Τη Δευτέρα 13 Νοεμβρίου, στις 18:00 η Αλυσίδα Πολιτισμού IANOS και οι εκδόσεις Παπαζήση, διοργανώνουν παρουσίαση του νέου βιβλίου του Φαρούκ Μερτζάν , με τίτλο "Μοναδική λύση μας η Δημοκρατία".
Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι:
Σωτήρης Λίβας, Καθηγητής - Μεταφραστής
Οσμάν Οστοπράκ, Ερευνητής
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον ΙΑΝΟ της Αθήνας, Σταδίου 24 και θα προβάλλεται ζωντανά στο κανάλι Youtube και στη σελίδα Facebook του ΙΑΝΟΥ.
Λίγα λόγια για το βιβλίο:
"Κατά τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, ήταν μάλλον σπάνιο, για να μην πω και τελείως αδύνατο, να βρει κανείς κάποιον κληρικό να μιλάει υπέρ της δημοκρατίας, υπέρ της προσέγγισης με την Ευρώπη, υπέρ των δυτικών αντιλήψεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Φετουλάχ Γκιουλέν ήταν ένας από αυτούς τους λίγους.
Οι πρωτοποριακές του ιδέες βοήθησαν στη δημιουργία ενός από τα μεγαλύτερα κοινωνικά κινήματα της σύγχρονης εποχής, την ίδια στιγμή όμως συνάντησαν την εχθρότητα πολλών, ειδικά μέσα από την τουρκική πολιτική ελίτ. Η θέση του στο επίκεντρο των περισσότερων πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων στην Τουρκία είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.
Παρά την τεράστια εκστρατεία δυσφήμησης και συκοφαντίας που έχει δεχθεί από την τωρινή τουρκική κυβέρνηση, ο Γκιουλέν αναγνωρίζεται πλέον διεθνώς ως ένας πιστός και βαθιά ευσεβής Μουσουλμάνος κληρικός, του οποίου ο τρόπος ζωής και ο στοχασμός είναι ριζωμένα στις ίδιες τις αρχές της ισλαμικής πίστης, αλλά που την ίδια στιγμή θεωρεί ότι το Ισλάμ δεν βρίσκεται σε σύγκρουση με τις προοδευτικές αξίες του σύγχρονου κόσμου.
Σε αυτό το βιβλίο, οι αναγνώστες έχουν την ευκαιρία να δουν κάποια, προφητικά, πολλές φορές, στον χαρακτήρα τους, σχόλια του Γκιουλέν για σημαντικά θέματα της καθημερινότητας της Τουρκίας, όπως τα εξέφρασε σε συνεντεύξεις που έδωσε κατά τις προηγούμενες δεκαετίες."
Να προσθέσω και το δικό μου σχόλιο:
Όταν έλαβα την πρόσκληση της βιβλιοπαρουσίασης, είχα αποφασίσει να μην την κοινοποιήσω γιατί δεν θα ήθελα σε καμία περίπτωση να προμοτάρω τον Φετουλάχ Γκιουλέν και το έργο του. Σε αντίθεση με τον συγγραφέα και τις απόψεις του, η δική μου εμπειρία και σχετική γνώση, απόρροια της σχέσης μου με ανθρώπους του κινήματος στην Τουρκία, διαψεύδει την εικόνα του "πιστού" και "βαθιά ευσεβούς" μουσουλμάνου που δήθεν σέβεται τις προοδευτικές αξίες, την δημοκρατία ή τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Για όσους δεν γνωρίζουν τον Φετουλάχ Γκιουλέν - όπως κι ο πρόεδρος Ερντογάν, προέρχεται από τη μήτρα της συντηρητικής δεξιάς κι έχουν σχεδόν ταυτόσημη αντίληψη περί του Ισλάμ. Έχω αναφερθεί στον ίδιο και την ιστορική του πορεία κατά το παρελθόν πιο αναλυτικά. Η ποιοτική διαφορά των δύο ανδρών, βρίσκεται στην εικόνα που θέλουν να παρουσιάζουν, στην συμπεριφορά, στην έκφραση καθώς, και στον ρόλο που θέλει να διαδραματίζει ο καθένας τους.
Να μην λησμονούμε ότι η τουρκοϊσλαμική σκέψη διαθέτει πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και θεμελιώνεται στον πολιτικό τυχοδιωκτισμό, την αποσπασματική γνώση της ισλαμικής πίστης και στην αυθαίρετη ερμηνεία γραπτής και προφορικής παράδοσης. Επιπλέον κι από την ιστορική σκοπιά των πραγμάτων, οφείλουμε να έχουμε υπόψη μας ότι ο ισλαμισμός στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κι εν συνεχεία στην Τουρκία, παρά την όποια δυναμική του, δεν ήταν ποτέ ενιαίος και δεν μπορούσε ν’ αποτελεί καθαρό ρυθμιστικό παράγοντα στα πολιτικά και κοινωνικά πράγματα της χώρας.
Παράμετροι περιορισμού αυτής της δυναμικής - μεταξύ άλλων, η εθνολογική σύνθεση του πληθυσμού στην Τουρκία αλλά και το κεμαλικό κατεστημένο που δεν επιθυμούσε σε καμία περίπτωση την εμπλοκή του Ισλάμ στην διακυβέρνηση του κράτους. Έτσι λοιπόν, διάφορα μυστικιστικά τάγματα, κινήματα, αδελφότητες, ρεύματα, οργανώσεις, κοινότητες κλπ, νόμιμα ή παράνομα, προσπάθησαν να καλύψουν το κενό μεταξύ ιδεολογικής/πνευματικής επιρροής και πολιτικής διαχείρισης και μάλιστα με σχετική επιτυχία καθώς, απευθύνθηκαν στα πιο ευάλωτα λαϊκά στρώματα της τουρκικής κοινωνίας, εκεί ακριβώς που το θρησκευτικό αίσθημα διατηρούνταν ισχυρό και ο κεμαλισμός δεν μπορούσε να διεισδύσει.
Ο Γκιουλέν χαρακτηρίζεται από πολλούς και στην χώρα μας ακόμα, είτε λόγω άγνοιας είτε λόγω σκοπιμότητας, ως ιδεολόγος, φιλελεύθερος κι οραματιστής. Ο δε συγγραφέας του βιβλίου τον παρουσιάζει λίγο ως πολύ... προφήτη! Καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ο Γκιουλέν ηγείται ενός ισχυρού ισλαμιστικού κινήματος το οποίο, εντός κι εκτός Τουρκίας, συνίσταται σ’ ένα τεράστιο δίκτυο (ιερό)εκπαιδευτηρίων, επιχειρήσεων, ιδρυμάτων και μη κυβερνητικών οργανώσεων υπό την επωνυμία Χιζμέτ και διαθέτει μεγάλη επιρροή στις κρατικές δομές της γειτονικής μας χώρας αλλά και καθ’ όλη την κοινωνική της διαστρωμάτωση.
Παρουσιάζει ένα πιο συμβατό και συμβιβαστικό πρόσωπο του Ισλάμ προς τη Δύση. Επιθυμεί δήθεν κι επιδιώκει τον διαθρησκευτικό διάλογο, είναι ανοιχτό στις επιστήμες και τα γράμματα, προκρίνει την εκπαίδευση από την ενεργητική καθοδήγηση, συζητά για δημοκρατία κι ανθρώπινα δικαιώματα, προωθεί την αλληλεγγύη μεταξύ των μελών του και ιδίως για εκείνους που είναι πιο αδύναμοι, έχει να επιδείξει σημαντικό φιλανθρωπικό έργο και ιδεολογικά διατείνεται πως αντικειμενικός σκοπός είναι η "συμφιλίωση της δημόσιας ζωής με τη θρησκευτική", καθώς και η "εναρμόνιση του σύγχρονου τρόπου ζωής με την παράδοση"...
Ένα από τα χαριτωμένα που συνηθίζει να λέει ο ίδιος ο Γκιουλέν σε όσους τον ακούν: "στόχος είναι η ισχυροποίηση του Ισλάμ το οποίο όμως δεν αντιτίθεται στην δημοκρατία, αλλά η δημοκρατία χρήζει μεταφυσικής ερμηνείας και μόνον η θρησκεία του Μωάμεθ μπορεί να την προσφέρει!"... να με συγχωρείτε αλλά, αυτό δεν είναι όραμα δημοκρατίας παρά ιδεολόγημα που επιδιώκει και θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε σύγκρουση.
Και κλείνω επισημαίνοντας πως το εν λόγω κίνημα είχε ενεργό ρόλο στην διακυβέρνηση της γειτονικής μας χώρας κατά την περίοδο της κρίσης των Ιμίων. Κάπως έτσι φαντάζονται οι γκιουλενιστές την προσέγγιση με την Ευρώπη, με τη δημοκρατία να αποτελεί γι’ αυτούς αντικείμενο ...θεολογικής προσέγγισης. Τρίχες δηλαδή.
