Δεν θα ασχοληθώ με κοινοτοπίες και τετριμμένα στερεότυπα. Άλλωστε, η διεθνής κρίση που σήμερα βιώνουμε γκρέμισε τα στερεότυπα και παραμέρισε τις κοινοτοπίες.
Κάτι ακόμα: η διεθνής κρίση αλλάζει την οπτική μας για τον κόσμο και για τον εαυτό μας.
Κάτι παραπάνω: Μας βοηθά να ξαναβρούμε τον εαυτό μας.
Και να ξανακοιτάξουμε τη θέση μας στον κόσμο, με φρέσκια ματιά. Μακριά από τις εσωτερικές τριβές και τους μικροκομματικούς ανταγωνισμούς. Ας μιλήσουμε λοιπόν, για την Ευρώπη και το ευρωπαϊκό μέλλον της Ελλάδας.
H Ευρώπη μοιάζει σήμερα κουρασμένη:
Κουρασμένη από τη γραφειοκρατία,
Κουρασμένη από την αναπτυξιακή ανεπάρκεια
Κουρασμένη από τα λάθη της.
Κι ακόμα, αποδυναμωμένη εσωτερικά από τη γήρανση του πληθυσμού της, αλλά και τραυματισμένη από τον οξύτατο ανταγωνισμό των νέων ανερχόμενων δυνάμεων διεθνώς, που δεν αστειεύονται.
Αρκεί να αναλογιστούμε πώς η Κίνα, μέσα σε 18 χρόνια θα έχει ξεπεράσει σε συνολικό Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν την Αμερική. Και τότε θα έχει προ πολλού ξεπεράσει και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέχρι πρόσφατα, κάποιοι είχαν ταυτίσει την Ευρώπη με τη γραφειοκρατία της. Είχαν, ακόμα, ταυτίσει την υποταγή στην ευρωγραφειοκρατία με το αίτημα «εκσυγχρονισμού» της Ελλάδας.
Μας έλεγαν, λοιπόν, ότι για να γίνουμε «περισσότερο Ευρωπαίοι», πρέπει να γίνουμε «λιγότερο Έλληνες». Ότι πρέπει, τάχα, να αποβάλουμε την ελληνική ταυτότητα για να αποκτήσουμε «Ευρωπαϊκή συνείδηση».
Τώρα πια, μετά την κρίση, γνωρίζουμε ότι ισχύει μάλλον το αντίστροφο: Πρέπει να γίνουμε περισσότερο απαιτητικοί από τους εαυτούς μας, ως Έλληνες, για να γίνουμε Ευρωπαίοι.
Όταν ξέσπασε η κρίση, συνειδητοποιήσαμε τρία πράγματα:
Πρώτον, ότι μέχρι τότε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν είχε κατανοήσει που οδηγούνταν τα πράγματα. Ανέβαζε τα βασικά επιτόκια, μέχρι πέρσι τέτοιον καιρό, ενώ η επιβράδυνση είχε ήδη αρχίσει στην ευρωζώνη και η ύφεση ήταν πρό των πυλών στην Αμερική.
Παρ’ όλα αυτά, η ύπαρξη του κοινού νομίσματος αποδείχθηκε σωτήρια για όλους μέσα στην ευρωζώνη. Κι αυτό είναι το δεύτερο που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε. Ισχυρές χώρες, όπως η Βρετανία, που βρίσκονται εκτός ευρώ, δοκιμάζονται πολύ περισσότερο και απειλούνται πολύ πιο άμεσα, από ότι οι χώρες της ευρωζώνης. Παρά τα σφάλματα που έγιναν, το ευρώ αποδείχθηκε σωτήριο για όλα τα κράτη που εντάχθηκαν σ’ αυτό. Ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης!
Τρίτον, την κρίσιμη στιγμή, δεν ήταντα υπερεθνικά όργανα της Ευρώπης που ανέλαβαν δράση , αλλά οι εθνικές κυβερνήσεις. Όπως το είπε και η Άγκελα Μέρκελ, καθένας θα σώσει τον εαυτό του. Η ευθύνη επέστρεψε στα εθνικά κράτη και τις κυβερνήσεις τους.
Η Ευρώπη θα υπάρξει και θα προχωρήσει, αν όλοι οι λαοί της κι όχι μόνο οι Έλληνες, βέβαια ξεπεράσουν τα προβλήματά τους και προχωρήσουν ένα βήμα πιο πέρα: Στην Πολιτική Ολοκλήρωση. Που είναι σύγκλιση όχι ισοπέδωση.
Εθελοντική σύγκλιση λαών, πολιτισμών και οικονομιών, με Ελευθερία και Δημοκρατία. Όχι ισοπέδωση πληθυσμών κάτω από την επιβολή μιας υπερεθνικής γραφειοκρατίας.
Μιλώντας, λοιπόν, σήμερα ως Ν.Δ., για την Ελλάδα και την Ευρώπη, πρέπει πρώτα να λύσουμε κάποια προβλήματα δικής μας αυτογνωσίας.
Ποια είναι σήμερα η ιδεολογική ταυτότητα της Νέας Δημοκρατίας;
Ποια είναι τα πολιτικά της προτάγματα;
Ποια είναι η κοινωνική της αναφορά;
Ποιαν Ευρώπη θέλουμε;
Πριν απαντήσω, θα μου επιτρέψετε μια κρίσιμη παρατήρηση:
Η Νέα Δημοκρατία, δεν έχει κανένα λόγο να απολογείται. Κάθε άλλο. Δεν είναι δυνατό να έχουμε την ευθύνη για τις τύχες της κοινωνίας μας, αν είμαστε υποχρεωμένοι, κάθε τόσο, να δίνουμε «εξετάσεις» ψευτοπροοδευτικότητας, να μετριόμαστε με αρχές που δεν είναι δικές μας, ή με προτάγματα που δεν τα υιοθετεί η ελληνική κοινωνία και δεν τα έχουμε εμείς αποδεχθεί.
Είναι χρέος μας να θέσουμε τον πήχη ψηλά , αλλά τον πήχη των δικών μας αξιών και των δικών μας προταγμάτων. Αυτών που ενστερνίζεται η ελληνική κοινωνία , κι αυτών που την εκφράζουν και την αντιπροσωπεύουν.
ΓΙΑΤΙ οι αξίες, οι ιδέες και τα προτάγματα, είναι τόσο απαραίτητα στην Πολιτική; Διότι αυτά σφυρηλατούν σχέσεις εμπιστοσύνης, διότι αυτά δημιουργούν νομιμοποίηση, και διότι αυτά απορροφούν τους κραδασμούς στις δύσκολες στιγμές.
Δημιουργούν εμπιστοσύνη, πράγμα που σημαίνει ότι μια κυβέρνηση κι ένας ηγέτης παίρνουν αποφάσεις που καμιά φορά δεν τις καταλαβαίνει πλήρως η κοινωνία. Αν υπάρχει εμπιστοσύνη, το κόμμα και ο ηγέτης που κυβερνά έχει την άνεση να πάρει τις σωστές αποφάσεις, γιατί γνωρίζει ότι ο λαός τον στηρίζει. Ακόμα κι όταν του γίνεται δυσάρεστος.
Δημοκρατία χωρίς σχέση εμπιστοσύνης δεν μπορεί να υπάρξει. Και σχέση εμπιστοσύνης χωρίς ιδεολογία με κοινές αξίες και ιδανικά είναι αδιανόητη. Ύστερα, η ιδεολογία νομιμοποιεί δύσκολες αποφάσεις στη συνείδηση του κόσμου?
Πολλές φορές η κυβέρνηση που υπερασπίζεται το κοινό καλό είναι υποχρεωμένη να θίξει ισχυρά συμφέροντα, να συγκρουστεί με κοινωνικές ομάδες που δεν επιθυμούν την αλλαγή.
Όσο ευκολότερα η Κυβέρνηση πείθει την υπόλοιπη κοινωνία για την αναγκαιότητα τέτοιων δύσκολων αποφάσεων, τόσο ευκολότερα μπορεί να τις πάρει, και τόσο πιο ανώδυνα μπορεί να τις εφαρμόσει.
Η ιδεολογική διάσταση της πολιτικής η πειθώ της εξουσίας και η πίστη της κοινωνίας νομιμοποιούν δύσκολες αποφάσεις.
Και κάτι ακόμα: Οι αξίες και τα ιδανικά που διακηρύσσει η πολιτική ηγεσία απορροφούν τους κραδασμούς από τις ατυχίες, τις αστοχίες και τα λάθη.
Ιδιαίτερα όταν υπάρχουν τέτοιες αναποδιές, χρειάζεται ο κόσμος να αντλεί κουράγιο από το απόθεμα αξιών και προτεραιοτήτων που του εμπνέει η ηγεσία. Μ’ άλλα λόγια, οι ιδέες της παράταξης πρέπει να είναι δυνατές και να ακτινοβολούν, ώστε στις δύσκολες στιγμές να συγκρατούν τους απογοητευμένους στους κόλπους της...
Αξίες, πρότυπα, ιδανικά, προτάγματα, δεν είναι απλές λέξεις . Είναι απαραίτητα συστατικά ενός πολιτικού σχεδίου, για τη δημοκρατική διακυβέρνηση μιας κοινωνίας. Είναι αυτά ακριβώς τα στοιχεία που δίνουν πυξίδα στην ηγεσία, εμπνέουν στο λαό εμπιστοσύνη για τους ηγέτες του και στους ηγέτες εμπιστοσύνη στο εαυτό τους, συσπειρώνουν το λαό στις δύσκολες αποφάσεις και δίνουν κουράγιο σε ηγέτες και λαό στις δύσκολες στιγμές.
Γι’ αυτό και όλοι οι μεγάλοι ηγέτες , παντού στον κόσμο, πάντα έδιναν ιδιαίτερη έμφαση στα ιδεολογικά στοιχεία της πολιτικής τους. Κι όχι μόνο κατά το μακρινό παρελθόν. Και σήμερα, ηγέτες όπως ο Νικολά Σαρκοζύ και ο Μπαράκ Ομπάμα, αρθρώνουν πολιτικό λόγο πλούσιο σε ιδεολογικά σχήματα και αξίες και προτάγματα.
Στην Ελλάδα, χωρίς να το έχουμε συνειδητοποιήσει κι εμείς οι ίδιοι, ήδη κερδίζουμε αυτή τη μάχη της εμπιστοσύνης:
Παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε στο επίκεντρο μιας διεθνούς κρίσης και στη μέση μιας δύσκολης, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε στο επίκεντρο μιας διεθνούς κρίσης και στη μέση μιας δύσκολης τετραετίας, η εμπιστοσύνη του εκλογικού σώματος στον Κώστα Καραμανλή είναι πολύ υψηλή , η υπεροχή του είναι σαφής και μάλιστα διευρυνόμενη.
Ο κόσμος εμπιστεύεται τον Καραμανλή , κι αυτό είναι πολύτιμο κεφάλαιο , που δεν πρέπει να
κατασπαταλήσουμε.
Η Νέα Δημοκρατία διαφοροποιείται ακριβώς γιατί έχει στέρεα και διαυγή ιδεολογική ταυτότητα. Δεν τσαλαβουτάμε σε «θολά νερά». Δεν γέρνουμε πότε λίγο προς τα αριστερά, όταν είναι της μόδας πότε λίγο προς τα δεξιά, όταν γίνεται ντεμοντέ η αριστερά και «δεν πολυφοριέται» πλέον.
Η Ιδεολογία μας είναι φιλελεύθερη και κοινωνική ταυτόχρονα. Είναι η σύνθεση ενός φιλελευθερισμού με κοινωνικό πρόσωπο: Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός.
Όχι ο ακραίος νέοφιλελευθερισμός που εναποθέτει τα πάντα στην απληστία των αγορών!
Όχι ο ακραίος κρατισμός που καταργεί τις αγορές και τις υποκαθιστά με μιαν άκαμπτη και αντίαναπτυξιακή γραφειοκρατία που καταπιέζει τον πολίτη και τις ελευθερίες του.
Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός δίνει έμφαση στην προσωπικότητα του ανθρώπου, στο άτομο με κοινωνική συνείδηση, στην αυτενέργεια και τη δημιουργικότητά του, αλλά μέσα στα πλαίσια του νόμου και της κοινωνικής συνοχής.
Δεν θέλουμε μια κοινωνία «αρπακτικών», γιατί αυτό δεν είναι κοινωνία, είναι ζούγκλα. Δεν θέλουμε μια κοινωνία «πειθαρχημένων ρομπότ», γιατί αυτό δεν είναι κοινωνία, είναι στρατόπεδο νεοσυλλέκτων.
Θέλουμε μιαν ελεύθερη κοινωνία ελευθέρων προσώπων, με ισότητα ευκαιριών για όλους, χωρίς ισοπέδωση της προσωπικότητας, χωρίς παραμερισμό της αξιοκρατίας.
Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός δίνει προτεραιότητα σε τρία πράγματα: Στην Παιδεία και στον Πολιτισμό, στην Μεσαία τάξη και στην Ανταγωνιστικότητα.
Στην Παιδεία, γιατί αυτή είναι η μεγάλη πηγή ευκαιριών για όλους. Κι αυτή βελτιώνει το βιοτικό επίπεδο, ποσοτικά και ποιοτικά.
Στον Πολιτισμό, που αποτελεί συσσώρευση Παιδείας στο χρόνο, ασφαλή δείκτη προόδου και εγγύηση αντοχής της κοινωνίας σε μεγάλους κραδασμούς. Γιατί αν η Παιδεία διασφαλίζει την αντοχή του δημοκρατικού πολιτεύματος, ο Πολιτισμός διασφαλίζει την αντοχή και το ψυχικό σθένος της ίδιας της κοινωνίας.
Στη Μεσαία τάξη, γιατί αυτή παράγει Πλούτο, διαχέει το εισόδημα, δημιουργεί ζώντα πολιτισμό, εξασφαλίζει ευστάθεια στη δημοκρατία και χαλυβδώνει την κοινωνική συνοχή.
Στην Ανταγωνιστικότητα, διότι αυτή διασφαλίζει όχι μόνο το σήμερα αλλά και το αύριο . Όχι μόνο κάποιων, αλλά όλων. Όχι μόνο με οικονομικούς, αλλά και με κοινωνικούς όρους.
Μια ανταγωνιστική οικονομία με ισχυρή και ευημερούσα μεσαία τάξη, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, με ζωντανό Πολιτισμό και δημοκρατικούς θεσμούς δεν έχει τίποτε να φοβηθεί. Κι όποια κρίση προκύψει, θα την αντέξει. Κι όποια εξωτερική απειλή εμφανιστεί, θα την αντιμετωπίσει νικηφόρα. Κι αν κάποια αναποδιά προκύψει, θα την ξεπεράσει;
Η Παιδεία, ο Πολιτισμός, η Μεσαία τάξη και η Ανταγωνιστικότητα συμπληρώνονται από ακόμα μια έννοια κλειδί: την κοινωνική συνοχή.
Όπου «συνοχή» δεν σημαίνει μόνο αναδιανομή εισοδήματος από τους ισχυρούς στους αδύνατους. Σημαίνει επίσης κοινή αίσθηση του ανήκειν. Ισχυρή συλλογική ταυτότητα. Εθνική συνοχή και εθνική συνείδηση. Που δεν καλλιεργούν εχθρότητα προς οποιονδήποτε ξένο. Αλλά υπερηφάνεια γι’ αυτό που είμαστε εμείς. Γιατί μόνον όσοι νιώθουν υπερήφανοι γι’ αυτό που είναι, σέβονται τον εαυτό τους. Γιατί μόνον όσοι σέβονται τον εαυτό τους, μπορούν να σεβαστούν και τους άλλους. Και μόνον όσοι σέβονται τον εαυτό τους, κερδίζουν και το σεβασμό των άλλων.
Ο πατριωτισμός είναι προϋπόθεση κοινωνικής συνοχής , αυτοπεποίθησης, ασφάλειας και ειρηνικής συνεργασίας με τους άλλους λαούς.
Αν χάναμε ποτέ την εθνική μας ταυτότητα θα μετατρεπόμασταν σε συνονθύλευμα τοπικισμών, χωρίς κοινές αναφορές, χωρίς συνεκτικούς δεσμούς, χωρίς αλληλεγγύη μεταξύ μας. Η ελληνική κοινωνία έχει πολύ ισχυρά στοιχεία συλλογικής ταυτότητας κι έχει κάθε λόγο να νιώθει υπερήφανη γι’ αυτά. Όσοι θεωρούν την εθνική συνείδηση και τη συλλογική μας ταυτότητα «κουσούρι» κάνουν λάθος! Πολύ σοβαρό λάθος. Κι έρχονται σε αντίθεση με τη συντριπτική πλειονότητα του ελληνικού λαού. Ο οποίος δεν διαπραγματεύεται ούτε την παράδοσή του, ούτε τον Πολιτισμό του, ούτε όλα όσα τον ενώνουν αιώνες τώρα.
Η Ελευθερία μας και η Ελληνικότητά μας είναι αδιαπραγμάτευτα αγαθά.
Η ιδεολογική ταυτότητα της Νέας Δημοκρατίας βοηθά να απαντήσουμε και στο επόμενο ερώτημα: Ποια είναι τα πολιτικά μας προτάγματα; Οι μεταρρυθμίσεις! Μεγάλες, αλλεπάλληλες και σαρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά χωρίς να αγνοούμε τις προσωρινές οδύνες που θα προκαλέσουν, ούτε τα προβλήματα που θα προκύψουν, βραχυχρόνια, εξ αιτίας τους.
Μεταρρυθμίσεις απολύτως σύμφωνες με τις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, με τις προσδοκίες του ελληνικού λαού, αλλά και με την ιδεολογική μας ταυτότητα: Μεταρρυθμίσεις που αναβαθμίζουν την Παιδεία, που ενισχύουν λαού, αλλά και με την ιδεολογική μας ταυτότητα: Μεταρρυθμίσεις που αναβαθμίζουν την Παιδεία, που ενισχύουν την Ανταγωνιστικότητα, που θωρακίζουν και στηρίζουν τη Μεσαία τάξη και τη μικρομεσαία επιχείρηση, μεταρρυθμίσεις που αποκαθιστούν την κοινωνική συνοχή και την εθνική αυτοπεποίθηση.
Αλλά και μεταρρυθμίσεις που προχωρούν μεθοδικά, χωρίς να διαλύουν τον κοινωνικό ιστό. Μεταρρυθμίσεις που γεννούν δυναμική, όχι μεταρρυθμίσεις που ισοπεδώνουν! Μια προσεκτική στρατηγική φιλόδοξων μεταρρυθμίσεων, προσέχει όχι μόνο το τι θα αλλάξει, αλλά και το πώς και το πότε, για να μην εκτροχιαστεί.
Η ιδεολογική ταυτότητα και τα πολιτικά μας προτάγματα οδηγούν και στην απάντηση του τρίτου ερωτήματος: Ποια είναι η κοινωνική αναφορά της Νέας Δημοκρατίας και της μεταρρυθμιστικής στρατηγικής της;
Είναι η Μεσαία τάξη, εκείνη η κοινωνική κατηγορία που θίγεται σήμερα περισσότερο. Αυτή που παράγει ευκαιρίες, θέσεις απασχόλησης, πλούτο, φορολογικά έσοδα για το κράτος , διάχυση εισοδήματος στην υπόλοιπη κοινωνία και Πολιτισμό.
Η Μεσαία τάξη είναι η ραχοκοκαλιά της κοινωνίας και η μεγάλη πλειοψηφία του εκλογικού σώματος.
Και τη Μεσαία τάξη πρέπει να αγκαλιάσουμε και να την ανακουφίσουμε. Γιατί φυσικός εκπρόσωπός της είναι η Νέα Δημοκρατία.
Η Μεσαία τάξη δεν θέλει ανεύθυνες υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα. Θέλει υπευθυνότητα και αξιοπιστία. Θέλει πολιτικούς ηγέτες που δεν είναι υποχείρια έξωθεσμικών κέντρων. Θέλει ηγέτες που δεν υποκύπτουν σε πιέσεις ισχυρών ιδιωτών ή ισχυρών συντεχνιών.
Τέτοιος ηγέτης είναι ο Κώστας Καραμανλής. Συναινετικός, αλλά και αποφασιστικός. Πάντα πρόθυμος για ευρύτερες συνεργασίες. Αλλά κι έτοιμος να προχωρήσει μόνος, όταν πρόκειται να διασφαλίσει τα συμφέροντα της μεγάλης πλειονότητας της ελληνικής κοινωνίας. Κι αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό την πολύ υψηλή δημοφιλία του σε συνθήκες διεθνούς κρίσης. Εκεί που ο λαός μετράει τους ηγέτες του.
Οι πολιτικοί, άλλωστε, «προσκεκλημένοι» της Κοινωνίας είμαστε. Και η Κοινωνία γνωρίζει ότι δεν υπάρχουν «θαύματα» προς διανομήν. Αλλά ξέρει επίσης να ξεχωρίζει λάθη και πολιτικές κακοσμίες, από συμπεριφορές θάρρους, συνέπειας και προσφοράς.
Η Πολιτική σου δίνει το προνόμιο της απόφασης. Από το πώς θα το διαχειριστούμε κρινόμαστε όλοι. Κι από τη σχέση αυτής της απόφασης με την Πατρίδα και τη Δημοκρατία. Κι από την ευθύνη που συνεπάγεται το προνόμιο αυτό.
Γι’ αυτό, άλλωστε, και δεν έχουμε άλλη επιλογή παρά να δείξουμε μηδενική ανοχή στα σκάνδαλα. Και να είμαστε άτεγκτοι απέναντι σε όσους προσβάλλουν το ήθος του δικού μας πολιτεύματος.
Από το πώς θα διαχειριστούμε αυτό το προνόμιο της πολιτικής απόφασης κρινόμαστε όλοι. Κι από την ευθύνη που απορρέει απ’ αυτό. Και κρινόμαστε απ’ όλη την κοινωνία. Ιδιαίτερα, όμως, κρινόμαστε από τη Μεσαία τάξη.
Ο κοινωνικός φιλελευθερισμός, όπως τον ορίσαμε, είναι η ιδεολογική μας ταυτότητα. Οι μεταρρυθμίσεις είναι τα προτάγματά της. Η Μεσαία τάξη είναι η κοινωνική της αναφορά.
Ας δούμε τώρα τι όραμα συνθέτουν όλα αυτά για την Ευρώπη και την Πολιτική της Ολοκλήρωση:
Πρώτον, θέλουμε την Πολιτική Ένωση της Ευρώπης, δηλαδή τη σύγκλιση, όχι την ισοπέδωση των εθνών της, των λαών της και των πολιτισμών της. Θέλουμε τα εθνικά κράτη της πρωταγωνιστές, όχι «παρίες» της Πολιτικής Ολοκλήρωσης. Οι εθνικές εξουσίες βρίσκονται υπό το διαρκή έλεγχο των δημοκρατικών θεσμών. Η ευρωγραφειοκρατία όμως βρίσκεται πολύ μακριά από τον έλεγχο οποιουδήποτε. Και πολύ κοντά στην «επιρροή» ομάδων πίεσης, ειδικών συμφερόντων, ισχυρών lobbies.
Μέχρι στιγμής, η κυριαρχία της ευρώγραφειοκρατίας παράγει ένα διευρυνόμενο δημοκρατικό έλλειμμα. Το οποίο, στη συνέχεια, προκαλεί την καχυποψία των ευρωπαϊκών λαών απέναντι στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Τέτοια καχυποψία προκάλεσε, ως τώρα, τρία αρνητικά δημοψηφίσματα: Στη Γαλλία και την Ολλανδία το 2005, κατά του Ευρωσυντάγματος. Και στην Ιρλανδία το 2007, κατά της αναθεωρημένης συνταγματικής Συνθήκης.
Πρέπει να εξουδετερώσουμε αυτό το δημοκρατικό έλλειμμα. Πρέπει να εξαλείψουμε αυτή την καχυποψία. Οι εθνικοί αντιπροσωπευτικοί θεσμοί πρέπει να παίξουν μεγαλύτερο , όχι μικρότερο ρόλο. Δηλαδή το Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να συνεργαστεί περισσότερο με τα εθνικά κοινοβούλια. Σύμμαχος για τη Πολιτική Ολοκλήρωση της Ευρώπης είναι τα εθνικά κοινοβούλια, όχι η ευρώγραφειοκρατία. Αυτό πρέπει να γίνει καθαρό.
Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρέπει να εγκαταλείψει το μονεταριστικό δογματισμό της. Και να υιοθετήσει μακροχρόνια αναπτυξιακό και μεσοπρόθεσμα σταθεροποιητικό ρόλο. Να ισορροπεί τους κινδύνους από τον πληθωρισμό με τους κινδύνους από την στασιμότητα και την ύφεση. Όχι να αδιαφορεί για την επερχόμενη ύφεση, προκειμένου να καταπολεμήσει ένα σχετικά χαμηλό πληθωρισμό, όπως συνέβη πέρσι το καλοκαίρι.
Τρίτον, χρειαζόμαστε περισσότερους πόρους για την Ευρώπη. Ο κοινοτικός προϋπολογισμός που κάποτε έφτανε στο ανεπαρκές 1,12% του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ, σήμερα με διπλάσια και πολύ πιο ανομοιογενή μέλη έχει πέσει ακόμα χαμηλότερα: δεν ξεπερνά ούτε το 0,9% του κοινοτικού ΑΕΠ. Η Αμερική όμως, πριν την κρίση, δαπανούσε για τις δικές της πολιτείες τα εικοσαπλάσια! Και σήμερα, μετά την κρίση, δαπανά ακόμα περισσότερα. Εμείς, πως θα έχουμε περισσότερη Ευρώπη με λιγότερα χρήματα;
Είναι απαραίτητη η δημοσιονομική πειθαρχία στην Ευρώπη. Αλλά αυτό αφορά τους εθνικούς προϋπολογισμούς, οπου γίνονται τεράστιες δαπάνες και τεράστιες σπατάλες. Δεν μπορεί να αφορά το απειροελάχιστο 0,9% του ΑΕΠ που δίνεται στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.
Χρειαζόμαστε, λοιπόν, περισσότερα χρήματα για τον Ευρωπαϊκό Προϋπολογισμό και μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία στους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Τέταρτον, η Ευρώπη χρειάζεται κοινά σύνορα. Το είπε πρόσφατα η Μέρκελ. Έσπευσε να συμφωνήσει μαζί της ο Σαρκοζύ. Δεν έχει σημασία πού θα τεθούν τα γεωγραφικά σύνορα της Ευρώπης. Σημασία έχει ότι η Ενωμένη Ευρώπη δεν μπορεί να επεκτείνεται επ’ άπειρον. Διότι ότι «τεντώνει» υπερβολικά στο τέλος «ξεχειλώνει». Όσοι θέλουν Ευρώπη χωρίς σύνορα, υπονομεύουν τελικά τις κοινές αξίες, τα κοινά πρότυπα και τα κοινά ιδανικά των Ευρωπαίων. Και δεν μπορεί να υπάρξει Πολιτική Ένωση χωρίς κοινές αξίες, κοινά ιδανικά, κοινά προτάγματα, κοινή αίσθηση του ανήκειν.
Όσον αφορά την Ελληνική θέση για την ένταξη της Τουρκίας ότι δηλαδή η πλήρης συμμόρφωση προς το κοινοτικό κεκτημένο θα οδηγήσει σε πλήρη ένταξη αυτή η θέση εξυπηρετεί πλήρως τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας. Χωρίς να αντίκειται στην προηγούμενη θέση για τα γεωγραφικά σύνορα της Ευρώπης.
Γιατί μια Τουρκία που συμμορφώνεται πλήρως με το κοινοτικό κεκτημένο τη στιγμή που εντάσσεται και αναλαμβάνει την υποχρέωση να το τηρεί πλήρως στο εξής , θα είναι μια Τουρκία πολύ διαφορετική και πολύ λιγότερο επικίνδυνη απ’ ότι την γνωρίσαμε ως σήμερα.
Βέβαια, το τι ακριβώς θα κάνει η Τουρκία, δεν εξαρτάται από μας. Ενώ, το ποια Ευρώπη θα υπάρξει εξαρτάται και από μας. Και τη θέλουμε πολιτικά ενωμένη. Και η Ελλάδα θα νιώθει ασφαλής μέσα σε μια πολιτικά ενωμένη Ευρώπη, είτε η Τουρκία συμμορφωθεί και προσχωρήσει σ΄ αυτήν, είτε όχι.
Πέμπτον, χρειάζεται να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης της Ευρώπης. Μέχρι τώρα είχαμε μάθει να θεωρούμε το Περιβάλλον ως ένα «περιορισμό» για την ανάπτυξη. Σήμερα πρέπει να το δούμε ως προϋπόθεση και ως μοχλό ανάπτυξης.
Κάποιοι μιλούν για «πράσινη ανάπτυξη». Ενδιαφέρουσα ιδέα, αλλά νομίζω ότι χρειαζόμαστε κάτι πολύ πιο τολμηρό. Μια ολοκληρωμένη περιβαλλοντική πολιτική πηγαίνει πολύ μακρύτερα απ’ αυτό που συνήθως ονομάζεται «πράσινη ανάπτυξη». Αξιοποιεί τα κατάλοιπα κάθε παραγωγικής ή καταναλωτικής διαδικασίας μετατρέπει τα σκουπίδια σε πηγή ενέργειας, ανακυκλώνει τα υδάτινα αποθέματα, μειώνει το κόστος δεν το αυξάνει, πολλαπλασιάζει τους παραγωγικούς πόρους δεν τους λεηλατεί, επενδύει σε τεχνολογίες που μετατρέπουν τις «ανανεώσιμες» σε πηγές φθηνής ενέργειας.
Όλα αυτά συνοψίζουν τη στρατηγική για τις μεγάλες ευρωπαϊκές προκλήσεις των επομένων ετών: Περισσότερη Ευθύνη στις εθνικές κυβερνήσεις. Περισσότερους πόρους στον Κοινοτικό προϋπολογισμό. Περισσότερη συμπληρωματικότητα ανάμεσα στα κοινοτικά και τα εθνικά αντιπροσωπευτικά όργανα. Περισσότερο αναπτυξιακό προσανατολισμό και λιγότερο μονεταριστικό δογματισμό από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Διαφορετικό μοντέλο ανάπτυξης για την Ευρώπη συνολικά. Περισσότερη έμφαση στις κοινές αξίες και τα κοινά ιδανικά των Ευρωπαίων και κοινά γεωγραφικά σύνορα για την Ευρώπη.
Όλα αυτά είναι απαραίτητα πλέον για να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Πολιτική Ολοκλήρωση. Η Νέα Δημοκρατία είναι ιστορικά η πρώτη ευρωπαϊκή δύναμη της Ελλάδας. Είναι ακόμα η συνεπέστερη και πιο αξιόπιστη. Το ότι είναι ιστορικά πρώτη το γνωρίζουν όλοι: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έβαλε την Ελλάδα στην ΕΟΚ τριάντα χρόνια πριν. Είναι αλήθεια, βέβαια, ότι και ο Κώστας Σημίτης έβαλε την Ελλάδα στη ευρωζώνη το 2000. Όμως, ανάμεσά στα δύο αυτά μεγάλα ιστορικά βήματα υπάρχει μια μεγάλη διαφορά: Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έβαζε την Ελλάδα στην ΕΟΚ ήταν μόνος του, δεν είχε τη στήριξη κανενός. Αντίθετα, όταν το ΠΑΣΟΚ του κ. Σημίτη έβαζε την Ελλάδα στην ευρωζώνη, η Νέα Δημοκρατία στήριζε τον εθνικό στόχο.
Η Νέα Δημοκρατία, επομένως, είναι και η συνεπέστερη ευρωπαϊκή δύναμη. Υποστηρίζει την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, πάντα είτε βρίσκεται στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση. Σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ, που άλλα κάνει όταν είναι κυβέρνηση, κι άλλα όταν βρίσκεται στην αντιπολίτευση.
Όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής άνοιγε για την Ελλάδα την «ομπρέλα» προστασίας της Ευρώπης, βρεθήκαμε μπροστά σε λυσσώδη εσωτερική αντίδραση. Ήμουν στη Βουλή το 1979, όταν ψηφίζαμε την ένταξή μας, την ώρα που το ΠΑΣΟΚ αποχωρούσε από την αίθουσα καταγγέλλοντας! Για σκεφτείτε η σημερινή καταιγίδα να μας έβρισκε μόνους. Θα μας είχε γονατίσει. Ευτυχώς που τότε το κοφτερό μάτι του Κωνσταντίνου Καραμανλή διέσχισε το μέλλον.
Πράγματι, η Νέα Δημοκρατία είναι και η πιο αξιόπιστη ευρωπαϊκή δύναμη. Υποστηρίζει το σωστό για τη χώρα και μόνη και μετά πολλών. Συνήθως, βέβαια, μόνη. Η Νέα Δημοκρατία νιώθει υπερήφανη για την πολιτική της στάση μέχρι σήμερα. Δεν κραύγαζε ποτέ «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο », όπως έκανε το ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του ’70. Ούτε ταυτίστηκε με την ευρω γραφειοκρατία, όπως έκανε το ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του ’90.
Είμαστε, λοιπόν, ευρωπαϊστές και ριζοσπάστες ταυτόχρονα. Και η Νέα Δημοκρατία, είναι η παράταξη που μόνιμα καλείται να ανορθώνει τη χώρα. Προσέξτε: Το 2004 η ανεργία στην Ελλάδα ήταν 11,2% όταν παντού στον υπόλοιπο κόσμο υπήρχε ανάπτυξη. Σήμερα, μέσα στην δίνη της παγκόσμιας κρίσης, η ανεργία στην Ελλάδα βρίσκεται στο 9%. Φανταστείτε: σε συνθήκες παγκόσμιας κρίσης έχουμε σήμερα αισθητά λιγότερη ανεργία απ’ ότι το 2004, όταν υπήρχε παγκόσμια οικονομική άνθιση. Πώς συνέβη αυτό το «παράδοξο»; Απλούστατα, η ΝΔ θωράκισε τα τελευταία χρόνια την Ελληνική οικονομία. Κι όταν ενέσκηψε η παγκόσμια κρίση, τη βρήκε πολύ πιο ανθεκτική.
Το 2004 το έλλειμμα στην Ελλάδα ήταν πάνω από 7% του ΑΕΠ, ενώ όλες οι άλλες χώρες είχαν ελλείμματα πολύ μικρότερα από το 3%. Σήμερα, μέσα στην διεθνή κρίση και εξ αιτίας της, το δημοσιονομικό μας έλλειμμα υπολογίζεται γύρω στο 4% για το 2009, ενώ στις περισσότερες άλλες χώρες κυμαίνεται από 5 ως 13%!
Φανταστείτε: σήμερα, μέσα στην κρίση , η Ελλάδα έχασε λιγότερο έδαφος απ ’ ότι οι εταίροι της . Η Νέα Δημοκρατία, πράγματι, θωράκισε την Ελληνική οικονομία. Κι αυτό φάνηκε όταν προέκυψε η διεθνής κρίση. Για πολλούς μήνες το ΠΑΣΟΚ, αντίθετα, υποβάθμιζε την κρίση. Σχεδόν με «ανέμελη αθωότητα». Έβλεπε μπροστά του το «τέρας» της κρίσης και υποκρινόταν ότι ψάχνει τα ίχνη του για να το βρει.
Κι ύστερα, ξαφνικά, παραδέχθηκε την ύπαρξη της κρίσης, κι αντέστρεψε τη στάση του. Και σήμερα, αυτοί που καταχρέωσαν τον τόπο δια βίου, ανοίγουν τον ανεμιστήρα της κινδυνολογίας και κάνοντας το ψέμα αλήθεια προσπαθούν να μας σερβίρουν ψευτοδιαγγέλματα σωτηρίας. Από μια κρίση, που μόλις χθες αρνιόντουσαν την ύπαρξή της!
Φίλες και φίλοι,
Οι κρίσεις συγκλονίζουν τις κοινωνίες. Αλλά και τις αφυπνίζουν!
Τις υποχρεώνουν να αλλάξουν αυτά που άλλοτε δεν τολμούσαν. Αποτελούν δοκιμασίες, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν και λυτρωτικά.
Φτάνει να υπάρχουν σταθερές κυβερνήσεις. Που ξέρουν τι θέλουν. Που δεν υποκύπτουν σε εκβιασμούς. Που δεν ακολουθούν λαϊκίστικους πειρασμούς, δεν σηκώνουν «σημαίες ευκαιρίες», αλλά αφουγκράζονται τις ανάγκες και τις ελπίδες του λαού. Που δεν προσπαθούν να εντυπωσιάσουν με εύκολα λόγια, αλλά αποδεικνύουν την αξία τους σε δύσκολες στιγμές .
Που δεν ανέχονται σκανδαλώδεις συμπεριφορές, αλλά και δεν υποκύπτουν στη σκανδαλολογία. Που κρατάνε «γερό τιμόνι» στις τρικυμίες. Τέτοια παράταξη είναι η Νέα Δημοκρατία. Και τέτοιος ηγέτης είναι ο Κώστας Καραμανλής. Γι’ αυτό και ο λαός είναι μαζί του.
Γιατί μάχεται να βγάλει τον τόπο από την παγκόσμια καταιγίδα με τις λιγότερες συνέπειες. Σε πείσμα της προπαγάνδας που μαίνεται. Και θα κερδίσει το προσωπικό του στοίχημα και το δικό μας το στοίχημα, για το λαό και την πατρίδα. Πράγματι, η λαβωμένη οικονομία σιγά-σιγά σηκώνει κεφάλι. Στο βάθος του ορίζονται φαίνονται ήδη τα πρώτα σήματα της επερχόμενης ανάκαμψης. Κι ας συνεχίζουν να κινδυνολογούν.
Η Νέα Δημοκρατία δεν προβάλλει καμιά «βεβαιότητα» καταστροφής.
Πιστεύει στο μέλλον της χώρας.
Πιστεύει στις αστείρευτες ικανότητες του λαού μας.
Πιστεύει στις προοπτικές της Πολιτικής Ευρώπης.
Μέσα στην κρίση δεν κοιτάμε πίσω, κοιτάμε μπροστά.
Η Ελλάδα, έτσι κι αλλιώς, έχει τεράστια αναξιοποίητα συγκριτικά πλεονεκτήματα. Που η κρίση τη βοηθά να τα ανακαλύψει. Και μετά την κρίση, θα τα αξιοποιήσει και θα φύγει μπροστά με ταχύτατους αναπτυξιακούς ρυθμούς.
Φτάνει να μη χάσει το βηματισμό της. Φτάνει να μη χάσει τον προσανατολισμό της. Φτάνει να χαλυβδώνει κάθε μέρα την ενότητά της. Φτάνει να περάσει τις μεταρρυθμίσεις που χρόνια τώρα ωριμάζουν και που τώρα ήλθε η ώρα τους.
Η Νέα Δημοκρατία είναι η εγγύηση ότι θα συμβούν όλα αυτά.
Κι αυτό είναι το ακαταμάχητο πλεονέκτημά της. Σε συνθήκες κρίσης, όταν άλλοι περιγράφουν ένα μέλλον «ζοφερό», η Νέα Δημοκρατία εμπνέει σιγουριά.
Όταν άλλοι μιλούν για «αναπόφευκτη καταστροφή», η Νέα Δημοκρατία εμπνέει αυτοπεποίθηση. Αυτό ακριβώς που έχει ανάγκη ο ελληνικός λαός, αυτό που έχει ανάγκη κάθε λαός σε δύσκολες στιγμές: Σιγουριά και αυτοπεποίθηση.
Κι αυτό ακριβώς οφείλουμε να του προσφέρουμε, ανεβάζοντας τους δικούς μας, νέοδημοκρατικούς δείκτες συσπείρωσης.
Οι ευρωεκλογές μας προσφέρουν αυτή την ευκαιρία. Και στις ευρωεκλογές θα το δείξουμε. Αν θέλουμε να βοηθήσουμε τον τόπο μας σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές, αν θέλουμε να οδηγήσουμε ξανά στη νίκη της παράταξής μας, αρκεί να ενστερνιστούμε αυτές τις δύο λέξεις: Σιγουριά κι Αυτοπεποίθηση.
Και μια ακόμα: την Ελπίδα
Στις δύσκολες στιγμές, Ελπίδα!
Μπροστά σε μεγάλα εμπόδια, Ελπίδα!
Όταν οι «σειρήνες» κινδυνολογούν, Ελπίδα!
Όχι την ελπίδα της παθητικής προσμονής.
Αλλά την μαχητική ελπίδα που μας δίνουν οι ιδέες μας , οι αξίες μας , και η πίστη στις δυνατότητες της Ελλάδας.
Στο όνομα αυτής της πίστης ο ποιητής μας, ο Ελύτης, μας έδωσε ξεκάθαρη την εντολή: Να προτρέχει του χρόνου, ο χτύπος της καρδιάς μας!
Από αγάπη για αυτόν τον τόπο.
Όποιος προσφέρει τέτοιαν ελπίδα και τέτοια πίστη στο λαό μας, θα τον κερδίσει. Και στις ευρωεκλογές και μετά απ’ αυτές.
Σιγουριά, Αυτοπεποίθηση και Ελπίδα. Και να προτρέχει του χρόνου, ο χτύπος της καρδιάς μας!
Σας ευχαριστώ πολύ».
Ομιλία του Υπουργού Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά σε εκδήλωση του Ινστιτούτου Δημοκρατίας "Κωσταντίνος Καραμανλής", με θέμα "προκλήσεις και προοπτικές για την Ε.Ε.". Αθήνα, 18/5/09. Αναδημοσίευση από το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Φωτογραφία: εφημερίδα "Εθνος"