Τι είναι και τι δεν είναι η Τουρκία
Η Τουρκία δεν είναι οι τηλεταινίες της. Δεν είναι τα ποιήματα και τα τραγούδια, ούτε οι μυρωδιές, οι γεύσεις και τα γραφικά σοκάκια της Πόλης ή ανηφοριές της Σμύρνης που προδιαθέτουν για λίγη από την σαγήνη της Ανατολής. Δεν είναι οι μνήμες κι εικόνες που μας μετέφεραν οι παππούδες μας κι οι γιαγιάδες μας. Δεν είναι εκείνο το χτυποκάρδι που αισθάνεται κανείς σαν αντικρίζει για πρώτη φορά την Αγια-Σοφιά, μα ούτε και η θέα των Στενών που με πείσμα θέλησαν να τιθασεύσουν κάποτε οι Μεγαρείς! Δεν είναι οι ουρανοξύστες της ούτε οι ξέφρενοι ρυθμοί της... δεν είναι καν το ψυχογράφημα που προβάλλουν οι Τούρκοι ως απτή απόδειξη του διαρκώς "αδικημένου" και "πονεμένου" χαρακτήρα τους. Η Τουρκία είναι κάτι πολύ περισσότερο. Είναι όλα όσα έχει κάνει, όσα ελπίζει πως θα κάνει κι όσα σκοπεύει να κάνει. Ό,τι επιδιώκει κι ό,τι φαντασιώνεται!
Πολλοί είναι εκείνοι στη Δύση, κυρίως όσοι σχεδιάζουν ή εφαρμόζουν πολιτικές ή διαμορφώνουν την κοινή γνώμη, που νομίζουν πως γνωρίζουν την Τουρκία και τους τούρκους. Στην πραγματικότητα όμως, κανείς δεν γνωρίζει τι είναι ή τι δεν είναι οι τούρκοι αν δεν έχει ζήσει μαζί τους! Αν δεν έχει ζήσεις στην Τουρκία, αν δεν έχεις έρθει σε επαφή με τον τρόπο που σκέπτονται κι αισθάνονται, αν δεν έχεις γίνει δέκτης των συμπεριφορών τους μέσα στην δική τους καθημερινότητα, τότε, κάθε εκτίμηση ή κάθε άποψη μόνον επιφανειακή κι επιπόλαια μπορεί να είναι.
Από την άλλη πλευρά, κυρίως τούρκοι διανοούμενοι - κι αυτό έχει την αξία του, έχουν προειδοποιήσει εγκαίρως κι επανειλημμένως τον πολιτισμένο κόσμο για την επικινδυνότητα της φύσης του τουρκικού λαού, κι έχουν επισημαίνει τα λάθη του δυτικού τρόπου σκέψης στην αντιμετώπιση του "τουρκικού ζητήματος" και κατ' επέκταση του τρόπου με τον οποίο η τουρκική κοινωνία τοποθετεί τον εαυτό της μέσα στο παγκόσμιο πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι.
Η δυτική οπτική για την Τουρκία δεν μπορεί παρά να είναι εσφαλμένη γιατί, ναι μεν οι ίδιοι οι τούρκοι διατείνονται πως από την εποχή της Μεταρρύθμισης (σημ.: Οθ. Αυτοκρατορία) ως και σήμερα η πολιτική και κοινωνική ζωή κινείται μεταξύ παράδοσης και εκσυγχρονισμού όμως, τούτο ήταν αποτέλεσμα μόνον της πολιτικής επιδίωξης των νεότουρκων που προωθήθηκε ή παρουσιάστηκε ως κίνημα φιλελεύθερο/ανανεωτικό/μεταρρυθμιστικό/εκσυγχρονιστικό, παρ’ ότι δεν επιθυμούσε την μεταβολή της οθωμανικής παράδοσης στον πυρήνα της διότι κάτι τέτοιο θα αντιστρατευόταν την έννοια του ποθητού καθαρού τουρκισμού, μέσα στον οποίο καμία ελεύθερη σκέψη δεν είχε και δεν έχει θέση.
Η αλήθεια είναι πως οι νεότουρκοι και οι κεμαλιστές στη συνέχεια, ενδύθηκαν τον μανδύα του φιλελευθερισμού όπως ακριβώς σήμερα οι νεο-οθωμανοί τούρκοι ομιλούν περί διεθνούς δικαίου και νομιμότητας.
*
Συνέργεια κεμαλιστών και ισλαμιστών
Η Τουρκική Δημοκρατία δεν υπήρξε ποτέ φιλελεύθερη, μεταρρυθμιστική ή ανανεωτική και πάντοτε φθονούσε κι εχθρευόταν την Ευρώπη. Επιβλήθηκε με τον φόβο και την καταπίεση κι εφάρμοσε αυταρχικές πολιτικές διακυβέρνησης - ακόμη περισσότερο σήμερα με τους ισλαμιστές - εις βάρος, κυρίως, των όποιων εθνοτικών ή θρησκευτικών συνιστωσών της (σημ.: μειονοτήτων).
Η ίδια η τουρκική ιστορία κατά την ανάπτυξή της, έδωσε το περιθώριο και το δικαίωμα στους ισλαμιστές σήμερα να παρουσιάζονται ως θύματα, να καταγγέλλουν τους λαούς της Ευρώπης και όλο τον πολιτισμένο κόσμο για ρατσισμό, ξενοφοβία, ισλαμοφοβία και πράξεις βίας έναντι "ανυπεράσπιστων" κι "αθώων" μουσουλμάνων - οι οποίοι παρ’ όλα αυτά απολαμβάνουν ελευθερίας, δικαιωμάτων και προνομίων.
Από την άλλη, δεν έχουν τίποτε να πουν για τους εκβιασμούς, τις απειλές και το καθεστώς τρομοκρατίας που βιώνουν καθημερινά οι νομοταγείς μουσουλμάνοι πολίτες ή μουσουλμάνοι μετανάστες στις ευρωπαϊκές χώρες, από ομάδες ελέγχου κι επιβολής του ισλαμικού "νόμου"· από νταβατζήδες δηλαδή - για να μην μασάμε τα λόγια μας.
Δεν χάνουν ευκαιρία να κατηγορούν τον οποιονδήποτε στέκεται απέναντί τους κριτικά, καθιστώντας την Ε.Ε. - και τη Δύση γενικότερα - υπόλογη της δικής τους ρητορικής και συμπεριφοράς και δεν διστάζουν να βιαιοπραγούν στην προσπάθεια φίμωσης κάθε ελεύθερης φωνής όπου κι αν αυτή βρίσκεται! Οι δολοφονικές επιθέσεις πλέον είναι τόσες πολλές που δεν μπορούμε να ομιλούμε για μεμονωμένα περιστατικά. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι έχουν συλληφθεί κι έχουν ομολογήσει την διατεταγμένη τους υπηρεσία... όπως μόλις πριν λίγες ημέρες στην Αυστρία. Οι τούρκοι ισλαμιστές αποτελούν την πλέον ρατσιστική, αντιχριστιανική, αντισημιτική, φασιστική και γενοκτονική φάρα, και υποστηρίζονται για λόγους "εθνικής αξιοπρέπειας" και από τους κεμαλιστές και τους δήθεν δημοκράτες.
Καταπατούν κάθε έννοια δικαίου, διαστρεβλώνουν κάθε γεγονός και κάθε αλήθεια, και δηλητηριάζουν τις σχέσεις που οφείλουν να έχουν οι χώρες κι οι λαοί για να ευημερούν και να προοδεύουν, εξυπηρετώντας έτσι την πολιτική τους επιδίωξη που αφορά στην μαξιμαλιστική τους αντίληψη περί ζωτικού χώρου. Κανένα όριο και κανένας φραγμός δεν αρκεί για να περιορίσει τον βουλιμικό τους επεκτατισμό.
*
Εθνική ταυτότητα, τουρκισμός και το ιδεολογικό μοντέλο του νεο-οθωμανισμού
Κι αυτή, είναι μόνον μία πτυχή του όλου προβλήματος. Οι άνθρωποι αυτοί δεν γνωρίζουν ποιοι είναι! Αιώνες τώρα, ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν την ταυτότητά τους κι αμφιταλαντεύονται μεταξύ ανατολής και δύσης. Η ιστορία τους, τούς έχει προκαλέσει τόση μεγάλη σύγχυση που, τους είναι αδύνατον να κατανοήσουν και να αποδεχθούν ότι ο κόσμος μας είναι δομημένος με αξίες κι αρχές στις οποίες, νταβατζιλίκι κι απειλές δεν χωρούν! Ωραίο το παζάρι αλλά μέχρι του σημείου που πωλητής κι αγοραστής αισθάνονται ικανοποιημένοι. Πιο πέρα... το πράγμα ξεφεύγει!
Με τις συνεχιζόμενες αποτυχίες της Τουρκίας στη Συρία, το Ιράκ, τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο, η ηγεσία της χώρας αλλά κι ο έντυπος κι ο ηλεκτρονικός τύπος, έχουν επιδοθεί σε μαραθώνιο διαμόρφωσης και χειραγώγησης της τουρκικής σκέψης και συναισθήματος με το επιχείρημα πως όλος ο υπόλοιπος κόσμος θέλει το κακό των τούρκων και της Τουρκίας, καθιστώντας όχι τον όποιο διάλογο αδύνατο αλλά κάθε προοπτική σχέσης εμπιστοσύνης ανέφικτη.
Από την μία με το ισλαμιστικό αφήγημα, από την άλλη με το άλλοτε οθωμανικό κλέος και την επαναστατική αναγκαιότητα του κεμαλισμού καθώς και με τις ολοένα και πυκνότερες αναφορές στην προ-ισλαμική περίοδο των τουρκογενών με μυθεύματα και φαντασιώσεις που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της υπερβολής, οι τούρκοι ισλαμιστές έχουν φτιάξει μία σούπα που ούτε τρώγεται ούτε πίνεται! Σημειωτέον ότι, τούτο αποδεικνύει πως η τουρκική κουζίνα είναι ένα καλά μαγειρεμένο ψέμμα.
Να μιλήσουμε περί σεβασμού, κυριαρχίας, δικαιωμάτων και συμφερόντων. Καμμία αντίρρηση. Να τα βάλουμε όλα στο τραπέζι! Αυτό δεν θέλουν οι τούρκοι; Ας δούμε ποια είναι η αρχή του κακού. Οι τούρκοι είδαν ευθύς εξαρχής τον εαυτό τους ως τον αδιαμφισβήτητο "κληρονόμο" μιας "περιουσίας" από την οποία εκδιώχθηκε ο προηγούμενος "ιδιοκτήτης" με βάση την αρχή του ισχυρού.
Κι ενώ αυτή η αντίληψη εξυπηρετούσε συνειδησιακά το πλήθος παράλληλα και σταδιακά, άρχισε να αναπτύσσεται και η πεποίθηση πως ο "νέος" ιδιοκτήτης, ήταν ο "απρόσκλητος επισκέπτης" που δεν σεβάστηκε την "φιλοξενία" του "οικοδεσπότη" του κι ο φθόνος κι η συμπεριφορά του τον κατέστησαν "αναγκαστικά" ένοχο! Κάτι τέτοιο ήταν και είναι από ηθικής απόψεως ιδιαίτερα εγκληματικό και αιτιολογεί το μένος των τούρκων κυρίως απέναντι στους έλληνες και τους αρμένιους.
Κανένα έγκλημα δεν ολοκληρώνεται αν δεν εξαφανιστεί κάθε πειστήριο ή κάθε πιθανή υποψία που μπορεί να οδηγήσει στην αναγνώριση του εγκληματία ως εγκληματία.
Ο ιστορικός αναθεωρητισμός, τα fake news, η παρανοϊκή ρητορική, οι απειλές, οι εκβιασμοί, το θράσος και οι φιέστες... κάθε εκδήλωση που αφορά στην ερμηνεία και την επαναδιατύπωση του ιστορικού αφηγήματος αλλά και η υπόδειξη ενός κοινά αποδεκτού ιστορικού και πολιτισμικού σημείου αναφοράς (βλέπε "γαλάζια πατρίδα" "χαλιφάτο" κ.λπ.), μέσα από το πρίσμα μιας δήθεν νέας εθνικής και ισλαμιστικής αφύπνισης αυτόν ακριβώς τον σκοπό εξυπηρετούν!
Επίσης, προσφέρουν επιχειρήματα στη νομιμοποίηση κάθε αβάσιμου ισχυρισμού, στοχεύοντας στην ανοχή ή/και την κοντή μνήμη των ανθρώπων καθώς, και στην υποκειμενικότητα του ατόμου η οποία είναι συνήθως συμβιβαστική. Όταν δε όλα αυτά μένουν αναπάντητα ή απαντώνται σποραδικά και με την λογική πως θα πρέπει να "σεβαστούμε" την "ευαισθησία" του "απέναντι", διότι δεν επιθυμούμε να εμπλακούμε σε αντιπαράθεση μαζί του, τα πράγματα χειροτερεύουν ακόμη περισσότερο κι οδηγούνται - κάποια στιγμή - αναπόφευκτα στη σύγκρουση. Κι ο ελληνισμός αποτελεί το πρώτο και το κύριο ανάχωμα απέναντι στον τουρκικό και τον ισλαμιστικό κίνδυνο.
Ο ζωτικός χώρος της Τουρκίας δεν είναι μόνον γεωγραφικός. Είναι και πολιτισμικός και πνευματικός. Ο τουρκικός λαός είναι ίσως ο μοναδικός λαός που δεν έχει κανένα απολύτως επίτευγμα να επιδείξει στο παγκόσμιο γίγνεσθαι πέραν από φρικαλεότητες, βανδαλισμούς και βαρβαρότητα, έστω κι αν ήθελε κι αν θέλει διακαώς να δείξει και να αποδείξει πως είναι ικανός να υπάρχει και να δημιουργεί. Όμως, κάθε σύγκριση με οποιονδήποτε άλλο λαό είναι απογοητευτική!
Αυτό ήταν, είναι και θα είναι εις βάρος όλης της ανθρωπότητας αλλά και της ίδιας της τουρκικής κοινωνίας η οποία, θέλει και ασφαλώς έχει το δικαίωμα για μια καλλίτερη τύχη μέσα στον κόσμο.
Οι τούρκοι σήμερα, ομοιάζουν με εκείνον που ακροβατεί στην άκρη του γκρεμού. Στοιχηματίζει στην επιτυχία της προσπάθειας, επιδεικνύει θάρρος ή μάλλον αμυαλιά κι επιδιώκει τον θαυμασμό του πλήθους που παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. Αν τύχει και χάσει την ισορροπία του και πέσει, τότε θα αρκεστεί στον "ηρωισμό" του "μαρτυρικού τέλους" το οποίο, σίγουρα θα προκαλέσει την επόμενη προσπάθεια, υπενθυμίζοντας πως εκείνος που έπεσε, άνοιξε τον δρόμο για τους επόμενους, καθιστώντας έτσι την "άκρη και τον γκρεμό" "δικαιωματικά" δική του υπόθεση!
Επιπλέον, θα πρέπει να μην λησμονούμε πως ο "έρωτας" της Δύσης για την Ανατολή δεν είχε ποτέ την ένταση που ήθελαν οι τούρκοι κι αυτό τους εξόργιζε κι εξακολουθεί να τους εξοργίζει σε κάποιο βαθμό. Πίστευαν και πιστεύουν πως το "δίκαιο του νικητή" είναι αρκετό για να υπολογίζονται και για να απολαμβάνουν σεβασμού ως ισότιμοι, παραβλέποντας το γεγονός πως για τον δυτικό τρόπο σκέψης, η πολεμική υπεροχή δεν φτάνει από μόνη της για να σου δώσει την θέση που σου αξίζει και πως ο ηρωισμός, ναι μεν έχει την αξία του πλην όμως, ξεφεύγει κατά πολύ από τα στενά όρια της ίδιας της ερμηνείας του και ανυψώνεται πέρα από το υλικό πεδίο, αξιολογώντας το πνεύμα των ηρώων, τις προθέσεις τους και τα συναισθήματά τους που αν δεν είναι συμβατά με την κοινή αντίληψη περί δικαίου τον καθιστούν από ήρωα σε εγκληματία.
Κι αν ιστορικά και φιλοσοφικά όλα τα παραπάνω έχουν την χρησιμότητά τους, θα πρέπει να εξετάσουμε και την πρακτική πλευρά του όλου θέματος. Η ταυτότητα του κάθε ανθρώπου και του κάθε λαού, δεν ορίζεται μόνον από ό,τι γνωρίζει, φαντάζεται ή ποθεί κι επιδιώκει. Η ταυτότητα προσδιορίζεται πρώτα και κύρια από το ποιοτικό του περιεχόμενο, τον χαρακτήρα του δηλαδή.
Ερωτήματα του τύπου "ποιος είμαι", "γιατί είμαι αυτός που είμαι"... δύσκολα μπορούν να απαντηθούν από εκείνους που δηλώνουν τούρκοι. Κι εμείς, οφείλουμε να γνωρίζουμε το γιατί καθώς, το ζήτημα της τουρκικής ταυτότητας αποτελεί προνομιακό - για εμάς - πεδίο, όχι αντιπαράθεσης, αλλά αντιμετώπισης των προβλημάτων (απειλών) που διαρκώς υποσκάπτουν την ευημερία μας, αμφισβητούν την ιστορία μας, επιβουλεύονται την κυριαρχία μας κι απαξιώνουν τον πολιτισμό μας.