Η Τουρκία, η Ινδία και οι S-400

γράφει ο Ανδρέας Καρατζής

Το ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα S-400 πέρα από τη στρατιωτική του σημασία, έχει αποκτήσει και μία αντίστοιχη διπλωματική. Οι S-400 έχουν πωληθεί από τη Ρωσία στη Λευκορωσία, στην Τουρκία, στην Ινδία και στην Αλγερία, ενώ έχουν αναπτυχθεί από τη Μόσχα και τη Συρία.

Από το 2009 η Ουάσιγκτον και η Άγκυρα είχαν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την πώληση στην Τουρκία του συστήματος Patriot, χωρίς αποτέλεσμα. Το 2017, η Τουρκία αγόρασε το ρωσικό σύστημα, ως αποτέλεσμα και της βοήθειας που προσέφερε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στον Ταγίπ Ερντογκάν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.

Από εκεί και πέρα τα γεγονότα είναι γνωστά. Η Τουρκία αποβλήθηκε από το πρόγραμμα του F-35 και τον Δεκέμβριο 2020 της επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις ΗΠΑ που αφορούσαν την πολεμική της βιομηχανία.

Η Ινδία έχει επίσης αγοράσει τους S-400, των οποίων η παραλαβή θα γίνει στο τέλος του 2021 και η Ουάσιγκτον την απειλεί με κυρώσεις. Διαβάστε περισσότερα εδώ: https://www.geoeurope.org/2021/04/05/i-toyrkia-i-india-kai-oi-s-400/

Επιστολικά πραξικοπήματα κι άλλα ισλαμιστικά τερτίπια

Μόνον οι έλληνες δημοσιογράφοι εξεπλάγησαν από τις πολιτικές εξελίξεις που δρομολογήθηκαν στην γειτονική μας χώρα, από την ανοικτή επιστολή των απόστρατων ναυάρχων προς κάθε… «ενδιαφερόμενο». Η παρουσίαση του όλου θέματος, οι ερωτήσεις που απευθύνουν προς τους ειδικούς των διεθνών σχέσεων και των ελληνοτουρκικών καθώς, και ο σχολιασμός τους, δείχνει ξεκάθαρα πως οι «παντογνώστες» μας δεν έχουν ιδέα για το τι πραγματικά συμβαίνει.

Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Ουδέποτε έχει επιχειρηθεί πραξικόπημα με επιστολή! Ούτε καν σαν ιδέα δεν στέκει! Η τουρκική κοινωνία ακόμη ταλανίζεται από την τροπή που πήραν τα πράγματα από το δήθεν πραξικόπημα του 2016 κι έπειτα· επομένως, δεν υπήρχε καμία περίπτωση ο οποιοσδήποτε στρατιωτικός, πολύ δε περισσότερο του ναυτικού, να μην είναι προσεκτικός στη συμπεριφορά και την έκφρασή του.

Ο στρατός στην Τουρκία, εδώ και δύο δεκαετίες τουλάχιστον δεν συνιστά πολιτική παράμετρο στη διακυβέρνηση της χώρας. Τουλάχιστον όχι με την έννοια που γνωρίζαμε κατά το παρελθόν. Τί ακριβώς συνέβη και «ξαφνικά» κάποιοι απόστρατοι – ή και εν ενεργεία, δεν έχει σημασία – θυμήθηκαν τον ρόλο τους;

Η απάντηση είναι απλή. Το καθεστώς Ερντογάν σε συνεννόηση με ισλαμιστές στρατιωτικούς, έβγαλε έναν ακόμη άσσο από το μανίκι με σκοπό την αλλαγή της ατζέντας και την υποστήριξη του με την αποκάλυψη αντιφρονούντων και τον εκφοβισμό των διαφωνούντων που ως άμεση συνέπεια θα έχει την ποινικοποίηση της ελεύθερης έκφρασης. Δυστυχώς για την Τουρκία, κάποιοι από τα πιο φιλελεύθερα και προοδευτικά στοιχεία της παρασύρθηκαν και την πάτησαν σαν αγράμματοι.  

Αλλαγή της ατζέντας. Το καθεστώς Ερντογάν έχει αποτύχει σχεδόν παντού. Από την εξωτερική πολιτική και τα εξοπλιστικά, μέχρι την παιδεία και τον πολιτισμό. Κάθε μέρα που περνάει αυτή η αποτυχία γίνεται ολοένα και πιο έντονα επώδυνη για τους πολίτες αλλά και για το σαράι στην Άγκυρα. Οι μόνοι που δεν το αντιλαμβάνονται είναι τα πλήθη των τούρκων εθνικιστών κι ισλαμιστών, οι γερμανοί, οι ισπανοί, οι ιταλοί, οι ούγγροι, οι μαλτέζοι… Ακόμη και στον ισλαμικό κόσμο, οι φιλοδοξίες των τούρκων προκαλούν την αντίδραση των παραδοσιακών δυνάμεων όπως η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία. Παράλληλα, ο εθνικισμός που θέλει να προβάλλει ένα πρόσωπο πιο «καθαρό» απαξιώνοντας την κεμαλική του διάσταση, έχει προκαλέσει σύγχυση κι εκνευρισμό μέσα στους εθνικιστικούς κύκλους οι οποίοι αποτελούν - ακόμη - προνομιακό πεδίο των εθνολαϊκιστών του κεμαλισμού.

Εκφοβισμός και ποινικοποίηση της ελεύθερης έκφρασης. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση. Για το Ισλάμ και μάλιστα για την τουρκική εκδοχή του, κάθε άποψη που δεν ταυτίζεται με την επίσημη άποψη της ηγεσίας δεν θεωρείται μειοψηφική και δεν είναι σεβαστή – όπως συμβαίνει σε όλες τις ελεύθερες και δημοκρατικές κοινωνίες αλλά, εχθρική απέναντι στο ίδιο το κράτος και τον λαό. Κάθε ένας που εκφράζει ελεύθερα την άποψή του είναι ένας εν δυνάμει κίνδυνος και αντιμετωπίζεται αναλόγως.

Ο τουρκικός στρατός, μετά από δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια διακυβέρνησης Ερντογάν έχει απολέσει τον χαρακτήρα του. Ο ρόλος του έχει απαξιωθεί συνταγματικά και έχουν ανέλθει στα ανώτερα κλιμάκια ισλαμιστές που έχουν διαβρώσει το έδαφος κάτω από τον άλλοτε κραταιό πυλώνα του έθνους και της χώρας.

Το δήθεν πραξικόπημα του 2016, το οποίο κατά τύχη έζησα εκ του σύνεγγυς, έδωσε την δικαιολογία που είχαν ανάγκη οι ισλαμιστές για την μεταβολή του πολιτεύματος. Η εκκαθάριση κάθε δημοκρατικού παράγοντα εντός κι εκτός του στρατεύματος δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Τώρα ήρθε η ώρα κάποιων που είχαν μπει στο στόχαστρο και θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πως θα εξελιχθεί η όλη κατάσταση. Όχι μόνον από νομικής και πολιτικής απόψεως αλλά και κοινωνικής. Να δούμε ποια θα είναι και η αντίδραση απέναντι στους διπλωμάτες και την δική τους ανοικτή επιστολή.

Εν πάση περιπτώσει, όλη αυτή η ιστορία, μας δείχνει και κάτι ακόμη και καλό θα είναι να το έχουμε υπόψη μας. Μας δείχνει ότι το καθεστώς Ερντογάν, οι ιμάμηδες και οι σεΐχηδες πίσω από τα πρόσωπα της τουρκικής κυβέρνησης, αισθάνονται πως δεν έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Δεν έχουν τον απόλυτο έλεγχο! Οι αμήχανες αντιδράσεις και των λοιπών κομμάτων αυτό καταδεικνύει.

Εμάς μας αφορά; Όχι, παρά μόνον στο βαθμό που η ισορροπία των δυνάμεων μεταβληθεί για το καθεστώς που έχουμε απέναντί μας. Όμως, μετά από 18-20 ολόκληρα χρόνια των ισλαμιστών στην εξουσία, έχει διαμορφώθεί στην γειτονική μας χώρα μια νοοτροπία και κουλτούρα που θα απειλεί από εδώ και στο εξής όχι μόνον την εθνική μας ακεραιότητα αλλά και την ίδια την Ιστορία και τον πολιτισμό της Δύσης.

Από την άλλη, όσο η Ευρώπη θα επιτρέπει σε ισλαμιστές, σε τούρκους και τουρκογενείς ισλαμιστές, να παραμένουν στα εδάφη της, να ωφελούνται προνομίων και διευκολύνσεων και να συνεργάζεται μαζί τους τόσο περισσότερο θα διακινδυνεύει το μέλλον μας.

Η γεωπολιτική της τέχνης και του εμπορίου

Δεν θα σας κουράσω σήμερα με μακροσκελές κείμενο ούτε και θα μοιραστώ μαζί σας πληροφορίες που δεν γνωρίζετε ή δεν υποψιαζόσαστε. Αφορμή γι' αυτό το μικρό άρθρο ήταν η ανάγνωση της εξαιρετικής ανάρτησης που δημοσίευσε η Dr. Caitlin R. Green στο προσωπικό της ιστολόγιο, υπό το τίτλο: «A very long way from home: early Byzantine finds atthe far ends of the world», αναφορικά με τα ρωμαϊκά και ελληνιστικά ευρήματα σε έναν χώρο που εκτείνεται πολύ πιο πέρα από τα γνωστά όρια της Δυτικής και Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

 

Όπως ο Arthur Stanley Pease σημειώνει στις «Notes on the Delphic Oracle and Greek Colonization», αλλά κι εγώ ο ίδιος σε παλαιότερη ερευνητική εργασία μου υπό τον τίτλο: «Essay onGreeks and their expansion in our region», ο ελληνισμός ήταν προορισμένος να βρεθεί πολύ πιο πέρα από τις εσχατιές του γνωστού τότε κόσμου και το σημαινόμενο στη προκειμένη περίπτωση δεν είναι η ίδια η γεωγραφική έκταση που καταλαμβάνει αλλά το ποιοτικό του περιεχόμενο το οποίο, δεν αναδεικνύεται από την βίαιη κατάληψη εδαφών και την επακόλουθη διαβρωτική διείσδυση στην καθημερινότητα και τις παραδόσεις άλλων λαών και πολιτισμών, όπως στην περίπτωση των τούρκικων φυλών που έσπειραν τον όλεθρο στο πέρασμά τους κι εξακολουθούν να βεβηλώνουν και να καταστρέφουν μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και να απαξιώνουν κάθε έννοια ιστορικής και πνευματικής παραγωγής/παρουσίας από την δυτική Κίνα μέχρι το Αιγαίο!

Αντίθετα, τόσο οι Έλληνες όσο και οι Ρωμαίοι στην συνέχεια, διαμόρφωσαν την συνείδηση και την ταυτότητά τους πρωτίστως μέσα από την τέχνη και το εμπόριο. Μέσα από διάλογο και τη συναλλαγή. Βεβαίως και κατέκτησαν. Ασφαλώς και διέπραξαν εγκλήματα κατά τόπους και κατά περίπτωση... βρείτε μου μία αυτοκρατορία παρθένα κι αμόλυντη· όμως, η ίδια τους η ηθική, η ιστορική τους ηθική, έθετε φραγμούς και όρια που αν και μπορούσαν επέλεγαν σχεδόν ποτέ να μην ξεπερνούν. Κι έτσι, το εμπόριο άνθισε κι έφερε χρήμα κι ευημερία. Και οι τέχνες έγιναν το όχημα προσέγγισης και μεταφοράς ιδεών κι αντιλήψεων. Η συσσώρευση υλικού και πνευματικού πλούτου κάνει την όποια σύγκριση με την οθωμανική λαίλαπα να μοιάζει μάλλον με κακόγουστο αστείο.

 

Αυτή είναι ακόμη μία πτυχή της Ιστορίας μας που δεν έχει ερευνηθεί σε βάθος και το κενό που φαίνεται πως δημιουργεί, επιτρέπει στους όποιους αναθεωρητές να μας εκθέτουν μία «ιστορική αλήθεια» που απέχει κατά πολύ από κάθε έννοια επιστημοσύνης κι αντικειμενικής θεμελίωσης.

Οφείλουμε επομένως να στρέψουμε το βλέμμα μας στην εμπορική δραστηριότητα, τις τέχνες, τα γράμματα και την καλλιτεχνική παραγωγή για να βρούμε απαντήσεις και για να αξιολογήσουμε επαρκώς νοοτροπίες και συμπεριφορές που έφτιαξαν τον κόσμο στον οποίο εμείς σήμερα ζούμε και προσπάθειες όπως αυτή της Dr. Green στοχεύουν προς τη σωστή κατεύθυνση.