Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)

 

Κλείνουν σήμερα 111 χρόνια από τη γέννηση ενός εκ των σημαντικότερων Έλληνων ποιητών. Πολλά και σπουδαία συνέβησαν στο μεσοδιάστημα. Πολλά για να υπερηφανευόμαστε, περισσότερα για να ντρεπόμαστε. Με την υπερηφάνεια και την ντροπή, από την Ελλάδα του Ελύτη, του Σεφέρη, του Τσιτσάνη, του Χατζηδάκι, του Χόρν και του Ανδρόνικου, βρεθήκαμε στην Ελλάδα του Άδωνι, του Πάτση, του Φιλιππίδη, του Λιγνάδη... και τόσων άλλων.

 

Κατακρεουργήσαμε την γλώσσα μας, καταφερθήκαμε - χωρίς αιδώ - ο ένας απέναντι στον άλλον, συνωστιζόμαστε στα social media και στα τηλεπαράθυρα, και υποχρεώνουμε καθημερινά την συνείδησή μας να συμβιβάζεται με τις ακαθαρσίες και τη φθορά γύρω μας. Με το τσιγάρο στο ένα χέρι και με τον φραπέ στο άλλο, απολαμβάνουμε τη θέα...

 

Θα μου πείτε, είσαι άδικος. Ακόμη συμβαίνουν σπουδαία πράγματα και εξακολουθούν να υπάρχουν πνεύματα φωτεινά που αντιστέκονται και μάχονται! Καμία αντίρρηση. Έτσι είναι. Κι όσο θα είναι έτσι, θα υπάρχει και ελπίδα. Ωστόσο, το μέγεθος του σωρού είναι τόσο αποκαρδιωτικό που δεν επιτρέπει και δεν μπορεί να δικαιολογεί τα αδικαιολόγητα. Μας αρέσει δεν μας αρέσει, το βλέπουμε δεν το βλέπουμε, ο ελληνισμός αναπνέει μέσα από τον φασισμό - κάθε είδους φασισμό, την κερδοσκοπία, την αμορφωσιά, την "μαγκιά", την εξυπνάδα και μια δήθεν αγανάκτηση που καταντά γελοία...

 

"Ποιός μιλεί στα νερά καί ποιος κλαίει, ακούς;

Ποιός γυρεύει τον άλλο, ποιος φωνάζει, ακούς;

Είμ’ εγώ που φωνάζω κι είμ’ εγώ που κλαίω, μ’ ακούς;

Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, μ’ ακούς;"

- Οδυσσέας Ελύτης (1911-1996)

 

Κι αν έπεσε η Βασιλεύουσα…

Ελάχιστοι,

περιτριγυρισμένοι από «φίλους» και βαρβάρους,

Αποδέχτηκαν με παλικαριά το αναπόφευκτο:

Έχασαν ό,τι πιο πολύτιμο είχαν, για να κερδίσουν την αιωνιότητα…

Πώς να έσβηνε μεμιάς το πνεύμα των τρωϊκών ηρώων?

Οι ψυχές των Λακεδαιμονίων…

… κι όλων εκείνων των ξεχασμένων της ιστορίας?

Πένθιμα μοιρολόγια στα χείλη των ζωντανών δεν ταιριάζουν…

Δεν μάς ταιριάζουν!

Κι ας έπεσε η Βασιλεύουσα!

Κι ας γίνηκε χαλασμός!

Κι ας γέμισε ο τόπος ματωμένες σκιές…

Εκείνη,

Άχρονη μέσα μας και περήφανη στέκει

Με τα λάβαρά της σηκωμένα

Σαν κάθε μέρα να είναι άγια Κυριακή!

Κι αν έπεσε η Βασιλεύουσα…

Κι αν έχασε η Δύση το άστρο της – ντροπή που πάντα θα κουβαλά!

Τα τείχη ερείπια κι αν γίνανε,

Ζωντανές στις πολεμίστρες στέκουν… αντέχουν!

Φωνές και προσευχές δια μέσου των αιώνων…

@

Αντιγράφω από το χρονικό της Αλώσεως της Πόλης…

1437 μ.Χ. 27 Νοεμβρίου. Ο βασιλιάς Ιωάννης Παλαιολόγος - αδερφός του Κωνσταντίνου - πηγαίνει στην Ιταλία για να ζητήσει βοήθεια για τον Τουρκικό Κίνδυνο. Στη θέση του στην Πόλη, μένει ο Κωνσταντίνος.

1439 μ.Χ. 6 Ιουλίου. "ʼAλωση της Ορθοδοξίας" επιχειρείται στην Ιταλία, αφού "υπογράφεται" στη Φλωρεντία η "Ψευδοένωση των εκκλησιών", από τον αδελφό του Κωνσταντίνου, βασιλέα Ιωάννη Παλαιολόγο… Αρνήθηκε τότε να υπογράψει ο μέγας Άγιος Μάρκος ο Ευγενικός Επίσκοπος Εφέσσου , έχων το αξίωμα του Εξάρχου της Συνόδου και Τοποτηρητού των Ανατολικών Πατριαρχών και ο αδερφός του Ιωάννης, Διάκονος και Αρχιφύλαξ της Μεγάλης Εκκλησίας, ο Επίσκοπος Σταυρουπόλεως Ησαΐας και ο Ιβηρίας που απείχε επίτηδες. Ο πιστός ορθόδοξος λαός εξοργίζεται δίκαια και χάνει κάθε εμπιστοσύνη στους βασιλείς του… Ο δε Πάπας μαθαίνοντας ότι ο ʼΑγιος Μάρκος δεν υπέγραψε, είπε "λοιπόν τίποτα δεν εκάναμε"! Ο Πάπας θέλησε την καθαίρεση μάλιστα του Μάρκου, τον προστάτεψε όμως ο βασιλέας Ιωάννης, ο οποίος φαίνεται πως στο βάθος αναγνώριζε το πνευματικό και ηθικό ανάστημα του αγίου πατρός.

1448 μ.Χ. 30 Οκτωβρίου. Πεθαίνει ο αυτοκράτορας Ιωάννης Παλαιολόγος, σε βαθιά θλίψη, εξ αιτίας της συνεχούς ήττας των χριστιανικών όπλων, εξ αιτίας επίσης της κοροϊδίας του Πάπα - που δεν του έστειλε καμία απολύτως βοήθεια, παρότι είχε υποσχεθεί στρατιωτική βοήθεια των ηγεμόνων της Δύσεως και είκοσι πολεμικά πλοία για έξι μήνες ή δέκα για ένα χρόνο - και εξ αιτίας ακόμη για τα όσα ο ίδιος ο Ιωάννης είχε κάνει σε βάρος της Αγίας του Θεού Εκκλησίας, της Ορθοδοξίας, για τα οποία και βαθιά μετανόησε.

1452 μ.Χ. 12 Δεκεμβρίου. Γίνεται στην Αγία Σοφία το απαράδεκτο "ενωτικό συλλείτουργο" με τον Καρδινάλιο Ισίδωρο ως απεσταλμένο του Πάπα, όπου και ακούγεται το αιρετικό "Φιλιόκβε", εξοργίζοντας και αναστατώνοντας ολόκληρη τη Βασιλεύουσα! Στη "λειτουργία" παρίσταται με σφιγμένα δόντια ο Κωνσταντίνος, που θεωρεί πως ήταν η εσχάτη, έστω απελπισμένη, ενέργεια να περισώσει την Πόλη, από τους Τούρκους που την κύκλωναν απειλητικά. Τις Πόλεις βέβαια και τους λαούς τους προστατεύει και τους σώζει όπως χιλιάδες φορές είδαμε ο Θεός. Η ευσέβεια και όχι η ασέβεια! Και η ασέβεια είχε γίνει! Στις 12 Δεκεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Σπυρίδωνα, στην Κωνσταντινούπολη.

...  Δυστυχώς, όπως και τότε έτσι και τώρα…

Κάποιοι έσπευσαν να υπογράψουν με μεγάλη προθυμία κι άνευ όρων, για την "βοήθεια" προς την πατρίδα που δεν θα έρθει ποτέ…

Τους ξέρουμε αυτούς τους "ευρωπαίους"! Μας έχουν δείξει τα δείγματα γραφής τους πολλάκις! Εκβιαστές και παραχαράκτες της Ιστορίας. Κλέφτες κι αλαζόνες. Συμβιβασμένοι με την παρακμή τους και προσωρινή τους υπεροχή! Αχάριστοι ευεργετηθέντες που αντί να δημιουργούν, σπέρνουν παντού την πανούκλα τους και την σύφιλή τους μολύνοντας και καταδικάζοντας έτσι σε θάνατο κάθε τι ζωντανό γύρω τους.

Αν η ιστορία επαναλαμβάνεται είναι, γιατί οι άνθρωποι κάνουν διαρκώς τα ίδια λάθη. Ό,τι κι αν γράφουμε, ό,τι κι αν κάνουμε, ό,τι κι αν πιστεύουμε, ό,τι κι αν νιώθουμε… τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει αν δεν τολμήσουμε! Και πρέπει να τολμήσουμε! Το οφείλουμε στον εαυτό μας!

Διαβάστε επίσης: 

Άλωση της Κωνσταντινούπολης 

Η άλωση της Κωνσταντινούπολης

Η άλωση της Πόλης κατά τον Γεννάδιο Σχολάριο

Η πολιορκία και η άλωσης της Κωνσταντινούπολης

29 Μαΐου 1453

Άλωση της Πόλης, θρύλοι και παραδόσεις

Οι τελευταίες ημέρες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

Χρονικό της Άλωσης

Πέτια Ντουμπάροβα: "κείμενα ενός κοριτσιού"

Η Πέτια Σταΐκοβα Ντουμπάροβα γεννήθηκε στις 25 Απριλίου 1962 στην πόλη Μπουργκάς της Βουλγαρίας. Στην πολύ σύντομη ζωή της κατάφερε να αφήσει δημιουργίες που κουβαλούν τα σημάδια ενός τεράστιου ταλέντου. Το φαινόμενο «Πέτια Ντουμπάροβα» είναι μοναδικό στην βουλγαρική λογοτεχνία – και θα ήταν μοναδικό σε οποιαδήποτε λογοτεχνία. Εννέα μόλις ετών είχε συνειδητοποιήσει πως είναι ποιήτρια. Δώδεκα χρόνων προφητεύει την προσωπική της μάχη και το θάνατο της. Στα δεκαεπτά της έφυγε.

Το ταλέντο της ήταν αναγνωρισμένο όσο ζούσε. Στα δεκατρία της χρόνια ήταν μέλος της Λέσχης Καλλιτεχνών του Μπουργκάς. Οι δημιουργίες της χάριζαν μεγάλη χαρά στους εκδότες των λογοτεχνικών περιοδικών της Βουλγαρίας. Και, μεταφρασμένα στα ρωσικά, τα έστελναν με καμάρι στα ρωσικά περιοδικά για νέους και μαθητές.

Με την πρώτη άγρια απόπειρα από την πλευρά του περιβάλλοντος και της κοινωνίας να εισβάλλει στο δικό της πανέμορφο κόσμο, η Πέτια αποφάσισε να φύγει. Ένα κορίτσι τρυφερό, ταλαντούχο, γεμάτο όνειρα, το οποίο όμως κατηγορηματικά αρνείται να γίνει, όπως γράφει και στο ημερολόγιο της, «ένα μικροσκοπικό εξάρτημα» του σάπιου συστήματος. Κι αυτή ήταν η προσωπική της μάχη. Υποβαθμίζουν τη διαγωγή της σε μετρία και, το χειρότερο, σχεδόν την κατηγορούν για σαμποτάζ – πολύ σοβαρή κατηγορία.

Ήταν 4 Δεκεμβρίου του 1979 και πάρα τις προσπάθειες των γιατρών, απεβίωσε. Ήταν μόλις δεκαεπτά χρόνων. Για τις συνθήκες θανάτου ακολουθεί έρευνα της αστυνομίας. Οι γραπτές μαρτυρίες των τριών καθηγητών εξαφανίστηκαν και ποτέ δεν βρέθηκαν. Δεν πρόλαβε να δει το πρώτο της βιβλίο. Αυτό εκδόθηκε ένα χρόνο μετά τον θάνατό της.

Η αγάπη κι ο καημός των ανθρώπων σε όλη τη Βουλγαρία μετέτρεψαν το πατρικό της σπίτι σε μουσείο, το 1988. Καθημερινά το επισκέπτονται δεκάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας και επαγγέλματος. Επειδή όλοι, όσοι την αγαπούν, έχουν την ανάγκη ν’ αγγίξουν έστω με τα μάτια την αγαπημένη της κιθάρα, το κασετόφωνό της, τα τετράδια της, το αγαπημένο της κόκκινο φόρεμα, για το οποίο η Πέτια γράφει, πως της φέρνει γούρι.

Ολοκληρωμένα σε βιβλία ή αποσπασματικά σε περιοδικά λογοτεχνίας έχει εκδοθεί σε χώρες όπως η Αγγλία, η Ουγγαρία, η Ρωσία, η Πολωνία, η Μογγολία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Ινδία. Το 1992 γίνεται γνωστή στους αναγνώστες και των ΗΠΑ και τώρα στην Ελλάδα μέσα από τις Εκδόσεις Χαραμάδα. Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζονται επιλεγμένα κείμενα και διηγήματά της.

Πηγή: εκδόσεις Χαραμάδα