Ο Χριστιανισμός του Τολστόι

Κατά τη δυτική ιστοριογραφία, το κίνημα της Αναγέννησης αναπτύχθηκε φυσιολογικά και έλαβε τα ιδιαίτερα γνωρίσματά του μέσα από την πολιτιστική και τη θρησκευτική μεταρρύθμιση κατά τον 16ο και 17ο αιώνα, ανοίγοντας νέους κοινωνικούς, οικονομικούς και πνευματικούς ορίζοντες για τους λαούς της δυτικής Ευρώπης έκτοτε. Στον χώρο των γραμμάτων, των τεχνών και της επιστήμης, παρατηρήθηκε ίσως η πιο σημαντική διάσταση αυτής της μεταβολής, με την απόρριψη ιδεοληψιών, προκαταλήψεων και δεισιδαιμονιών για τις οποίες υπεύθυνη ήταν κυρίως η Καθολική Εκκλησία.

Κι αν η δυτική Ευρώπη ξυπνά, δεν συμβαίνει το ίδιο στην Ανατολή. Η πνευματική, πολιτιστική και πολιτική επανάσταση στη Ρωσία, επιτυγχάνεται πολύ αργότερα κι ήταν απότοκος της κοινωνικής αναταραχής που προκλήθηκε εν πολλοίς από τον αυταρχισμό, τον σκοταδισμό και την καταπίεση τόσο του τσαρικού καθεστώτος όσο και της Ιεραρχίας η οποία, επέβαλλε την αυθεντία της με τρόπο μη συμβατό στην Ορθόδοξη θεολογία και παράδοση, καθιστώντας έτσι τους πιστούς έρμαια της "Ελέω Θεού" διαφθοράς της. Πιθανόν αυτή είναι και η αιτία εμφάνισης πολλών και διαφορετικών (αιρετικών) ομάδων αλλά και της ερμηνείας της χριστιανικής διδασκαλίας μέσα από πεποιθήσεις και αντιλήψεις που απείχαν παρασάγγας από την δογματική αλήθεια της επίσημης Εκκλησίας.

Σε επιστολή του προς τον Νικόλαο, ο Τολστόι γράφει χαρακτηριστικά: "(...) Για το λόγο αυτό το σύστημα της απολυταρχίας και τη στενά συνδεδεμένη μαζί της ορθοδοξία, μπορεί να τη στηρίζει κανείς μόνο με τη χρησιμοποίηση, όπως γίνεται κιόλας, κάθε είδους βία: ενισχυμένες φρουρές, διοικητικές εκτοπίσεις, θανατικές εκτελέσεις, θρησκευτικοί διωγμοί, απαγορεύσεις βιβλίων, εφημερίδων,  διαφθορά της παιδείας και άλλα ανήθικα και απάνθρωπα μέσα…Αυτή ήταν ως τώρα η πολιτεία του θρόνου σας.(...)"

Όσο σκοτεινός υπήρξε ο Μεσαίωνας, άλλο τόσο σκοτεινή ήταν η Μεγάλη και Αγία Ρωσική Αυτοκρατορία που βυθιζόταν ολοένα και πιο πολύ στην θρησκοληψία και την παρακμή, ενώ κοινωνικά και πολιτικά - πέραν του χαρακτήρα των αντιδραστικών δυνάμεων κατά την διαδικασία σχηματισμού τους - διαφαινόταν το επικείμενο ξέσπασμα εργατών, αγροτών κι αστών... όλων εκείνων που υπέφεραν μόνο και μόνο για να ικανοποιείται η τσαρική ματαιοδοξία!

Η ρωσική διανόηση διαδραμάτισε ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο σε αυτό το ξέσπασμα και το δίχως άλλο, η τολστοϊκή σκέψη προσέφερε τα μέγιστα στην πνευματική ανάταση και την ηθική αιτιολόγηση των μεταβολών και των γεγονότων που οδήγησαν τελικά στην πτώση του τσαρικού καθεστώτος. Παράλληλα δε, επηρέασε καταλυτικά τον ευρύτερο ευρωπαϊκό πολιτισμό σχεδόν με την ίδια ένταση που παρατηρήθηκε έναν μόλις αιώνα πριν με την Γαλλική Επανάσταση.

Για τον Τολστόι και την αντιφατική ιδιοσυγκρασία του μπορούμε να πούμε και να γράψουμε πολλά. Ας περιοριστούμε όμως στο θέμα του συγκεκριμένου άρθρου. Ό,τι βιώνει, ό,τι νιώθει, ό,τι ποθεί και ό,τι καταλαβαίνει τον κατευθύνει προς έναν ιδιόμορφο αναρχισμό. Η ηθική του ευαισθησία και η απογόητευσή του για τον κόσμο γύρω του, τον ωθεί στην αναζήτηση του Θείου κι ο Χριστιανισμός, μακρυά από την θεολογία και την τυπικότητα της επίσημης Εκκλησίας, του ανοίγει τον δρόμο. 

Κάθε βήμα που κάνει, τον φέρνει όλο και πιο κοντά στο προσδοκώμενο. Στην εξύψωση του ανθρώπου. Στην θέωση! Και δεν είναι καθόλου υπερβολική η προσδοκία του, αν αναλογιστούμε τι ακριβώς χάνουμε και που ακριβώς σφάλλουμε. Ο καθένας μας για λογαριασμό του...

Με την εκφραστική ικανότητα που τον χαρακτηρίζει, περιγράφει με αρτιότητα τα αισθήματα και τις επιθυμίες του. Οι χαρακτήρες που παίρνουν σάρκα κι οστά στις σελίδες των βιβλίων - ως φορείς αυτών των αισθημάτων και των επιθυμιών - είναι ατελείς. Δεν είναι ήρωες. Δεν είναι ηγετικές μορφές. Μαζί τους, διερευνά την αλήθεια. Αναπτύσσει πτυχές της γνήσιας χριστιανικής αρετής κι αποστασιοποιείται τόσο από το Κράτος όσο και από την επίσημη Εκκλησία. Αντιλαμβάνεται το εκκλησιαστικό σύστημα και το σύστημα πολιτικής διακυβέρνησης σαν ένα ενιαίο τεράστιο οικοδόμημα κτισμένο σε σαθρά θεμέλια κι επιχειρεί τον διεμβολισμό του.

Επιθυμεί να επανορθώσει τη φυσική τάξη. Ολόκληρη η εργογραφία του είναι μία οργισμένη διαμαρτυρία για τον παραλογισμό που κυβερνά τον κόσμο. Πατώντας στα χνάρια του Χριστού, εισέρχεται με ορμή στον Ναό κι επιτίθεται στους εμπόρους της πίστης, στους κάθε λογής καιροσκόπους, στους τιμητές θεσμών και τους διαχειριστές ιερών. Στηλιτεύει την επιείκεια και την ανοχή έναντι - κυρίως - του εαυτού μας και θέτει αυστηρούς κανόνες μεταστροφής - κατ’ άλλους, μετάνοιας κι αποκατάστασης.

Απεχθάνεται την υποκρισία όπου κι όπως κι αν εμφανίζεται, και θεωρεί υπεύθυνη κι υπόλογη κάθε "Αρχή". Βρίσκει και πάλι μέσα στις αναγνώσεις του Ευαγγελίου τις πρακτικά εφαρμόσιμες εντολές που θα θεμελίωναν μια εντελώς καινούργια δομή κοινωνίας. "... Δεν υπάρχουν άνθρωποι που να μην είναι οι ίδιοι ένοχοι" προτείνει, "Και άρα δεν μπορούν οι ίδιοι να τιμωρούν ή να αναμορφώνουν"^.

Εκδηλώνει την συμπόνοια του για κάθε αδύναμο, για κάθε πεινασμένο, για κάθε διψασμένο και για κάθε αδικημένο. Με το επαναλαμβανόμενο "να συγχωρούμε πάντα, τους πάντες" ο λόγος του Χριστού συνιστά την υπέρτατη αλήθεια ενώ και ο ίδιος ο Χριστός είναι η αφ’ εαυτού αλήθεια! Δεν πιστεύει στην εσχατολογική συνθήκη της ύπαρξης. Θεωρεί την ελευθερία αναγκαία προϋπόθεση της ανθρώπινης ευτυχίας κι ελευθερία γι’ αυτόν σημαίνει γνώση. Όχι όμως γνώση γενική κι αόριστη. Γνώση των ορίων του κτιστού και της απειρίας του άκτιστου.

Ο Θεός του Τολστόι είναι Αγάπη! Η ατέλεια του ανθρώπου - όπως εκφράζεται μέσα από το έργο του - εξυπηρετεί το Θεϊκό Σχέδιο και κρατά την φύση σε ισορροπία. Η γραφή του, εναρμονίζει την πλατωνική αποκάλυψη με την αριστοτελική θεωρία και την χριστιανική διδασκαλία, κι αντιλαμβάνεται τον Θεό ως το απεριόριστο κι όχι απροσδιόριστο Όλον του οποίου ο άνθρωπος έχει συνείδηση ότι είναι μέρος Του.

Υπό αυτή την έννοια, εμείς είμαστε η εκδήλωσή Του στην ύλη, τον χρόνο και τον χώρο κι είμαστε ενωμένοι και με όλες τις άλλες εκδηλώσεις Του. Με ό,τι ονομάζουμε φύση... αυτή η ολοκλήρωση σημαίνει αγάπη! Ο Θεός είναι η ολοένα μεγαλύτερη αγάπη που υπάρχει εντός μας. Η ζωοποιός δύναμη της ύπαρξής μας. Έτσι, αντιλαμβανόμαστε, γνωρίζουμε, αναγνωρίζουμε και προσεγγίζουμε το Θείο. Με την συνειδητοποίηση της εκδήλωσής Του μέσα από εμάς.

Διαρκώς ανασφαλής και ανικανοποίητος, ποθούσε διακαώς και αενάως την σωτηρία της ψυχής του. Αγάπησε και μίσησε. Αγαπήθηκε και μισήθηκε. Ζήτησε και βρήκε... Βρήκε στον Χριστό τον καθαρτικό λόγο που θα έσβηνε την λύπη την δική του και ολόκληρης της ανθρωπότητας.

Έθεσε ερωτήματα περί ύπαρξης, αγάπης και πίστης, καλώντας και προκαλώντας και τον ίδιο ν’ απαντήσει! Αντιμετώπισε τους φόβους του, μονομάχησε με τον εαυτό του πριν από οποιονδήποτε κι οτιδήποτε άλλο και πρόσφερε ό,τι είχε.

Έτοιμος πια, αποδέχεται τον αποστολικό του προορισμό και συγκρούεται με τους δυνάστες της ζωής και της συνείδησης. Υπήρξε συνεπής, έντιμος κι άδολος. Οπωσδήποτε υπερβολικός! Κανείς δεν είναι αλάνθαστος. Η Ιεραρχία τον αφορίζει. Προηγουμένως, εκείνος εναντιώνεται στην αυθεντία της και την αποκηρύσσει, όμως, ουδέποτε απαρνήθηκε τον Χριστιανισμό. Αντίθετα, κατήλθε στο βάθος της συνειδήσεώς του και κατέληξε σε μια προσωπική δογματική που ναι μεν τον έθεσε εκτός του σώματος της Εκκλησίας πλην όμως, του πρόσφερε μια πιο προσωπική μεταφυσική προσέγγιση. Θεωρήθηκε απειλή. Η αγάπη για ορισμένους είναι απειλή...

Η αγιοποίηση της αυτοκρατορικής οικογένειας από την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία το 2000 με το αιτιολογικό της "ταπεινότητας, καρτερίας και πραότητας" κι η αποστροφή ολοένα και περισσότερων χριστιανών από τα εκκλησιαστικά πράγματα, επιβεβαιώνει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο την ορθότητα των απόψεων του Τολστόι για τον ρόλο της Ρωσικής Εκκλησίας και της συνέργειάς της με το εγκληματικό - από κάθε άποψη - καθεστώς. Καταδεικνύει επίσης, την αποτυχία του εκκλησιαστικού συστήματος στην κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και της σχέσης της με το Θείο.

Προσοχή όμως! Άλλο πράγμα η Εκκλησία - ως χώρος εξουσίας και διαχείρισης, κι άλλο πράγμα η πίστη και το θεολογικό περιεχόμενο του Χριστιανισμού. Ο Τολστόι, ο Καζαντζάκης και όλοι οι αιρετικοί με ή χωρίς εισαγωγικά, είχαν βαθιά γνώση του περιεχομένου της χριστιανικής διδασκαλίας και παράδοσης, γι’ αυτό και ήταν σε θέση να εκφράζουν άποψη έστω κι αν δεν απέφυγαν σε πολλές περιπτώσεις τα ερμηνευτικά σφάλματα.

Στο τέλος-τέλος, η συνεισφορά του Τολστόι στον Χριστιανισμό υπήρξε ανεκτίμητη κι έτσι θα πρέπει να αντιμετωπίζεται!

 

 

Βιβλιογραφία / αρθρογραφία:

• Wikipedia: "Εκτέλεση της οικογένειας των Ρομανώφ"
• http://www.katiousa.gr/istoria/apolytarchia-einai-ena-kseperasmeno-systima-gramma-tou-tolstoi-ston-tsaro-nikolao/
• https://www.academia.edu/44414056/Όταν_ο_Τολστόι_ασπάστηκε_το_τουρκο_ισλάμ
• Θοδωρής Μπόνης: "Το υπερβατικό στην αισθητική του Τολστόι"
• http://artinews.gr/τολστόι-ή-ντοστογιέφσκι-ποιον-θεό-να-πιστέψω.html
• https://ellogoslogos.blogspot.com/2020/11/blog-post.html

 

Το "ευγενές" έθνος των τούρκων

Τι είναι και τι δεν είναι η Τουρκία

Η Τουρκία δεν είναι οι τηλεταινίες της. Δεν είναι τα ποιήματα και τα τραγούδια, ούτε οι μυρωδιές, οι γεύσεις και τα γραφικά σοκάκια της Πόλης ή ανηφοριές της Σμύρνης που προδιαθέτουν για λίγη από την σαγήνη της Ανατολής. Δεν είναι οι μνήμες κι εικόνες που μας μετέφεραν οι παππούδες μας κι οι γιαγιάδες μας. Δεν είναι εκείνο το χτυποκάρδι που αισθάνεται κανείς σαν αντικρίζει για πρώτη φορά την Αγια-Σοφιά, μα ούτε και η θέα των Στενών που με πείσμα θέλησαν να τιθασεύσουν κάποτε οι Μεγαρείς! Δεν είναι οι ουρανοξύστες της ούτε οι ξέφρενοι ρυθμοί της... δεν είναι καν το ψυχογράφημα που προβάλλουν οι Τούρκοι ως απτή απόδειξη του διαρκώς "αδικημένου" και "πονεμένου" χαρακτήρα τους. Η Τουρκία είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι όλα όσα έχει κάνει, όσα ελπίζει πως θα κάνει κι όσα σκοπεύει να κάνει. Ό,τι επιδιώκει κι ό,τι φαντασιώνεται! 

Πολλοί είναι εκείνοι στη Δύση, κυρίως όσοι σχεδιάζουν ή εφαρμόζουν πολιτικές ή διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, που νομίζουν πως γνωρίζουν την Τουρκία και τους τούρκους. Στην πραγματικότητα όμως, κανείς δεν γνωρίζει τι είναι ή τι δεν είναι οι τούρκοι αν δεν έχει ζήσει μαζί τους! Αν δεν έχει ζήσεις στην Τουρκία, αν δεν έχεις έρθει σε επαφή με τον τρόπο που σκέπτονται κι αισθάνονται, αν δεν έχεις γίνει δέκτης των συμπεριφορών τους μέσα στην δική τους καθημερινότητα, τότε, κάθε εκτίμηση ή κάθε άποψη μόνον επιφανειακή κι επιπόλαια μπορεί να είναι.

Από την άλλη πλευρά, κυρίως τούρκοι διανοούμενοι - κι αυτό έχει την αξία του, έχουν προειδοποιήσει εγκαίρως κι επανειλημμένως τον πολιτισμένο κόσμο για την επικινδυνότητα της φύσης του τουρκικού λαού, κι έχουν επισημαίνει τα λάθη του δυτικού τρόπου σκέψης στην αντιμετώπιση του "τουρκικού ζητήματος" και κατ' επέκταση του τρόπου με τον οποίο η τουρκική κοινωνία τοποθετεί τον εαυτό της μέσα στο παγκόσμιο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι.

Η Δύση φαίνεται πως δεν μπόρεσε να κατανοήσει ποτέ (λαμβάνοντας υπόψη ιστορικά δεδομένα) την δομή και τη λειτουργία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με αποτέλεσμα να νομίζει ότι η Τουρκική Δημοκρατία δεν αποτελεί συνέχειά της και πως ο κεμαλισμός επέτυχε τελικά στους στόχους του, μέχρι του σημείου που εξυπηρετούσε την ισορροπία των δυνάμεων στην περιοχή μας και τα συμφέροντα κυρίως των βορειοευρωπαίων που χρησιμοποιούσαν την Τουρκία ως μηχανή παραγωγής πλούτου.

Η δυτική οπτική για την Τουρκία δεν μπορεί παρά να είναι εσφαλμένη γιατί, ναι μεν οι ίδιοι οι τούρκοι διατείνονται πως από την εποχή της Μεταρρύθμισης (σημ.: Οθ. Αυτοκρατορία) ως και σήμερα η πολιτική και κοινωνική ζωή κινείται μεταξύ παράδοσης και εκσυγχρονισμού όμως, τούτο ήταν αποτέλεσμα μόνον της πολιτικής επιδίωξης των νεότουρκων που προωθήθηκε ή παρουσιάστηκε ως κίνημα φιλελεύθερο/ανανεωτικό/μεταρρυθμιστικό/εκσυγχρονιστικό, παρ’ ότι δεν επιθυμούσε την μεταβολή της οθωμανικής παράδοσης στον πυρήνα της διότι κάτι τέτοιο θα αντιστρατευόταν την έννοια του ποθητού καθαρού τουρκισμού, μέσα στον οποίο καμία ελεύθερη σκέψη δεν είχε και δεν έχει θέση.

Η αλήθεια είναι πως οι νεότουρκοι και οι κεμαλιστές στη συνέχεια, ενδύθηκαν τον μανδύα του φιλελευθερισμού όπως ακριβώς σήμερα οι νεο-οθωμανοί τούρκοι ομιλούν περί διεθνούς δικαίου και νομιμότητας.

*

Συνέργεια κεμαλιστών και ισλαμιστών

Η Τουρκική Δημοκρατία δεν υπήρξε ποτέ φιλελεύθερη, μεταρρυθμιστική ή ανανεωτική και πάντοτε φθονούσε κι εχθρευόταν την Ευρώπη. Επιβλήθηκε με τον φόβο και την καταπίεση κι εφάρμοσε αυταρχικές πολιτικές διακυβέρνησης - ακόμη περισσότερο σήμερα με τους ισλαμιστές - εις βάρος, κυρίως, των όποιων εθνοτικών ή θρησκευτικών συνιστωσών της (σημ.: μειονοτήτων).

Η ίδια η τουρκική ιστορία κατά την ανάπτυξή της, έδωσε το περιθώριο και το δικαίωμα στους ισλαμιστές σήμερα να παρουσιάζονται ως θύματα, να καταγγέλλουν τους λαούς της Ευρώπης και όλο τον πολιτισμένο κόσμο για ρατσισμό, ξενοφοβία, ισλαμοφοβία και πράξεις βίας έναντι "ανυπεράσπιστων" κι "αθώων" μουσουλμάνων - οι οποίοι παρ’ όλα αυτά απολαμβάνουν ελευθερίας, δικαιωμάτων και προνομίων. 

Από την άλλη, δεν έχουν τίποτε να πουν για τους εκβιασμούς, τις απειλές και το καθεστώς τρομοκρατίας που βιώνουν καθημερινά οι νομοταγείς μουσουλμάνοι πολίτες ή μουσουλμάνοι μετανάστες στις ευρωπαϊκές χώρες, από ομάδες ελέγχου κι επιβολής του ισλαμικού "νόμου"· από νταβατζήδες δηλαδή - για να μην μασάμε τα λόγια μας.

Στο 2020 έχουμε βρεθεί να ξαναμιλούμε για Αυτοκρατορίες και Χαλιφάτα που έπνιξαν στο αίμα ολόκληρους λαούς και έρχονται οι ισλαμοφασίστες, ως διαχειριστές αυτής της παρακαταθήκης, να μας υπενθυμίσουν πως δεν έχουμε ξεφύγει ακόμη από τα φαντάσματα του παρελθόντος. Απαιτούν με θράσος "δικαιώματα" που οι ίδιοι αρνούνται σε αρμένιους, έλληνες, κούρδους, χριστιανούς, εβραίους και μουσουλμάνους άλλων δογμάτων και ρευμάτων. Καταστρέφουν μνημεία, κακοποιούν σύμβολα και βεβηλώνουν την πολιτιστική κληρονομιά των γηγενών πληθυσμών της Ανατολίας ενώ, σπεύδουν να μας προειδοποιήσουν για αντίποινα στην περίπτωση της όποιας αντίδρασης!

Δεν χάνουν ευκαιρία να κατηγορούν τον οποιονδήποτε στέκεται απέναντί τους κριτικά, καθιστώντας την Ε.Ε. - και τη Δύση γενικότερα - υπόλογη της δικής τους ρητορικής και συμπεριφοράς και δεν διστάζουν να βιαιοπραγούν στην προσπάθεια φίμωσης κάθε ελεύθερης φωνής όπου κι αν αυτή βρίσκεται! Οι δολοφονικές επιθέσεις πλέον είναι τόσες πολλές που δεν μπορούμε να ομιλούμε για μεμονωμένα περιστατικά. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι έχουν συλληφθεί κι έχουν ομολογήσει την διατεταγμένη τους υπηρεσία... όπως μόλις πριν λίγες ημέρες στην Αυστρία. Οι τούρκοι ισλαμιστές αποτελούν την πλέον ρατσιστική, αντιχριστιανική, αντισημιτική, φασιστική και γενοκτονική φάρα, και υποστηρίζονται για λόγους "εθνικής αξιοπρέπειας" και από τους κεμαλιστές και τους δήθεν δημοκράτες.

Καταπατούν κάθε έννοια δικαίου, διαστρεβλώνουν κάθε γεγονός και κάθε αλήθεια, και δηλητηριάζουν τις σχέσεις που οφείλουν να έχουν οι χώρες κι οι λαοί για να ευημερούν και να προοδεύουν, εξυπηρετώντας έτσι την πολιτική τους επιδίωξη που αφορά στην μαξιμαλιστική τους αντίληψη περί ζωτικού χώρου. Κανένα όριο και κανένας φραγμός δεν αρκεί για να περιορίσει τον βουλιμικό τους επεκτατισμό.

*

Εθνική ταυτότητα, τουρκισμός και το ιδεολογικό μοντέλο του νεο-οθωμανισμού

Κι αυτή, είναι μόνον μία πτυχή του όλου προβλήματος. Οι άνθρωποι αυτοί δεν γνωρίζουν ποιοι είναι! Αιώνες τώρα, ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν την ταυτότητά τους κι αμφιταλαντεύονται μεταξύ ανατολής και δύσης. Η ιστορία τους, τούς έχει προκαλέσει τόση μεγάλη σύγχυση που, τους είναι αδύνατον να κατανοήσουν και να αποδεχθούν ότι ο κόσμος μας είναι δομημένος με αξίες κι αρχές στις οποίες, νταβατζιλίκι κι απειλές δεν χωρούν! Ωραίο το παζάρι αλλά μέχρι του σημείου που πωλητής κι αγοραστής αισθάνονται ικανοποιημένοι. Πιο πέρα... το πράγμα ξεφεύγει!

Με τις συνεχιζόμενες αποτυχίες της Τουρκίας στη Συρία, το Ιράκ, τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο, η ηγεσία της χώρας αλλά κι ο έντυπος κι ο ηλεκτρονικός τύπος, έχουν επιδοθεί σε μαραθώνιο διαμόρφωσης και χειραγώγησης της τουρκικής σκέψης και συναισθήματος με το επιχείρημα πως όλος ο υπόλοιπος κόσμος θέλει το κακό των τούρκων και της Τουρκίας, καθιστώντας όχι τον όποιο διάλογο αδύνατο αλλά κάθε προοπτική σχέσης εμπιστοσύνης ανέφικτη.

Από την μία με το ισλαμιστικό αφήγημα, από την άλλη με το άλλοτε οθωμανικό κλέος και την επαναστατική αναγκαιότητα του κεμαλισμού καθώς και με τις ολοένα και πυκνότερες αναφορές στην προ-ισλαμική περίοδο των τουρκογενών με μυθεύματα και φαντασιώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της υπερβολής, οι τούρκοι ισλαμιστές έχουν φτιάξει μία σούπα που ούτε τρώγεται ούτε πίνεται! Σημειωτέον ότι, τούτο αποδεικνύει πως η τουρκική κουζίνα είναι ένα καλά μαγειρεμένο ψέμμα.

Να μιλήσουμε περί σεβασμού, κυριαρχίας, δικαιωμάτων και συμφερόντων. Καμμία αντίρρηση. Να τα βάλουμε όλα στο τραπέζι! Αυτό δεν θέλουν οι τούρκοι; Ας δούμε ποια είναι η αρχή του κακού. Οι τούρκοι είδαν ευθύς εξαρχής τον εαυτό τους ως τον αδιαμφισβήτητο "κληρονόμο" μιας "περιουσίας" από την οποία εκδιώχθηκε ο προηγούμενος "ιδιοκτήτης" με βάση την αρχή του ισχυρού.

Κι ενώ αυτή η αντίληψη εξυπηρετούσε συνειδησιακά το πλήθος παράλληλα και σταδιακά, άρχισε να αναπτύσσεται και η πεποίθηση πως ο "νέος" ιδιοκτήτης, ήταν ο "απρόσκλητος επισκέπτης" που δεν σεβάστηκε την "φιλοξενία" του "οικοδεσπότη" του κι ο φθόνος κι η συμπεριφορά του τον κατέστησαν "αναγκαστικά" ένοχο! Κάτι τέτοιο ήταν και είναι από ηθικής απόψεως ιδιαίτερα εγκληματικό και αιτιολογεί το μένος των τούρκων κυρίως απέναντι στους έλληνες και τους αρμένιους.

Κανένα έγκλημα δεν ολοκληρώνεται αν δεν εξαφανιστεί κάθε πειστήριο ή κάθε πιθανή υποψία που μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση του εγκληματία ως εγκληματία.

Ο ιστορικός αναθεωρητισμός, τα fake news, η παρανοϊκή ρητορική, οι απειλές, οι εκβιασμοί, το θράσος και οι φιέστες... κάθε εκδήλωση που αφορά στην ερμηνεία και την επαναδιατύπωση του ιστορικού αφηγήματος αλλά και η υπόδειξη ενός κοινά αποδεκτού ιστορικού και πολιτισμικού σημείου αναφοράς (βλέπε "γαλάζια πατρίδα" "χαλιφάτο" κ.λπ.), μέσα από το πρίσμα μιας δήθεν νέας εθνικής και ισλαμιστικής αφύπνισης αυτόν ακριβώς τον σκοπό εξυπηρετούν!

Επίσης, προσφέρουν επιχειρήματα στη νομιμοποίηση κάθε αβάσιμου ισχυρισμού, στοχεύοντας στην ανοχή ή/και την κοντή μνήμη των ανθρώπων καθώς, και στην υποκειμενικότητα του ατόμου η οποία είναι συνήθως συμβιβαστική. Όταν δε όλα αυτά μένουν αναπάντητα ή απαντώνται σποραδικά και με την λογική πως θα πρέπει να "σεβαστούμε" την "ευαισθησία" του "απέναντι", διότι δεν επιθυμούμε να εμπλακούμε σε αντιπαράθεση μαζί του, τα πράγματα χειροτερεύουν ακόμη περισσότερο κι οδηγούνται - κάποια στιγμή - αναπόφευκτα στη σύγκρουση. Κι ο ελληνισμός αποτελεί το πρώτο και το κύριο ανάχωμα απέναντι στον τουρκικό και τον ισλαμιστικό κίνδυνο.

Ο ζωτικός χώρος της Τουρκίας δεν είναι μόνον γεωγραφικός. Είναι και πολιτισμικός και πνευματικός. Ο τουρκικός λαός είναι ίσως ο μοναδικός λαός που δεν έχει κανένα απολύτως επίτευγμα να επιδείξει στο παγκόσμιο γίγνεσθαι πέραν από φρικαλεότητες, βανδαλισμούς και βαρβαρότητα, έστω κι αν ήθελε κι αν θέλει διακαώς να δείξει και να αποδείξει πως είναι ικανός να υπάρχει και να δημιουργεί. Όμως, κάθε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλο λαό είναι απογοητευτική!

Αυτό ήταν, είναι και θα είναι εις βάρος όλης της ανθρωπότητας αλλά και της ίδιας της τουρκικής κοινωνίας η οποία, θέλει και ασφαλώς έχει το δικαίωμα για μια καλλίτερη τύχη μέσα στον κόσμο.

Οι τούρκοι σήμερα, ομοιάζουν με εκείνον που ακροβατεί στην άκρη του γκρεμού. Στοιχηματίζει στην επιτυχία της προσπάθειας, επιδεικνύει θάρρος ή μάλλον αμυαλιά κι επιδιώκει τον θαυμασμό του πλήθους που παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Αν τύχει και χάσει την ισορροπία του και πέσει, τότε θα αρκεστεί στον "ηρωισμό" του "μαρτυρικού τέλους" το οποίο, σίγουρα θα προκαλέσει την επόμενη προσπάθεια, υπενθυμίζοντας πως εκείνος που έπεσε, άνοιξε τον δρόμο για τους επόμενους, καθιστώντας έτσι την "άκρη και τον γκρεμό" "δικαιωματικά" δική του υπόθεση!

Επιπλέον, θα πρέπει να μην λησμονούμε πως ο "έρωτας" της Δύσης για την Ανατολή δεν είχε ποτέ την ένταση που ήθελαν οι τούρκοι κι αυτό τους εξόργιζε κι εξακολουθεί να τους εξοργίζει σε κάποιο βαθμό. Πίστευαν και πιστεύουν πως το "δίκαιο του νικητή" είναι αρκετό για να υπολογίζονται και για να απολαμβάνουν σεβασμού ως ισότιμοι, παραβλέποντας το γεγονός πως για τον δυτικό τρόπο σκέψης, η πολεμική υπεροχή δεν φτάνει από μόνη της για να σου δώσει την θέση που σου αξίζει και πως ο ηρωισμός, ναι μεν έχει την αξία του πλην όμως, ξεφεύγει κατά πολύ από τα στενά όρια της ίδιας της ερμηνείας του και ανυψώνεται πέρα από το υλικό πεδίο, αξιολογώντας το πνεύμα των ηρώων, τις προθέσεις τους και τα συναισθήματά τους που αν δεν είναι συμβατά με την κοινή αντίληψη περί δικαίου τον καθιστούν από ήρωα σε εγκληματία.

Κι αν ιστορικά και φιλοσοφικά όλα τα παραπάνω έχουν την χρησιμότητά τους, θα πρέπει να εξετάσουμε και την πρακτική πλευρά του όλου θέματος. Η ταυτότητα του κάθε ανθρώπου και του κάθε λαού, δεν ορίζεται μόνον από ό,τι γνωρίζει, φαντάζεται ή ποθεί κι επιδιώκει. Η ταυτότητα προσδιορίζεται πρώτα και κύρια από το ποιοτικό του περιεχόμενο, τον χαρακτήρα του δηλαδή.

Ερωτήματα του τύπου "ποιος είμαι", "γιατί είμαι αυτός που είμαι"... δύσκολα μπορούν να απαντηθούν από εκείνους που δηλώνουν τούρκοι. Κι εμείς, οφείλουμε να γνωρίζουμε το γιατί καθώς, το ζήτημα της τουρκικής ταυτότητας αποτελεί προνομιακό - για εμάς - πεδίο, όχι αντιπαράθεσης, αλλά αντιμετώπισης των προβλημάτων (απειλών) που διαρκώς υποσκάπτουν την ευημερία μας, αμφισβητούν την ιστορία μας, επιβουλεύονται την κυριαρχία μας κι απαξιώνουν τον πολιτισμό μας.

 

Ποιός φοβάται τον διάλογο;

Οι ποιοτικές διαφορές που χωρίζουν την Τουρκία από την Ελλάδα, είναι πολύ πιο σοβαρές από εκείνες που καλούμαστε και είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε και να επιλύσουμε, στα πλαίσια της συνεννόησης και της αλληλοκατανόησης που οφείλουν δύο γειτονικές χώρες να επιδεικνύουν. Κι αυτό φαίνεται - αν μη τι άλλο - σε κάθε δημοσίευμα που στόχο έχει την διαμόρφωση της κοινής γνώμης.

Για όλο τον πολιτισμένο κόσμο, ο διάλογος είναι εργαλείο επίλυσης διαφορών. Κι ο διάλογος, ο κάθε διάλογος, υπακούει σε κανόνες. Έχει συγκεκριμένο περιεχόμενο και μέσω αυτού, επιδιώκεται ένα πολύ συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Για το ισλαμιστικό καθεστώς της Τουρκίας, ο διάλογος που επιθυμεί κι επιδιώκει έχει έναν και μόνο στόχο: την επιβολή της τουρκικής "ισχύος" και την ανάπτυξη του ισλαμιστικού αφηγήματος με το ζόρι (για να μην πω με τη βία). Όμως, ας αφήσουμε στην άκρη αυτή τη δεύτερη διάσταση γιατί δεν είναι αντικείμενο του παρόντος.

Η χώρα μας, για πολλοστή φορά επιδεικνύει την καλή της πίστη, κι ενώ τα ιστορικά δείγματα γραφής της, δεν επιτρέπουν την οποιαδήποτε αμφισβήτηση των προθέσεων της, οι τούρκοι ισλαμιστές προσπαθούν να βάλουν στο τραπέζι ζητήματα που δεν υφίστανται, για να αποκομίσουν οφέλη που δεν αναλογούν στη χώρα τους και δεν δικαιολογούνται ούτε από το Διεθνές Δίκαιο, ούτε από την γεωγραφική πραγματικότητα ή την κοινή λογική.

Οι Τούρκοι το γνωρίζουν, γι’ αυτό και η πολιτική τους αναπτύσσεται σε δύο μέτωπα. Στο εξωτερικό, με την πίεση που ασκούν είτε με το μεταναστευτικό είτε με την επίδειξη δύναμης εκμεταλλευόμενοι την ανοχή της ευρωπαϊκής και της διεθνούς κοινότητας και στο εσωτερικό, δηλητηριάζοντας την κοινή γνώμη με πλήθος δηλώσεων, άρθρων, σχολίων, δημοσιεύσεων κ.ο.κ. έτσι, ώστε διατηρηθεί η δυναμική που θέλουν να έχει το καθεστώς τους, τουλάχιστον μέχρι τις επόμενες προγραμματισμένες κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές το 2023.

Όμως, η ΕΕ για πρώτη φορά ίσως, δείχνει αποφασισμένη να διασφαλίσει τα συμφέροντά της στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Συνθηκών. Έτσι, ενώ τώρα οι τούρκοι τρέχουν έναν αγώνα δρόμου για να προλάβουν τις εξελίξεις, να αποτρέψουν τον κίνδυνο επιβολής κυρώσεων και να αναδείξουν το "διαλλακτικό" τους χαρακτήρα, επιχειρώντας παράλληλα να πείσουν πως εκείνοι είναι που επιθυμούν τον διάλογο, επικαλούμενοι διαρκώς το Διεθνές Δίκαιο, την κοινή λογική και την δήθεν γεωγραφική "αδικία" που τους υποχρεώνει σε δράση, που υπό άλλες συνθήκες θα προτιμούσαν να αποφύγουν, τα φερέφωνα του καθεστώτος εξακολουθούν να δρουν δίχως να σέβονται απολύτως τίποτε και κανέναν. Το χειρότερο είναι πως κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι τα αποτελέσματα στο μέλλον και ποιο το πραγματικό μέγεθος της ζημιάς που προκαλούν...

Ποιός λοιπόν φοβάται τον διάλογο; Η Ελλάδα ή η Τουρκία; Η ελληνική κυβέρνηση ή το ισλαμιστικό καθεστώς στη γειτονική μας χώρα;  Άραγε, ποιόν πείθουν οι τούρκοι ισλαμιστές; Εμείς δεν έχουμε να χάσουμε τίποτε από τον διάλογο. Από κανέναν διάλογο! Εμείς δεν απειλήσαμε κανέναν, δεν δημιουργήσαμε κανένα πρόβλημα και καμία ένταση και η επιχειρηματολογία μας είναι ισχυρή. Από την άλλη όμως, τί έχουμε να συζητήσουμε; Όταν κάποιος εισβάλλει μέσα στο σπίτι σου για να σε κλέψει το συζητάς μαζί του; Διαπραγματεύεσαι τί θα πάρει και τί θα αφήσει; 

Οι διεθνείς σχέσεις δεν υπακούν σε χολιγουντιανά σενάρια. Και το διακύβευμα εδώ είναι ζωτικό. Η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να γνωρίζει πως διάλογος με απειλές δεν γίνεται και ούτε μπορεί να επιβάλλει την θέλησή της με την ισχύ των όπλων. Ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην Κύπρο. Επίσης, δεν μπορεί να μας επιβάλλει ετσιθελικά τις φαντασιώσεις της περί οθωμανικής αναβίωσης και ισλαμικής κυριαρχίας κι οφείλει να έχει υπόψη της πως δεν υπάρχουν απεριόριστες επιλογές επίλυσης και διευθέτησης.

Ως Έλληνες κι Ευρωπαίοι, οφείλουμε να συνομιλούμε με την Τουρκία κι οφείλουμε να βρούμε τρόπους συνεννόησης και συνεργασίας διότι εμείς, είμαστε πολιτισμένοι κι όχι απολίτιστοι σαν τους ισλαμιστές! Οι τούρκοι είναι εκείνοι που δεν πρέπει να χάσουν την ευκαιρία. Όχι εμείς.