Επιστολικά πραξικοπήματα κι άλλα ισλαμιστικά τερτίπια

Μόνον οι έλληνες δημοσιογράφοι εξεπλάγησαν από τις πολιτικές εξελίξεις που δρομολογήθηκαν στην γειτονική μας χώρα, από την ανοικτή επιστολή των απόστρατων ναυάρχων προς κάθε… «ενδιαφερόμενο». Η παρουσίαση του όλου θέματος, οι ερωτήσεις που απευθύνουν προς τους ειδικούς των διεθνών σχέσεων και των ελληνοτουρκικών καθώς, και ο σχολιασμός τους, δείχνει ξεκάθαρα πως οι «παντογνώστες» μας δεν έχουν ιδέα για το τι πραγματικά συμβαίνει.

Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Ουδέποτε έχει επιχειρηθεί πραξικόπημα με επιστολή! Ούτε καν σαν ιδέα δεν στέκει! Η τουρκική κοινωνία ακόμη ταλανίζεται από την τροπή που πήραν τα πράγματα από το δήθεν πραξικόπημα του 2016 κι έπειτα· επομένως, δεν υπήρχε καμία περίπτωση ο οποιοσδήποτε στρατιωτικός, πολύ δε περισσότερο του ναυτικού, να μην είναι προσεκτικός στη συμπεριφορά και την έκφρασή του.

Ο στρατός στην Τουρκία, εδώ και δύο δεκαετίες τουλάχιστον δεν συνιστά πολιτική παράμετρο στη διακυβέρνηση της χώρας. Τουλάχιστον όχι με την έννοια που γνωρίζαμε κατά το παρελθόν. Τί ακριβώς συνέβη και «ξαφνικά» κάποιοι απόστρατοι – ή και εν ενεργεία, δεν έχει σημασία – θυμήθηκαν τον ρόλο τους;

Η απάντηση είναι απλή. Το καθεστώς Ερντογάν σε συνεννόηση με ισλαμιστές στρατιωτικούς, έβγαλε έναν ακόμη άσσο από το μανίκι με σκοπό την αλλαγή της ατζέντας και την υποστήριξη του με την αποκάλυψη αντιφρονούντων και τον εκφοβισμό των διαφωνούντων που ως άμεση συνέπεια θα έχει την ποινικοποίηση της ελεύθερης έκφρασης. Δυστυχώς για την Τουρκία, κάποιοι από τα πιο φιλελεύθερα και προοδευτικά στοιχεία της παρασύρθηκαν και την πάτησαν σαν αγράμματοι.  

Αλλαγή της ατζέντας. Το καθεστώς Ερντογάν έχει αποτύχει σχεδόν παντού. Από την εξωτερική πολιτική και τα εξοπλιστικά, μέχρι την παιδεία και τον πολιτισμό. Κάθε μέρα που περνάει αυτή η αποτυχία γίνεται ολοένα και πιο έντονα επώδυνη για τους πολίτες αλλά και για το σαράι στην Άγκυρα. Οι μόνοι που δεν το αντιλαμβάνονται είναι τα πλήθη των τούρκων εθνικιστών κι ισλαμιστών, οι γερμανοί, οι ισπανοί, οι ιταλοί, οι ούγγροι, οι μαλτέζοι… Ακόμη και στον ισλαμικό κόσμο, οι φιλοδοξίες των τούρκων προκαλούν την αντίδραση των παραδοσιακών δυνάμεων όπως η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία. Παράλληλα, ο εθνικισμός που θέλει να προβάλλει ένα πρόσωπο πιο «καθαρό» απαξιώνοντας την κεμαλική του διάσταση, έχει προκαλέσει σύγχυση κι εκνευρισμό μέσα στους εθνικιστικούς κύκλους οι οποίοι αποτελούν - ακόμη - προνομιακό πεδίο των εθνολαϊκιστών του κεμαλισμού.

Εκφοβισμός και ποινικοποίηση της ελεύθερης έκφρασης. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση. Για το Ισλάμ και μάλιστα για την τουρκική εκδοχή του, κάθε άποψη που δεν ταυτίζεται με την επίσημη άποψη της ηγεσίας δεν θεωρείται μειοψηφική και δεν είναι σεβαστή – όπως συμβαίνει σε όλες τις ελεύθερες και δημοκρατικές κοινωνίες αλλά, εχθρική απέναντι στο ίδιο το κράτος και τον λαό. Κάθε ένας που εκφράζει ελεύθερα την άποψή του είναι ένας εν δυνάμει κίνδυνος και αντιμετωπίζεται αναλόγως.

Ο τουρκικός στρατός, μετά από δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια διακυβέρνησης Ερντογάν έχει απολέσει τον χαρακτήρα του. Ο ρόλος του έχει απαξιωθεί συνταγματικά και έχουν ανέλθει στα ανώτερα κλιμάκια ισλαμιστές που έχουν διαβρώσει το έδαφος κάτω από τον άλλοτε κραταιό πυλώνα του έθνους και της χώρας.

Το δήθεν πραξικόπημα του 2016, το οποίο κατά τύχη έζησα εκ του σύνεγγυς, έδωσε την δικαιολογία που είχαν ανάγκη οι ισλαμιστές για την μεταβολή του πολιτεύματος. Η εκκαθάριση κάθε δημοκρατικού παράγοντα εντός κι εκτός του στρατεύματος δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Τώρα ήρθε η ώρα κάποιων που είχαν μπει στο στόχαστρο και θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πως θα εξελιχθεί η όλη κατάσταση. Όχι μόνον από νομικής και πολιτικής απόψεως αλλά και κοινωνικής. Να δούμε ποια θα είναι και η αντίδραση απέναντι στους διπλωμάτες και την δική τους ανοικτή επιστολή.

Εν πάση περιπτώσει, όλη αυτή η ιστορία, μας δείχνει και κάτι ακόμη και καλό θα είναι να το έχουμε υπόψη μας. Μας δείχνει ότι το καθεστώς Ερντογάν, οι ιμάμηδες και οι σεΐχηδες πίσω από τα πρόσωπα της τουρκικής κυβέρνησης, αισθάνονται πως δεν έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Δεν έχουν τον απόλυτο έλεγχο! Οι αμήχανες αντιδράσεις και των λοιπών κομμάτων αυτό καταδεικνύει.

Εμάς μας αφορά; Όχι, παρά μόνον στο βαθμό που η ισορροπία των δυνάμεων μεταβληθεί για το καθεστώς που έχουμε απέναντί μας. Όμως, μετά από 18-20 ολόκληρα χρόνια των ισλαμιστών στην εξουσία, έχει διαμορφώθεί στην γειτονική μας χώρα μια νοοτροπία και κουλτούρα που θα απειλεί από εδώ και στο εξής όχι μόνον την εθνική μας ακεραιότητα αλλά και την ίδια την Ιστορία και τον πολιτισμό της Δύσης.

Από την άλλη, όσο η Ευρώπη θα επιτρέπει σε ισλαμιστές, σε τούρκους και τουρκογενείς ισλαμιστές, να παραμένουν στα εδάφη της, να ωφελούνται προνομίων και διευκολύνσεων και να συνεργάζεται μαζί τους τόσο περισσότερο θα διακινδυνεύει το μέλλον μας.

Η γεωπολιτική της τέχνης και του εμπορίου

Δεν θα σας κουράσω σήμερα με μακροσκελές κείμενο ούτε και θα μοιραστώ μαζί σας πληροφορίες που δεν γνωρίζετε ή δεν υποψιαζόσαστε. Αφορμή γι' αυτό το μικρό άρθρο ήταν η ανάγνωση της εξαιρετικής ανάρτησης που δημοσίευσε η Dr. Caitlin R. Green στο προσωπικό της ιστολόγιο, υπό το τίτλο: «A very long way from home: early Byzantine finds atthe far ends of the world», αναφορικά με τα ρωμαϊκά και ελληνιστικά ευρήματα σε έναν χώρο που εκτείνεται πολύ πιο πέρα από τα γνωστά όρια της Δυτικής και Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

 

Όπως ο Arthur Stanley Pease σημειώνει στις «Notes on the Delphic Oracle and Greek Colonization», αλλά κι εγώ ο ίδιος σε παλαιότερη ερευνητική εργασία μου υπό τον τίτλο: «Essay onGreeks and their expansion in our region», ο ελληνισμός ήταν προορισμένος να βρεθεί πολύ πιο πέρα από τις εσχατιές του γνωστού τότε κόσμου και το σημαινόμενο στη προκειμένη περίπτωση δεν είναι η ίδια η γεωγραφική έκταση που καταλαμβάνει αλλά το ποιοτικό του περιεχόμενο το οποίο, δεν αναδεικνύεται από την βίαιη κατάληψη εδαφών και την επακόλουθη διαβρωτική διείσδυση στην καθημερινότητα και τις παραδόσεις άλλων λαών και πολιτισμών, όπως στην περίπτωση των τούρκικων φυλών που έσπειραν τον όλεθρο στο πέρασμά τους κι εξακολουθούν να βεβηλώνουν και να καταστρέφουν μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής μας κληρονομιάς, και να απαξιώνουν κάθε έννοια ιστορικής και πνευματικής παραγωγής/παρουσίας από την δυτική Κίνα μέχρι το Αιγαίο!

Αντίθετα, τόσο οι Έλληνες όσο και οι Ρωμαίοι στην συνέχεια, διαμόρφωσαν την συνείδηση και την ταυτότητά τους πρωτίστως μέσα από την τέχνη και το εμπόριο. Μέσα από διάλογο και τη συναλλαγή. Βεβαίως και κατέκτησαν. Ασφαλώς και διέπραξαν εγκλήματα κατά τόπους και κατά περίπτωση... βρείτε μου μία αυτοκρατορία παρθένα κι αμόλυντη· όμως, η ίδια τους η ηθική, η ιστορική τους ηθική, έθετε φραγμούς και όρια που αν και μπορούσαν επέλεγαν σχεδόν ποτέ να μην ξεπερνούν. Κι έτσι, το εμπόριο άνθισε κι έφερε χρήμα κι ευημερία. Και οι τέχνες έγιναν το όχημα προσέγγισης και μεταφοράς ιδεών κι αντιλήψεων. Η συσσώρευση υλικού και πνευματικού πλούτου κάνει την όποια σύγκριση με την οθωμανική λαίλαπα να μοιάζει μάλλον με κακόγουστο αστείο.

 

Αυτή είναι ακόμη μία πτυχή της Ιστορίας μας που δεν έχει ερευνηθεί σε βάθος και το κενό που φαίνεται πως δημιουργεί, επιτρέπει στους όποιους αναθεωρητές να μας εκθέτουν μία «ιστορική αλήθεια» που απέχει κατά πολύ από κάθε έννοια επιστημοσύνης κι αντικειμενικής θεμελίωσης.

Οφείλουμε επομένως να στρέψουμε το βλέμμα μας στην εμπορική δραστηριότητα, τις τέχνες, τα γράμματα και την καλλιτεχνική παραγωγή για να βρούμε απαντήσεις και για να αξιολογήσουμε επαρκώς νοοτροπίες και συμπεριφορές που έφτιαξαν τον κόσμο στον οποίο εμείς σήμερα ζούμε και προσπάθειες όπως αυτή της Dr. Green στοχεύουν προς τη σωστή κατεύθυνση.

 

200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση: ο Ελληνισμός κι ο επαναστατικός εταιρισμός μέσα από την οπτική των Τούρκων

Αν και η επίσημη διδασκαλία της Ιστορίας, μέσω του εκπαιδευτικού μας συστήματος παρουσιάζει μία κοινά διαπιστωμένη προβληματική που δεν είναι αντικείμενο του παρόντος άρθρου, η εκτεταμένη βιβλιογραφία κι αρθρογραφία που διαρκώς εμπλουτίζεται αδιάφορα από το επίσημο εθνικό μας αφήγημα και παράλληλα με την ιστορική έρευνα, μας επιτρέπει να βλέπουμε τα πράγματα πλέον από μια πιο ευρεία γωνία θέασης. 

Τα νέα ευρήματα που έρχονται σταδιακά στην επιφάνεια αλλά και οι πολλές και διαφορετικές απόψεις που διατυπώνονται κι εκφράζονται μέσα στο πλαίσιο της αξιολόγησης και κατανόησης προσώπων και γεγονότων, διαψεύδουν μύθους, καταρρίπτουν προκαταλήψεις, ερμηνεύουν με μεγαλύτερη σαφήνεια το υλικό που έχουμε στα χέρια μας και ρίχνουν φως σε άγνωστες ή λιγότερο γνωστές πτυχές της Ιστορίας μας προσφέροντάς μας έτσι διέξοδο από την μονόχνοτη αφήγηση που εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να είναι ούτε ευχάριστη, ούτε διδακτική αλλά ούτε και παραγωγική.

Ωστόσο, στερούμαστε ακόμη εκείνης της κοινά παραδεκτής αλήθειας που θα μας αποκαλύψει σε όλη την έκταση και σε όλο το βάθος τους ζητήματα που άπτονται του παρόντος και του μέλλοντός μας.

Αξίζει να επισημάνουμε και μία άλλη παράμετρο. Συχνά, παραβλέπουμε τι λέει και τι ισχυρίζεται η άλλη πλευρά και το ενδιαφέρον μας δεν περιστρέφεται και γύρω από τις δικές της απόψεις κι εκτιμήσεις. Όμως, δεν έχει σημασία μόνον το τι λέμε ή τι πιστεύουμε εμείς!

Αν και αναγνωρίζουμε πως απαραίτητη προϋπόθεση στην κατανόηση κι αντιμετώπιση των «απέναντι» είναι η γνώση και των δικών τους θέσεων κι αντιλήψεων, δυστυχώς, ελάχιστες προσπάθειες έχουν γίνει προς αυτή τη κατεύθυνση. Αρκούμαστε στην αποσπασματική κι επιφανειακή επεξεργασία κάποιων ορισμένων αναφορών των σχολικών τους βιβλίων και νομίζουμε ή υποθέτουμε πως βλέπουμε ολόκληρη την εικόνα.

Το ιστορικό αφήγημα των Τούρκων κι ως εκ τούτου, ο αναθεωρητισμός που επιχειρούν στις μέρες μας επωφελείται αυτού του κενού. Οι Τούρκοι έχουν επενδύσει στην έλλειψη τεκμηρίων, την ιδεολογική υποκειμενικότητα και την αδυναμία της σύγχρονης ελληνικής παιδείας να στηρίξει επαρκώς την κριτική επεξεργασία όλων εκείνων των δεδομένων που στο τέλος-τέλος συγκροτούν την ταυτότητά μας και μπορούν να καλλιεργούν την εθνική μας συνείδηση μακρυά και πέρα από τις όποιες διαφορές· πολιτικές ή άλλες. Με άλλα λόγια, έχουν ποντάρει στην παθογένεια του πολιτικού και εκπαιδευτικού μας πολιτισμού και «κάνουν ταμείο» όσο εμείς δεν τα βρίσκουμε μεταξύ μας.

Οι εορτασμοί των διακοσίων ετών από το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης, αποτελεί μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για την επαναξιολόγηση της έως τώρα ιστορικής μας καταγραφής, δοκιμάζοντας διορθώσεις όπου χρειάζεται έτσι, ώστε ενισχυθεί ο ελληνισμός ο οποίος, εν πάση περιπτώσει, δεν τα έκανε όλα στραβά κι ανάποδα. Είχε και έχει τις επιτυχίες του κι έχει να επιδείξει κατακτήσεις, επιτεύγματα και προοπτικές.

Αναμφισβήτητα, κεντρικό ρόλο στην πραγμάτωση των ιδεών και των επιδιώξεων περί πολιτικής και κοινωνικής χειραφέτησης αλλά και εθνικής ανεξαρτησίας κατά τον 18^ο και 19^ο αιώνα, έπαιξαν οι κάθε είδους εταιρείες αλλάζοντας για πάντα το κοινωνικοπολιτικό τοπίο σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Μέσα από τον διάλογο, τη συνύπαρξη και την συλλογική δράση, η λειτουργία τους σηματοδότησε μία γενικευμένη προσπάθεια βελτίωσης της ανθρώπινης ζωής, εμφύσησε όνειρα κι ελπίδες, δημιούργησε προσδοκίες κι έδωσε νόημα στα φυσικά δικαιώματα του ανθρώπου.

Στην καθ' ημάς Ανατολή το όραμα μιας πιο δίκαιης κοινωνίας για όλους ανεξαιρέτως χωρίς εθνικές, θρησκευτικές, πολιτισμικές ή άλλες διακρίσεις επικοινωνήθηκε τόσο ξεκάθαρα κι είχε τόσο μεγάλο αντίκτυπο στην αυτοσυνειδησία των Οθωμανών, σε σημείο που να μην μπορεί η Υψηλή Πύλη και η ισλαμική διανόηση να αντιδράσουν.

Οι μυστικές κι επαναστατικές εταιρείες, όπως οι τεκτονικές οργανώσεις και η Φιλική Εταιρεία, αποτελούν εκφάνσεις αυτού του φαινομένου και οδήγησαν σε πολύ συγκεκριμένα πολιτικά και κοινωνικά αποτελέσματα. Εκείνο που θα πρέπει να μας απασχολήσει δεν είναι το αν αλλά το πως και σε ποιο βαθμό συνδέονται μεταξύ τους.

Από την άλλη πλευρά, η ισλαμιστική κι εθνικιστική διανόηση στην Τουρκία του παρόντος εξετάζει το τεκτονικό κίνημα αλλά και κάθε επαναστατική και πατριωτική κίνηση μέσα από το πρίσμα της ισλαμικής παράδοσης και της οθωμανικής κοσμοθεωρίας ενώ, είναι έκδηλο το μένος που αμφότερες τρέφουν απέναντι στους Έλληνες και τους άλλους βαλκάνιους λαούς αφού τόλμησαν να σηκώσουν κεφάλι στην κραταιά αυτοκρατορία τους.

Παρά τις θεμελιώδεις διαφορές τους, και τις δύο σχολές σκέψης, τις ενώνει το μίσος που αισθάνονται μαζί με τον φόβο που άφοβα εκδηλώνεται ταυτόχρονα, επιβεβαιώνοντας πως οι επιπτώσεις της δράσης των Φιλικών στη Ιστορία τους υπήρξε καταλυτική.

Το είδος και το ύφος του αγώνα των Φιλικών σάρωσε την καθ’ ημάς Ανατολή και η εθνική ανεξαρτησία των Ελλήνων δικαίως μπορεί να θεωρείται η πρώτη μεγάλη νίκη των εθνών επί του ισλαμισμού που ήθελε και θέλει τον άνθρωπο έρμαιο της θρησκευτικής και πολιτικής διαστροφής ιμάμηδων και σεΐχηδων. Μέσα από τον αγώνα των Ελλήνων, το ευρωπαϊκό πνεύμα ανέκτησε - και δεν κατέκτησε - γεωγραφικά και πολιτισμικά ό,τι είχε χαθεί τους περασμένους αιώνες.

Αν το ερώτημα είναι κατά πόσο η Φιλική Εταιρεία πέτυχε τον σκοπό της κι ολοκλήρωσε τον κύκλο της με την ίδρυση του πρώτου ελληνικού κράτους, την απάντηση να μην την δώσουμε εμείς αλλά, ας αφήσουμε τους Τούρκους να απαντήσουν μια και ακόμη και σήμερα, στο άκουσμα και μόνον των λέξεων Φιλική Εταιρεία, ισλαμιστές κι εθνικιστές φρίττουν καθώς, αναγνωρίζουν στη Φιλική Εταιρεία την διάλυση του κοινωνικού και πολιτικού τους οικοδομήματος χωρίς όμως να περιορίζονται σε αυτή τη διαπίστωση. Προχωρούν ένα ακόμη βήμα πιο πέρα.

Θεωρούν πως τόσο η «Μεγάλη Ιδέα» όσο και το ζήτημα της ένωσης της Κύπρου με τον εθνικό κορμό όχι μόνον απέτυχαν αλλά εξακολουθούν μέσα από τις ίδιες υπόγειες διαδρομές της εταιρικής πρακτικής να ενισχύουν το ιστορικό έρεισμα του ελληνισμού στην «Ανατολία» - τη Μικρά Ασία δηλαδή, την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο που «αδίκως» και «καταχρηστικά» «διοικούν» οι Έλληνες.

Η Ελληνική Επανάσταση όμως δεν ήταν το πνευματικό παιδί του Τεκτονισμού κι ούτε ο Τεκτονισμός εργαλειοποιήθηκε στα μέτρα και τα σταθμά που εργαλειοποιήθηκε από τους Νεότουρκους. Έστω κι αν πολλοί Φιλικοί διέθεταν την τεκτονική ιδιότητα.

Η εθνεγερσία των Ελλήνων δεν στηρίχθηκε στο Τεκτονισμό ούτε και ήταν αποτέλεσμα μιας συντονισμένης τεκτονικής δραστηριότητας, όπως συνέβη στην περίπτωση των Τούρκων με ευθύνη του ιταλικού τεκτονισμού σχεδόν εκατό χρόνια αργότερα.

Αντίθετα, λόγιοι και διανοούμενοι, έμποροι και κερδοσκόποι, φοιτητές κι αγρότες, ναυτικοί και στρατιωτικοί, ιερείς και πειρατές, ποιητές και κλέφτες με ή χωρίς τεκτονική ιδιότητα, ο καθένας με το δικό του σκεπτικό και τις δικές του προσδοκίες, συνήθως ατομικά και πολλές φορές συλλογικά, χωρίς σχέδιο κι οργάνωση, επεξεργάστηκαν μέσα τους όλες εκείνες τις αξίες τις αρχές, τις ιδέες και τα ιδανικά που διακινούνταν στον ευρωπαϊκό χώρο και κατανόησαν λογικά κι αβίαστα πως ο δικός τους τρόπος ζωής και ο δικός τους τρόπος σκέψης δεν ήταν συμβατός με τον τουρκικό.  

Σίγουρα η Ελληνική Επανάσταση δεν θα είχε συμβεί εκείνη τη χρονική στιγμή και δεν θα είχε τα αποτελέσματα που είχε αν δεν την εκβίαζε η Φιλική Εταιρεία όμως, θα συνέβαινε ούτως ή άλλως με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Γιατί; Διότι τα ιδεώδη του ανθρωπισμού - όπως οι ίδιοι οι ισλαμιστές Τούρκοι διατείνονται - είναι ασύμβατα με το Ισλάμ και με την ίδια τη φύση του τουρκικού εθνικισμού.

Η τεκτονική ιστοριογραφία της γειτονικής μας χώρας συμπεριλαμβάνει καταγεγραμμένες κι όλες σχεδόν τις προσπάθειες των ισλαμιστών και των εθνικιστών στην απαξίωση του τεκτονικού θεσμού με τον ισχυρισμό ότι ο Τεκτονισμός λειτούργησε - και λειτουργεί - ως δούρειος ίππος μέσα στην τουρκική κοινωνία κι ήταν ο κύριος υπαίτιος κατάρρευσης της αυτοκρατορίας τους με τη σύμπραξη Ελλήνων, Αρμενίων, Δυτικών και Τούρκων χωρίς ισλαμική και τουρκική συνείδηση. Δεν παραθέτουν όμως την οποιαδήποτε τεκμηρίωση.

Εθνικιστές κι ισλαμιστές αντιμετωπίζουν τον τεκτονισμό ως εχθρό. Προσομοιάζουν την Φιλική Εταιρεία στο Κομιτάτο της «Ένωσης και της Προόδου» και εφόσον γνωρίζουν πως υπάρχουν στοές στην χώρα μας με την επωνυμία «Φιλική Εταιρεία», συμπεραίνουν την… ιστορική συνέχεια στην αέναη εξύφανση μίας δήθεν βδελυρής κι ανίερης συνωμοσίας εναντίον της Τουρκίας και του τουρκικού λαού, με τον ελληνισμό να εμποδίζει την πραγμάτωση των σχεδίων για τελική επικράτηση του Ισλάμ και του ιδεολογήματος του (παν)τουρκισμού... παντού. 

Ίσως ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται πόσο γελοίες είναι αυτές οι αιτιάσεις, αν κι ενδεικτικές της ποιότητας των επιχειρημάτων που προβάλλονται, με σκοπό την δημιουργία ενός συμπαγούς «μετώπου κρούσεως» απέναντι στον πολιτισμένο κόσμο αλλά και για την περιθωριοποίηση των δημοκρατών και των εθνολαϊκιστών του κεμαλισμού στο εσωτερικό.

Είναι αλήθεια, προσπάθησαν πολύ, κατ’ επανάληψη κι επί ματαίω να εξισωθούν πολιτισμικά με τους ευρωπαϊκούς λαούς. Προσπάθησαν να μιμηθούν τη Δύση δίχως να κατανοούν τις διαδικασίες του κοινωνικού μετασχηματισμού σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο, με τις όποιες κατά τόπους διαφοροποιήσεις. Είδαν έντρομοι πως δεν είχαν τίποτε να επιδείξουν πέραν από το πλήθος και την ισχύ τους.

Αναπόφευκτα, επιτέθηκαν στον πολιτισμό, την γλώσσα, την παράδοση και την νοοτροπία των λαών υπό την κυριαρχία τους, με πολιτικές διώξεων, αφομοίωσης κι εκκαθάρισης, και συνέθεσαν μύθους και θρύλους δίχως καμία απολύτως πνευματική, πολιτισμική και ιστορική βάση. Όλα έγιναν με σχέδιο και μέθοδο ώστε ακόμη και οι ίδιοι στο τέλος να πιστέψουν το ίδιο τους το ψέμα!

Από τον Ömer Seyfettin μέχρι τον Mahmut Esat Bozkurt και τον Hürol Tasdelen δεν υπάρχουν χρονικές ή ιδεολογικές αποστάσεις κατά την διατύπωση απόψεων που καταδεικνύουν πως ο τεκτονισμός δεν εξυπηρετεί τον τουρκικό εθνικισμό μια και αυτός αποτελεί «...την μόνη αυθεντική έκφραση της παγκοσμιότητας από την οποία η ανθρωπότητα ωφελήθηκε των πολιτισμών που ξεπήδησαν μέσα από την τουρκική μήτρα» (sic)! 

Η γη όμως γυρίζει, η ζωή προχωρά· άνθρωποι έρχονται και φεύγουν και οι κοινωνίες μας εξελίσσονται. Κάθε κοινότητα Ελλήνων μεγάλη ή μικρή, κάθε στοά και κάθε εταιρεία, λέσχη, σύλλογος, σχολείο, εκκλησία ή συνεταιρισμός από την Δύση μέχρι την Ανατολή και από τον Βορρά μέχρι τον Νότο, αναδεικνύει μια αλήθεια που οι Τούρκοι δεν μπορούν να αποδεχθούν και οι Ευρωπαίοι θέλουν να παραβλέπουν λόγω των δικών τους συμφερόντων: Ο ελληνικός εθνικός χώρος, γλωσσικά, πνευματικά, πολιτισμικά και γεωπολιτικά δεν περιορίστηκε ποτέ και δεν περιορίζεται στα στενά γεωγραφικά όρια της πατρίδας μας.

Δεν γνωρίζω αν το συναισθάνονταν ή αν το γνώριζαν αυτό οι πρόγονοί μας. Το σίγουρο είναι πως υπήρξαν συνεπείς απέναντι στους απογόνους τους. Μας παρέδωσαν κάτι το ελάχιστο, το οποίο αποκτήθηκε με κόπο κι αίμα, και μας έδωσαν την ευκαιρία και την ελευθερία να το μεγαλώσουμε όπως εμείς θα κρίναμε καλύτερα.

Εμείς αισθανόμαστε αντάξιοι αυτής της κληρονομιάς; Μένει να το απαντήσει ο καθένας μας μόνος του. Τιμώντας την μνήμη και τους αγώνες τους, ενθυμούμενοι τα επιτεύγματα και τα σφάλματά τους πράττουμε άγια αλλά, ας μην λησμονούμε ότι ο ελληνισμός δεν είναι μια αφηρημένη έννοια. Ο ελληνισμός είμαστε εμείς. Όλοι μαζί.

Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Δεν υπάρχουν περισσότερο πατριώτες και λιγότερο πατριώτες. Ούτε επώνυμοι κι ανώνυμοι. Δεν υπάρχουν Έλληνες πρώτης και δεύτερης διαλογής. Υπάρχουν μόνο Έλληνες. Εμείς δεν είμαστε Τούρκοι για να υποστηρίζουμε την ύπαρξή μας και τη επιβίωση του έθνους μας μέσα από τον σωβινισμό. Η δική μας επιβίωση είναι δυνατή μόνον μέσα από τον πνεύμα, την ιστορία, τον πολιτισμό που παραλάβαμε και τα έργα μας που θα κληροδοτήσουμε στους επόμενους. Ό,τι φτιάξουμε καλύτερα σήμερα, τόσο πιο ισχυρό θα είναι αύριο.