια είναι ότι αυτή τη φορά οι γονείς μου το χάρηκαν να βρίσκονται "εκτός των τειχών" παραπάνω απ' όσο θα έπρεπε. Δεν πειράζει όμως. Αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η ελάχιστη δυνατή ανταμοιβή τους, για όλους τους αγώνες και τις προσπάθειές τους στα χρόνια που πέρασαν... και πολλά από αυτά τα χρόνια δεν ήταν καθόλου εύκολα, πιστέψτε με!
Τέλος πάντων. Να γυρίσω στις σκέψεις μου και σε όλα εκείνα τα στοιχεία που θα ήθελα να μεταφέρω από την κουβέντα μας. Το θέμα, είχε να κάνει με την πολιτική και κοινωνική κατάσταση στην χώρα μας και όπως συνηθίζεται, η όλη συζήτηση επεκτάθηκε σε όλα εκείνα τα σημεία τα οποία θα μπορούσαμε να σχολιάσουμε, συγκρίνοντας την ελληνική πραγματικότητα με την εικόνα που έχουμε από άλλες κοινωνίες, οι οποίες εφαρμόζουν διαφορετικά συστήματα και μάλλον πολύ πιο αποτελεσματικά από εμάς.
Τέτοιου είδους συζητήσεις αποτελούν αγαπημένη ενασχόληση στη χώρα μας διότι, όλοι γνωρίζουμε πως η πολιτική εφαρμόζεται σε πολλές των περιπτώσεων με τρόπο τυχωδιωκτικό και πρόχειρο, γεγονός που ενισχύει τις κοινωνικές ανισότητες, τροφοδοτεί τις κοινωνικές εντάσεις και δημιουργεί προβλήματα ακόμη κι όταν θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Έτσι, καθένας από εμάς προσπαθεί με το α' ή β' τρόπο ν' ασχοληθεί με την ερμηνεία και την... ίανση τέτοιων φαινομένων. Να, μία πρώτη απάντηση σε όλους εκείνους που προσπαθούν να μας πείσουν ότι η ελληνική κοινωνία είναι μία απολιτική και αδιάφορη κοινωνία.
Τα ερωτήματα δεν αλλάζουν. Ξανά και ξανά τα ίδια: Φταίμε εμείς; Φταίνε οι πολιτικοί μας; Φταίμε όλοι μαζί; Μήπως "φταίνε οι αμερικάνοι" και για την δική μας ξεροκεφαλιά; Στο τέλος-τέλος οι "εθνοπατέρες μας" είναι τόσο άβουλοι, ανίκανοι και αδύναμοι να προσφέρουν όλα εκείνα για τα οποία είναι υποχρεωμένοι απέναντι στους πολίτες; Μήπως πάλι φταίει ο τρόπος που μεγαλώνουμε; Ποιά είναι τα ποιοτικά εκείνα χαρακτηριστικά που μας λείπουν ούτως, ώστε να έχουμε την δυνατότητα κάποτε "ν' αλλάξουμε τα πράγματα";
Νομίζω, όλοι μας έχουμε άποψη και μάλιστα τεκμηριωμένη και σχηματισμένη με τέτοιο τρόπο που όπως κι αν απαντήσουμε, όπως κι αν εκφραστούμε, κανένας δεν θα κάνει λάθος από την πλευρά του. Κι αυτό είναι ίσως το μεγαλείο της δημοκρατίας. Αυτή ίσως είναι η αξία της παρακαταθήκης των προηγούμενων γενεών στις επόμενες και θα ήταν άδικο να μην τα διακρίνουμε αυτά τα δύο.
Και αφού τα διακρίνουμε, τα γνωρίζουμε, τα κατανοούμε και τα δεχόμαστε ως αξιώματα, δεν μπορούμε να μην συμφωνούμε ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας! Δεν μπορούμε να μένουμε απαθείς και ν' αντιμετωπίζουμε με στωϊκότητα όλα τα κακώς κείμενα. Δεν έχουμε το δικαίωμα να δίνουμε "δεύτερη ευκαιρία" σε εκείνους που θεωρούν ότι είναι έξυπνοι και ότι εμείς είμαστε βλάκες. Δυστυχώς, τέτοιους "έξυπνους" έχουμε πολλούς.
@
Υπάρχουν δεκάδες συστήματα διακυβέρνησης. Έχουν γραφτεί χιλιάδες βιβλία για να στηρίξουν την μία ή την άλλη άποψη, έχουν δοθεί αγώνες και έχουν θυσιαστεί άνθρωποι ενώ στη σημερινή εποχή, στην ασφάλεια ή την... "ανασφάλεια" της καθημερινότητάς μας, το διαδίκτυο έχει γεμίσει από σκέψεις, προγράμματα, προτάσεις, διαλόγους και κάθε λογής γραπτό που αναδεικνύει την πολιτική ως τον πιο σημαντικό τόπο συνάντησης κάθε ανθρώπου που επιζητεί ένα καλλίτερο αύριο.
Στην συζήτηση που είχα με τον πατέρα μου, σταθήκαμε περισσότερο στην έννοια του φιλελευθερισμού και στην αξία του, σε ό,τι αφορά στη εξέλιξη των κοινωνιών και την ανάπτυξη του κάθε ατόμου χωριστά. Γιατί με τον φιλελευθερισμό; Γιατί υποδεικνύει ίσως τον πιο "φυσικό" τρόπο κοινωνικής διαχείρισης των πραγμάτων.
Ασφαλώς και δεν μιλήσαμε για το δήθεν φιλελευθερισμό. Εκείνον που αντιλαμβάνονται και εννοούν - κυρίως κάποιοι ξεπεσμένοι - πολιτικοί της χώρα μας. Δεν μιλήσαμε για εκείνον τον δήθεν φιλελευθερισμό που εκμεταλεύεται τον πολίτη, που τσαλακώνει την προσωπικότητά του και καταστρέφει την ατομική του ευτυχία - άρα, και κατά προέκταση την συλλογική - καθιστώντας τον δέσμιο ενός κράτους, ενός συστήματος διακυβέρνησης που αποδεικνύεται ως ο μέγιστος εχθρός του.
Και είναι εχθρός ένα κράτος που προσπαθεί με κάθε τρόπο και κάθε ευκαιρία να περιορίσει τις ελευθερίες των πολιτών του, που θέτει σε αμφισβήτηση το δικαίωμά του στην προσδοκόμενη ευημερεία και που καθιστά σε ομηρία εκείνες τις κοινωνικές δυνάμεις που θα μπορούσαν με φυσικό τρόπο, να επιφέρουν αλλαγές και να επιτύχουν την σταδιακή αναβάθμιση της ποιότητας της καθημερινότητας με παράλληλη (ως αποτέλεσμα) αύξηση της αποδοτικότητας του ατόμου-πολίτη. Να λοιπόν πως η κοινωνική συνοχή διασπάται κι αρχίζουν να τρίζουν τα θεμέλια των θεσμών...
Όμως, αυτό δεν είναι σημερινό φαινόμενο. Ούτε βέβαια αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία. Γι' αυτό και όσοι ασχολούνται με την πολιτική, τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, δεν εκπλήσσονται από την κατάπτωση των αξιών και την διαφθορά της εξουσίας σε όλα τα επίπεδα και σε κάθε χώρο.
Η βασική αξία του φιλελευθερισμού, όσο κι αν φαίνεται ρομαντικό, βρίσκεται στη φύση... στην έννοια της δημιουργίας. Στην έννοια της προσφοράς και του κέρδους. Γιατί το κέρδος είναι απαραίτητα κακό; Φιλελευθερισμός, δεν σημαίνει αυθαιρεσία. Φιλελευθερισμός δεν σημαίνει ασυδοσία. Φιλελευθερισμός δεν σημαίνει καιροσκοπισμός. Λυπάμαι που βρίσκομαι κι εγώ, μαζί με πολλούς άλλους, στη δυσσάρεστη θέση να δίνω μαθήματα πολιτικής συμπεριφοράς και ιδεολογικής ορθότητας στην δήθεν φιλελεύθερη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Το πρόβλημα βέβαια, ξεπερνά κατά πολύ τα στενά όρια ενός και μόνο πολιτικού σχηματισμού. Κάποια στιγμή η Πολιτεία ή ακόμη καλλίτερα ο μηχανισμός του συστήματος διακυβέρνησης στην χώρα μας, θα πρέπει να αποδεχθεί το γεγονός ότι, η κινητήριος δύναμη δεν είναι η πολιτική ηγεσία και τα στελέχη της. Δεν είναι δυο-τρεις επιχειρηματίες, οι τζογαδόροι και οι μεσάζοντες, αλλά οι ίδιοι οι πολίτες! Ο λαός. Η ... "μάζα" όπως μας αποκαλούν.
Γιατί; Μα, κάθε κοινωνική, οικονομική, πολιτική, πολιτισμική, θεσμική ή όποια άλλη μεταβολή, προωθείται και επιτυγχάνεται από την βούληση αυτής της... "μάζας".
Ποιός μπορεί ν' αρνηθεί ότι σήμερα, μόλις τώρα που εγώ γράφω αυτές τις γραμμές που εσείς θα διαβάζετε αύριο, οι πολιτικοί μας σύρονται από την καθημερινότητα όντας αδύναμοι, ανεπαρκείς ή ανίκανοι να δημιουργήσουν προϋποθέσεις κι εξελίξεις... κάτι που είναι επιβεβλημένο από τον κοινωνικό τους ρόλο;
Υπό αυτή την έννοια, συνεχίζουν να παραμένουν και θα παραμένουν αναποτελεσματικοί ό,τι κι αν κάνουν, όσο κι αν θα προσπαθούν!
Έχουμε έναν Πρωθυπουργό που κρύβεται στα δύσκολα κι έναν Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ο οποίος ηθελημένα αγνοεί τον προβληματισμό των πολιτών και απορεί για ποιόν λόγο δεν "πάει καλά"! Και μην νομίζει κανείς ότι όλες οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις διαφέρουν κάπως. Κι αυτές έχουν το μερίδιό τους. Τόσο, όσο τους αναλογεί.
Απέναντι σ' ένα τέτοιο πολιτικό και κοινωνικό καθεστώς πρέπει ν' αντιδράσουμε. Και κάθε είδους αντίδραση είναι αποδεκτή, τουλάχιστον ηθικά διότι σκοπός είναι η καλλιτέρευση της καθημερινότητας μέσω της μεταβολής του συστήματος διακυβέρνησης και δεν εννοώ ημίμετρα στην διαδικασία άσκησης εξουσίας όπως ο "Καποδίστριας" ή ο τρόπος εκλογής βουλευτών και όλα τα συναφή.
Η Ελλάδα αυτή, η Ελλάδα που γνωρίζουμε, δεν έχει να προσφέρει απολύτως τίποτα. Ούτε στους πολίτες της, ούτε στο μεγάλο παγκόσμιο χωριό!
@
Ο φιλελευθερισμός, παρέχει στον πολίτη ελευθερία κινήσεων ούτως, ώστε να προσφέρει όσο το περισσότερο μπορεί προς όφελος και δικό του και του κοινωνικού συνόλου παράλληλα, όμως, θεσπίζει κανόνες και προστατεύει τα κεκτημένα δικαιώματά του. Δεν τα θέτει σε αμφισβήτηση. Δεν τον ταπεινώνει. Δεν τον εκμεταλεύεται. Δεν τον κοροϊδεύει και δεν τον εκδικείται.
Όλοι μας "κλέβουμε". Γιατί; Γιατί όλοι "κλέβουν" και πρώτα-πρώτα το ίδιο το κράτος! Υποχρεωτικά και αναγκαστικά, σού κλέβει το εισόδημα που κερδίζεις με τον κόπο σου και στο τέλος, δεν έχεις κανένα ανταποδοτικό όφελος. Κανένα αντίκρυσμα! Η ποιότητα ζωής υπολείπεται των προσδοκιών σου και δεν είσαι καν σίγουρος αν θα πάρεις σύνταξη ποτέ...
Μας παρέχονται σχολεία και "δωρεάν" παιδεία όμως, τα παιδιά βγαίνουν πιο βλάκες απ' ό,τι πριν μπουν στη διαδικασία της εκπαίδευσης.
Το κράτος θα έπρεπε να μας παρέχει ένα ασφαλές σταθερό και σίγουρο περιβάλλον, όμως... δεν ξέρουμε τι θα μας ξημερώσει την επόμενη ημέρα...
Κανένας δεν ασχολείται με κανέναν και καταλήγουμε στην εύκολη λύση, στο βόλευμα που τελικά μας αποχαυνώνει και μας αφήνει έρμαια του κάθε τυχάρπαστου "καθηγητάκου"... ο οποίος αποφάσισε κάποτε ότι θέλει να "υπηρετήσει" την πατρίδα. Νομίζω, γνωρίζει κι ο ίδιος πολύ καλά ποιες θα ήταν οι καλλίτερες υπηρεσίες που θα μπορούσε να μας προσφέρει...
Αυτός ο ίδιος θεωρεί επιβεβλημένο να υπερασπιστεί την δήθεν αξιοπρέπειά του, την οποία βλέπει να θίγεται... όταν όμως του ασκείται κριτική, μέσα στα πλαίσια της λειτουργίας του πολιτικού μας συστήματος, δεν λέει κουβέντα καθώς, θίγει δικά μας ζωτικά συμφέροντα...
Αυτοί που κατέστρεφαν και καταστρέφουν την χώρα μας, είναι εκείνοι που λόγω αδυναμίας, ανικανότητας, ανεπάρκειας, ατολμίας... προτάσσουν πτυχία, περγαμηνές και - κατά συνθήκη - ακαδημαϊκές πορείες ως διαπιστευτήρια της "δικαιολογημένης" αλλόγιστης χρήσης της εξουσίας εις βάρος των πολιτών.
Αλήθεια, ποιοί κατέστρεψαν την καθημερινότητά μας; Ποιοί κατέστρεψαν την οικονομία της χώρας; Ποιοί απαξιώνουν πρόσωπα και θεσμούς; Ποιοί εναπόθεσαν στο ράφι την εξωτερική μας πολιτική; Ποιοί κατέστησαν την υγεία αντικείμενο εμπορικής συνδιαλλαγής; Ποιοί φρόντισαν για την καταβαράθρωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης;
Κάποιος θα πρέπει να τους απαντήσει ότι τα πτυχία δεν αποτελούν τεκμήριο προσφοράς, ανθρωπιάς, επιτυχίας (προσωπικής και κοινωνικής) και επιβεβαίωσης και πως τα προνόμια δεν παίρνονται ετσιθελικά, αλλά προσφέρονται για να προσφέρουν.
Αυτοί είναι που ευτελίζουν την δημόσια ζωή. Αυτοί είναι που υποβαθμίζουν την ζωή των πολιτών. Η Βουλή γέμισε γιατρούς και δικηγόρους κατ' επιλογήν των κομμάτων. Αυτό δεν αποτελεί αμετροέπεια ως προς την σύνθεση του κοινωνικού μας ιστού; Προς τι ο αποκλεισμός των υπόλοιπων κοινωνικών, επαγγελματικών και όποιων άλλων ομάδων;
Θέλει πολύ θάρρος να παραδεχθείς ότι απέτυχες. Οι πολιτικοί μας, δεν το διαθέτουν αυτό το χάρισμα!
Αξίζει τον κόπο ν' αναλογιστούμε τα λάθη μας. Μόνον έτσι θα μπορέσουμε να τα διορθώσουμε. Ακόμη κι αν θα πρέπει τελικά να στραφούμε ενάντια σε εμάς τους ίδιους. Ενάντια σε όλα όσα "παραδοσιακά" πιστεύουμε και προσδοκούμε.
Τίποτε δεν πάει χαμένο και τίποτα δεν υπάρχει που να μην διορθώνεται. Θέληση χρειάζεται, απόφαση και συμμετοχή. Από την πλευρά της Πολιτείας χρειάζονται πραγματικές ελευθερίες, περισσότερη δικαιοσύνη, διαφάνεια και τόλμη ενάντια στην ασυδοσία και την τοκογλυφία της κρατικής μηχανής και των λειτουργών της. Ο πολίτης χρειάζεται παραδείγματα!
Είναι αναγκαίο να θεμελιωθούν νέοι κανόνες σεβασμού και αποτελεσματικότητας. Σεβασμού προς τον πολίτη και αποτελεσματικότητας στην εφαρμογή κάθε πολιτικής στόχευσης. Όσο ψηφίζονται νόμοι μετά τα μεσάνυχτα και από την πίσω πόρτα των θερινών τμημάτων της Βουλής, τόσο περισσότερο θα χειροτερεύει η κατάσταση και η αξιοπιστία της πολιτικής ζωής του τόπου θα αμφισβητείται και μάλιστα δικαιολογημένα!
Ορίστε! Φτάσαμε να συζητάμε το 2008 με όρους του 1960 και '70. Δεν με εκπλήσσει. Δεν επαναλαμβάνεται η ιστορία. Εμείς κάνουμε τα ίδια λάθη ξανά και ξανά διότι δεν μαθαίνουμε. Δεν θέλουμε να μάθουμε... ή ακόμη καλλίτερα, βολεύει! ... Και κρατάμε τα μάτια κλειστά, νιώθωντας ασφάλεια μέσα στο σκοτάδι.
Υπάρχει καλλίτερη Ελλάδα. Και η Ελλάδα αυτή, δεν έχει καμία σχέση με την Ελλάδα του σήμερα!